Khi đến với Thành phố Thanh Hóa hãy cùng dạo quanh phố phường để trải nghiệm các cung bậc của vị giác qua những món ăn tuy đơn giản, nhưng lại là nét đẹp truyền thống, đậm chất con người xứ Thanh.
- Bánh đúc sốt
- Bánh đa vừng
- Bánh ích
- Bánh dì ( bánh dầy)
- Ốc mút
- Bánh khoái tép
- Bánh răng bừa
- Bánh nhè
- Cháo canh
- Bánh cuốn
- Chả tôm
- Nem chua
Bánh đúc sốt
Mới nghe qua nhiều người sẽ nhầm với món bánh đúc, thứ quà quê dân dã của các người dân Việt. Bánh đúc sốt là món ăn độc nhất vô nhị của xứ Thanh. Khác biệt lớn nhất của bánh với các vùng khác chính là ở màu xanh đẹp mắt. Bột bánh là bột gạo tẻ được nấu với nước vôi trong, bỏ thêm hành phi và chút mỡ. Màu xanh của bánh được tạo bởi nước rau ngót hoặc rau cải giã. Nồi bánh được nấu trên lửa liu riu, dùng đũa cả đảo liên tục để không bị vón cục. Khi bánh gần chín tới thì sánh như cháo, rất dậy mùi.
Bánh đúc sốt không thể thiếu đậu xanh. Đậu xanh bỏ vỏ nấu riêng, chín thì đánh tơi, như làm nhân bánh chưng ngày Tết. Khi ăn múc bánh ra bát, rải đậu xanh lên trên. Trời lạnh, hít hà hương thơm ngầy ngậy của bột gạo, thử vị bùi bùi của đậu xanh mà thấy ấm bụng vô cùng.
Bánh đúc sốt
Bánh đa vừng
Không biết từ bao giờ, món bánh bình dị này đã trở thành đặc sản của đất Thanh Hóa. Bánh đa vừng dùng nguyên liệu chính là gạo, vừng và tinh bột sắn. Ngoài ra người ta còn dùng muối, gấc và đường để làm phụ gia. Những nguyên liệu hết sức đơn giản và tự nhiên này đã góp phần tạo nên vị hương đặc trưng của bánh.
Món quà quê dân dã là thế, nhưng để làm ra chiếc bánh lại tốn không ít công sức. Người làm bánh phải thật sự khéo léo. Từ khâu ngâm gạo, xay bột thật mịn, tráng bánh thật khéo, rắc vừng đều tay, phơi bánh từng mặt thật cẩn thận, rồi đến nướng bánh trên bếp lửa than củi sao cho chín vàng nở đều. Sự kì công đó mới cho ra những chiếc bánh đa giòn ngon hấp dẫn.
Bánh đa vừng
Bánh ích
Bánh ích trông nhỏ, gọn, dân dã nhưng gói bánh ngon, bánh đẹp phải có nghề. Bánh ích ngon là bột dẻo nhưng không dính răng, cắn một miếng đầu lưỡi cảm ngay vị ngọt của đường, vị thơm của nếp, vị béo của dừa hay vị bùi của đậu xanh và mùi thơm của lá chuối. Gói bánh ích cũng phải chăm chút từng góc bánh. Gói không khéo, khi chính sẽ bánh sẽ không đứng thẳng mà bò dài ra không thẩm mỹ. Nhưng gói bánh ngon, bánh đẹp phải có nghề. Bánh ích ăn rất ngon. Nó được làm từ bột dẻo nhưng không được quá dính, cắn một miếng trên đầu lưỡi cảm nhận ngay vị ngọt của đường, vị thơm của nếp, vị béo của dừa hay vị bùi của đậu xanh và mùi thơm của lá chuối.
Tuy nhiên người gói bánh ích cũng phải chăm chút từng góc bánh. Gói không khéo, khi chín bánh sẽ không đứng thẳng mà bò dài ra không thẩm mỹ. Bánh ích có hình tròn, bên trong là nhân tôm thịt, ăn cùng mắm chế chua ngọt, rất mềm và ngon. Chỉ với 7.000 đồng là bạn đã có thể thưởng thức 2- 3 chiếc rồi. Món này bán nhiều ở các chợ Vườn Hoa, Tây Thành hoặc một vài quán vỉa hè trên phố Đinh Lễ. Bánh ích luôn hấp dẫn người ăn, đây cũng là món ăn phổ biến cho du khách đến tham quan xứ Thanh.
Bánh ích
Bánh dì ( bánh dầy)
Bánh dì ( bánh dầy) thường được bán rong trên phố vào mỗi sáng. Nếu bạn muốn tìm ăn món này hãy ghé qua phường Nam Ngạn để thưởng thức. Tôi ti chắc hương vị của bánh sẽ làm bạn nhớ mãi không quên.
Bánh dì là món quà kỳ công nhất và ít phổ biến hơn cả ở thành phố Thanh Hóa. Có thể bạn đã bắt gặp món này ở đâu đó trên đường phố Hà Nội. Nhưng tìm về xứ Thanh, ăn thử một lần bánh dì mềm dẻo, bạn sẽ không thể nào quên được. Gạo nếp được chọn lựa kỹ càng, sau khi ngâm sẽ đồ lên thành xôi, để nguội rồi giã nhuyễn thành một thứ bột dẻo quánh. Sau khi đã có bột người ta làm thành viên tròn nhỏ bằng nắm tay, cho nhân đậu xanh đường vào làm nhân. Vì thao tác giã xôi thành keo nhuyễn rất kỳ công và làm bằng tay, nên những hàng bánh gia truyền thường chỉ làm với số lượng ít.
Bánh dì ( bánh dầy)
Ốc mút
Ốc hút hay ốc mút là tên gọi dùng để chỉ loại ốc len rất ngon, nhưng lại ít nơi bán. Các quán thường nhập về cả bao tải to ốc len, được bắt ở vùng ven biển Thanh Hóa và nuôi ở một số nơi. Để có được nguyên liệu đảm bảo chất lượng thì sau khi mua về, ốc sẽ ngâm trong chậu nước to cùng ớt tươi khoảng 1 – 2 hôm cho ốc nhả hết bùn. Sau khi rửa sạch, vớt ốc lên người ta đem phơi dưới nắng nhẹ để mùi bùn trong ốc bay ra.
Chùa Thanh Hà, phố Bến Ngự là địa chỉ quen thuộc của những thực khách trót mê mẩn món ốc hút và các món từ ốc. Vị đậm đà của ốc được tẩm ướp gia vị kỹ lưỡng, cùng mùi sả ớt thơm nức mũi sẽ là một trải nghiệm khó quên với những ai mới thưởng thức lần đầu. Vị cay nồng đằm thắm của món ăn sẽ khiến bạn bị “xúc động” phần nào.
Ốc mút
Bánh khoái tép
Đây là món ăn bạn sẽ được người xứ Thanh giới thiệu đầu tiên. Bởi lẽ món này chỉ có ở thành phố Thanh Hóa và rất ít có ở các huyện lân cận. Cách thưởng thức bánh khoái tép là “làm đến đâu, ăn đến đó”. Nguyên liệu chính gồm bột gạo tẻ xay dạng nước, rau cần nước rửa sạch cắt khúc nhỏ, bắp cải thái sợi và tép loại tươi ngon. Bột gạo được tráng lên chảo gang, sau đó cho rau cần, bắp cải, tép đã xào vào, lật cho bánh chín vàng và giòn tan trong miệng.
Người làm bánh phải biết điều chế củi lửa phù hợp để bánh không bị cháy cạnh, cũng không được mềm quá. Một quả trứng gà đập vào giữa bánh tạo nên màu vàng rộm, ngon mắt ngon miệng. Nước chấm chỉ cần nước mắm chanh ớt là đã đủ làm ngây ngất lòng thực khách. Bạn có thể tìm đến các hàng ở phố Đào Duy Từ, Hàn Thuyên… để thưởng thức bánh khoái tép hấp dẫn này nhé!
Bánh khoái tép
Bánh răng bừa
Chỉ với gạo tẻ, nhân thịt lợn trộn với mộc nhĩ, hành khô và gói trong lá chuối xanh, người xứ Thanh đã tạo nên món bánh ăn một lần nhớ mãi. Du khách khi dừng chân nơi đây không thể không nhắc đến món bánh răng bừa.
Bánh răng bừa được làm từ gạo tẻ xay nhuyễn, gói trong lá chuối, nhân thịt lợn, hành khô, mộc nhĩ. Chọn gạo làm bánh cũng là công đoạn cầu kỳ. Gạo không khô quá, cũng không dẻo quá để tránh cho chiếc bánh không bị nát khi luộc lên. Gạo đem ngâm vài tiếng trong nước lạnh rồi đem xay nhuyễn, xay càng mịn thì bánh ăn càng ngon. Chọn thịt lợn làm nhân bánh chọn thịt ba chỉ, có chút mỡ để khi luộc bánh thì mùi thơm mỡ màng của thịt trộn với mùi gạo chín, lá chuối xanh… khiến người ăn không bao giờ biết chán.
Bánh răng bừa
Bánh nhè
Bánh nhè gần giống bánh trôi nước, bánh ngào mật của Nghệ An. Vỏ bánh làm từ bột nếp dẻo mịn, nhân đậu xanh và dừa bào sợi. Bánh nấu bằng đường mật mía và gừng, là thứ quà chiêu đãi du khách vô cùng dân dã. Ăn bánh nhè ngày gió mưa như để sưởi ấm tâm hồn và dạ dày của bạn.
Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng có món đặc sản tuyệt đỉnh để thưởng thức như Thanh Hoá này đâu. Khi dừng chân đến vùng đất này, bạn hãy tự làm hài lòng mình bằng món bánh nhè. Bạn ăn một lần dư vị nhớ đến nhiều năm sau. Món này được bán bởi những cô hàng rong, hoặc ở chợ Vườn Hoa, giá chỉ 5.000 đồng một bát.
Bánh nhè
Cháo canh
Cháo canh là món ăn chỉ có ở xứ Thanh và cũng có rất ít hàng quán bán món lạ miệng này. Khi đến vùng đất “địa linh nhân kiệt” này, bạn không thể không ăn món cháo canh. Cháo được nấu từ bột gạo, bánh canh, sườn lợn, tôm nõn bóc vỏ… khi ăn rắc thêm chút tiêu, ớt bột, rau sống thì vô cùng ngon và hấp dẫn.
Tô cháo canh đặc sánh, nóng hổi luôn để lại ấn tượng trong lòng du khách. Muốn ăn cháo canh, bạn đến bên hông chợ Vườn Hoa, quán bán từ 2h chiều. Quán luôn đông khách và chỉ 5h là hết hàng. Giá dao động một bát cháo từ 20.000 đồng đến 30.000 đồng một tô tùy yêu cầu của khách.
Cháo canh
Bánh cuốn
Bánh cuốn là món ăn sáng và bữa lỡ của người dân xứ Thanh. Với những miếng bánh ướt mềm mịn, nóng hổi được cuốn thêm chút mộc nhĩ, thịt băm. Khi ăn bạn cho thêm ít chả, bên trên rắc thêm hành khô, rau sống thơm nức mũi. Thử hỏi làm sao mà ai kìm lòng được đây? Với du khách khi đến đây thì càng không thể bỏ lỡ qua món bánh cuốn ở xứ Thanh được.
Bánh cuốn Thanh Hóa có vị mềm, dai của bột và thơm của thịt, mộc nhĩ cùng với hành khô giòn tan. Chúng ta có thể thưởng thức một đĩa bánh cuốn ngon, rẻ ở khắp nơi trong thành phố. Bột làm bánh từ thứ gạo dẻo thơm, nên kể cả khi nguội bánh vẫn ngon như thường. Người Thanh Hóa thường ăn bánh cuốn buổi sáng. Nếu muốn ăn bất kỳ thời điểm nào trong ngày, bạn có thể ghé đường Tống Duy Tân, Trần Phú, Lê Quý Đôn…
Bánh cuốn
Chả tôm
Chả tôm là món ăn độc đáo và lạ miệng với những thực khách phương xa. Cách làm khá cầu kỳ và tỉ mỉ. Tôm bột tươi sau khi mua về rửa sạch, bỏ vỏ, rút chỉ đất ở sống lưng và giã nhuyễn bằng cối đá. Để cho nhân có màu hồng đẹp mắt, người ta giã cùng một lượng gấc vừa đủ, sau đó trộn cùng thịt ba chỉ băm đã được xào vàng cùng hành, tỏi để tạo thành hỗn hợp nhân. Bánh được gói bằng bánh phở vuông nhỏ bằng lòng bàn tay, xếp vào vỉ, đem nướng trên bếp than hoa.
Vị bùi ngọt của nhân tôm cùng vị chua dịu của dưa góp lẫn chút cay cay của ớt tươi và rau sống thanh mát tạo nên hương vị khó quên cho món ăn. Xuất cho 2 người ăn khoảng 30.000 – 40.000 đồng. Nếu có cơ hội ghé qua nơi đây, bạn hãy tìm đến các phố Nhà thờ, Đào Duy Từ, chợ Vườn Hoa cũ để cùng thưởng thức món chả tôm nhé!
Chả tôm
Nem chua
Đã nhắc đến Thanh Hóalà phải nhắc đến nem chua. Nem chua Thanh Hóa có vị lạ rất khác với nem chua Hà Nội hay nem lụi ở Huế, lại càng khác xa với nem rán hay nem tai. Nó vừa chua, vừa cay lại có cả vị mặn mà của gia vị, có vị ngọt của thịt làm ta không thể không ăn tiếp vài cái nữa. Người dân xứ Thanh vào Nam ra Bắc, dù bận trăm công nghìn việc, dù mang vác nặng nề cũng cố đem vài chục chiếc để cho người nhà hoặc biếu người thân…
Nem chua gồm bì lợn thái chỉ, thịt mông nạc, thính gạo và gói cùng lá đinh lăng hoặc lá ổi bánh tẻ cùng các gia vị đặc trưng. Để tạo ra một chiếc nem chua ngon đúng điệu cần phải có bí quyết gia truyền riêng. Từ chiếc nem chua cổ truyền, người dân Thanh Hóa sáng tạo ra rất nhiều loại và cách chế biến, thưởng thức khác nhau. Bạn có thể dạo qua các phố Đinh Lễ, Ngọc Trạo, Tô Vĩnh Diện… để thưởng thức món ăn này nhé.
Nem chua
Những món ăn này, đều được làm bằng đôi bàn tay tỉ mỉ, truyền thống và tấm lòng của con người Thanh Hóa. Nếu được một lần ghé qua vùng đất xứ Thanh, ghé qua Thành phố Thanh Hóa, hãy dừng chân và khám phá hết những món ăn trên đấy nhé, nó sẽ khiến bạn mê mẩn và muốn ghé lại lần sau đấy.
Đăng bởi: Bùi Ngọc Thơm
Từ khoá: 12 món ăn vặt ngon nhất ở thành phố Thanh Hóa
