Tục ngữ về con người và xã hội là những câu nói được ông cha đúc kết, kinh nghiệm mà các thế hệ đi trước truyền lại cho các thế hệ sau. Đồng thời, nó còn là một lời dạy quý báu về cách cư xử giữa con người với nhau trong xã hội mà ai cần phải học hỏi.
Cùng INVERT tham khảo những tục ngữ về con người và xã hội hay nhất dưới đây, để rút ra được những bài học quý báu cho bản thân nhé!
Mục lục bài viết [Ẩn]
Tục ngữ về con người
Trong cuộc sống cũng như trong quá trình lao động sản xuất và sinh hoạt, con người sẽ dần dần hình thành những lối cư xử khác nhau. Từ đó, ông bà ta đã đúc kết ra những câu tục ngữ về con người một cách chân thực và sâu sắc. Cùng đọc và suy ngẫm nhé.
“Một mặt người bằng mười mặt của”
(Ý nghĩa: Một mặt người là cách nói hoán dụ dung bộ phận để chỉ toàn thể, có nghĩa tương đương như một người. Của là của cải vật chất. Mười mặt của ý nói đến số của cải rất nhiều. Nghĩa của câu tục ngữ là con người quý hơn tiền bạc, và đề cao giá trị của con người)
“Thấy người sang bắt quàng làm họ”
(Ý nghĩa: Mang ý nghĩa châm biếm một cách khéo léo đối với một số người muốn tỏ ra mình có quan hệ thân thiết như là họ hàng, quen thân, bạn bè với người nào đó hoặc thành đạt, hoặc có địa vị, hoặc có học thức…, nhằm mục đích nâng cao giá trị của bản thân mình, từ đó có thể hưởng lợi nhất định.)
“Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén”
(Ý nghĩa: Nghĩa là lúc gian nan, nguy cấp, hoạn nạn, thiếu trước hụt sau, túng thiếu, khó khăn thì những người thân thuộc, bà con láng giềng luôn thể hiện tấm lòng đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau)
“Chữ trinh đáng giá ngàn vàng”
(Ý nghĩa: Theo quan niệm phong kiến, nam – nữ thụ thụ bất thân, người con gái phải giữ gìn sự trinh trắng đến tận đêm tân hôn và phải chịu sự trừng phạt, khinh khi của người đời nếu chẳng may “thất tiết”)
“Đánh bạc quen tay, ngủ ngày quen mắt, ăn vặt quen mồm”
(Ý nghĩa: Đây là một câu trong từ điển Thành ngữ Tiếng Việt)
“Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm”
(Ý nghĩa: Sống sạch sẽ ngăn nắp thì mới có sức khỏe chống được bệnh tật)
“Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ có ý nghĩa là việc lớn, việc khó không thể do một người làm được, mà phải cần nhiều người hợp sức, một lần nữa khẳng định sức mạnh của tình đoàn kết. Qua đó nhắc nhở chúng ta về tinh thần tập thể trong lối sống và làm việc tránh lối sống cá nhân.)
“Vàng thiệt đâu sợ lửa”
“Nhập gia tùy tục”
“Người là vàng của là ngãi”
Người năm bảy đấng, của ba bảy loài.
Sống mỗi người một nết, chết mỗi người một tật.
Chết giả mới biết bụng dạ anh em.
Khôn ngoan đến cửa quan mới biết, giàu có ba mươi tết mới hay.
Chữ tốt xem tay, người hay xem khoáy.
Người khôn dồn ra mặt.
Trông mặt mà bắt hình dung.
“Thương người như thể thương thân”
(Ý nghĩa: Dạy ta sống ở đời phải đề cao lương thiện, biết giúp đỡ, yêu thương người khác như chính bản thân mình).
“Lửa thử vàng, gian nan thử sức”
(Ý nghĩa: Gian nan thử thách có thể làm chùn bước chân nhưng vượt qua được khó khăn, gian khổ tự khắc sẽ trở thành người tài.)
“Người giàu tham việc, thất nghiệp tham ăn”
(Ý nghĩa: Người càng giàu càng chăm chỉ làm việc, kẻ khó khăn thì lười biếng chỉ biết đợi ăn.)
“Cái răng, cái tóc là góc con người”
(Ý nghĩa: Ngày xưa đề cao việc chăm sóc răng và tóc qua cái răng, mái tóc có thể đánh gia được hình thức cũng như tính cách của một người.)
“Trông mặt mà bắt hình dong”
(Ý nghĩa: Chỉ nhìn bề ngoài mà đoán biết được tâm ý, suy nghĩ của người khác. Đây là một câu tục ngữ nhắc nhở chúng ta sống ở đời đừng vội vàng phán xét người khác chỉ vì vẻ bề ngoài.)
“Đói cho sạch, rách cho thơm”
(Ý nghĩa: Sống ở đời phải liêm chính, minh bạch dù nghèo đói, rách nát cũng không được làm việc xấu.)
“Thấy sang bắt quàng làm họ”
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ ám chỉ những kẻ sống không ngay thẳng, nịnh bợ thấy những người giàu sang, có tiếng tăm liền tới gần nhận quen biết.)
“Ăn cháo đá bát”
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ dùng để ám chỉ những người vong ơn, bội nghĩa, được người khác giúp đỡ nhưng không cảm kích có khi hại ngược lại họ.)
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”
(Ý nghĩa: Đây là một câu tục ngữ đã quá đổi quen thuộc. Ý nghĩa của nó là khi bạn được hưởng thành quả, phải nhớ ơn người tạo ra thành quả đó, phải biết ơn với người có công lao giúp đỡ, gây dựng, tạo nên thành quả.)
“Người sống đống vàng”
(Ý nghĩa: Đề cao giá trị con người, người còn sống thì còn kiếm được tiền vàng.)
“Không thầy đố mày làm nên”
(Ý nghĩa: Đề cao công ơn, giá trị của người thầy, nhấn mạnh muốn thành công phải có người hướng dẫn.)
“Người là vàng của là ngãi”
(Ý nghĩa: Đây cũng là một câu tục ngữ đề cao giá trị con người, con người quý báu hơn tất cả, của cải vật chất chỉ là phù du.)
“Học ăn, học nói, học gói, học mở”
(Ý nghĩa: Con người cần phải học cách vẹn toàn, cư xử đúng mực khéo léo trong cách ăn ở, giao tiếp, đối nhân xử thế sao cho lịch sự, tế nhị và văn minh.)
“Miếng ăn là miếng nhục”
(Ý nghĩa: Ý nói sự hy sinh phẩm giá con người để tồn tại, mưu sinh.)
“Lòng người như bể khôn dò”
(Ý nghĩa: Người ta hay nói dò sông, dò biển dễ dò, mấy ai lấy thước mà đo lòng người, câu tục ngữ này cũng có nghĩa đó.)
“Cáo chết ba năm còn quay đầu có núi”
(Ý nghĩa: Con cáo trước khi chết sẽ tìm cách quay về quê hương rồi mới chết cũng như con người thường không quên được nơi mình sinh ra.)
“Sống mỗi người một nết, chết mỗi người một tật”
(Ý nghĩa: Lúc sống mỗi người một tính nết, lúc già mỗi người chết vì một bệnh khác nhau ngụ ý nói mỗi người sinh ra có một tâm tính riêng, không ai không ai.)
“Người năm bảy đấng, của ba bảy loài”
(Ý nghĩa: Vật cũng có nhiều loài với nhiều tính cách khác nhau, người cũng như vậy. Người có người tốt người xấu, của cũng vậy có của tốt, có của phi pháp, bất chính.)
“Chết giả mới biết bụng dạ anh em”
(Ý nghĩa: Lòng người khó đoán, gặp hoạn nạn mới biết bạn hay thù.)
“Làm khi lành, để dành khi đau”
(Ý nghĩa: Trong lúc khỏe mạnh hãy chăm chỉ lao động, tích góp để đến khi đau bệnh có cái mà dùng.)
“Học thầy không tày học bạn”
(Ý nghĩa: Phải chủ động học hỏi, mở rộng sự học ra xung quanh nhất là với bạn bè.)
“Không thầy đố mày làm nên”
(Ý nghĩa: Ý nghĩa của câu tục ngữ này là muốn làm được việc gì cũng cần có người hướng dẫn và nó còn có ý nghĩa là đề cao vị thế của người thầy. Câu tục ngữ này khẳng định công ơn to lớn của người thầy, vì vậy chúng ta phải biết tìm thầy mà học và mãi mãi yêu quý, kính trọng, biết ơn thầy.)
“Của người bồ tát, của mình lạt buộc”
(Ý nghĩa: Của người ta thì tiêu xài hoang phí, đồ của mình thì giữ khư khư.)
“Giàu điếc, sang đui”
(Ý nghĩa: Câu này có thể hiểu rằng những người khi giàu sang thường giả đui, giả điếc trước người nghèo khó, người từng giúp đỡ mình.)
“Đánh bạc quen tay, ngủ ngày quen mắt, ăn vặt quen mồm”
(Ý nghĩa: Chỉ những thói quen xấu dễ ngấm vào máu.)
“Sáng tai họ, điếc tai cày”
(Ý nghĩa: Chỉ những người làm biếng, khi bảo nghỉ ngơi thì sáng tai, khi bảo làm thì giả vờ câm điếc.)
“Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau”
(Ý nghĩa: Câu nói này cũng ám chỉ những kẻ lười biếng, mưu tính. Khi nghe ăn cỗ thì nhanh chân đi, nhưng đến khi phải lội nước, đường đi có nhiều hố trũng, mô trơn ta không nhìn thấy được vì bị nước che khuất thì đợi người khác đi trước rồi mới đi sau.)
“Ăn lấy đời, chơi lấy thời”
(Ý nghĩa: Miếng ăn thì phải làm cả đời để sống, còn chơi bời thì chỉ nên lêu lỏng một thời thôi.)
“Một mặt người bằng mười mặt của”
(Ý nghĩa: Nhắc ta con người còn quý giá hơn cả tiền bạc.)
“Con mắt là mặt đồng cân”
(Ý nghĩa: Con mắt là quan trọng nhất trên khuôn mặt. Để nhìn nhận sự việc ta dùng mắt để quan sát. Và nhìn vào đôi mắt cũng dễ dàng nhận biết được đó là người khôn hay người dại.)
“Cái nết đánh chết cái đẹp”
(Ý nghĩa: Vẻ ngoài ưa nhìn là một lợi thế nhưng tâm hồn đẹp càng khiến người ta nể phục hơn. Theo thời gian, nhan sắc sẽ phai nhạt đi chỉ có tính cách con người là khó thay đổi.)
“Ruột ngựa, phổi bò”
(Ý nghĩa: Chỉ người bộc trực, thẳng thắn, không biết giấu diếm.)
“Lửa gần rơm lâu ngày sẽ cháy”
(Ý nghĩa: Trai gái gần gũi nhau lâu ngày tất sẽ yêu nhau.)
“Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ”
(Ý nghĩa: Chăm chỉ lao động, làm việc sẽ có cái để ăn còn lười biếng không chịu làm việc thì sẽ không có gì bỏ vào miệng.)
“Lấy của che thân, không ai lấy thân che của”
(Ý nghĩa: Con người là quý giá nhất, khi cần sẵn sàng hy sinh tất cả của cả miến là bảo vệ, giữ gìn con người được an toàn, trọn vẹn bởi người làm ra của chứ của không làm ra người.
“Bần cùng sinh đạo tặc”
(Ý nghĩa: Khi lâm vào bước đường cùng không có sự dẫn dắt, giúp đỡ con người có thể trở thành trộm cắp.)
“Khôn ngoan đến cửa quan mới biết, giàu có ba mươi tết mới hay”
(Ý nghĩa: Trước mặt quan phải trả lời những câu hỏi khó chừng đó mới biết ai khôn ai dại còn ngày cuối năm, ai cũng phải mua sắm để ăn tết, trông nhà cửa và quần áo mới biết ai giàu ai nghèo.)
Ca dao tục ngữ về xã hội
Con người và xã hội từ lâu có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Nhắc đến con người không thể nào không nhắc đến xã hội và nhắc đến xã hội cũng không thể nào quên nhắc đến con người. Con người và xã hội có quan hệ gắn bó với nhau, ràng buộc lẫn nhau.
Theo đó, con người phản ánh của xã hội và xã hội là kết quả do con người tạo ra. Chính vì vậy, cả hai đều tồn tại cả những mặt tích cực và tiêu cực. Cùng INVERT tham khảo ngay những ca dao tục ngữ về xã hội hay đươc các thế hệ trước đút kết ngay sau đây nhé!
Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
Áo năng may năng mới, người năng nói năng thân.
Ba tháng biết lẫy, bảy tháng biết bò,
Bán anh em xa mua láng giềng gần.
Bán hàng nói thách, làm khách trả rẻ.
Cả vốn lớn lãi.
Cáo chết ba năm còn quay đầu về núi.
Cây có cội, nước có nguồn.
Cha già con cọc.
Cha mẹ sinh con trời sinh tính
Cháu bà nội, tội bà ngoại.
Chị em dâu như bầu nước lã.
Chim có tổ, người có tông.
Chín tháng lò dò chạy đi.
Chớ bán gà ngày gió, chớ bán chó ngày mưa.
Chú như cha, già như mẹ *
Có tiền mua tiên cũng được.
Con nhà tông chẳng giống lông cũng giống cánh.
Con sâu bỏ rầu nồi canh.
Của một đồng, công một nén.
Của thế gian đãi người thiên hạ.
Của thiên trả địa.
Đắng cay cũng thể ruột rà,
Dâu dữ mất họ, chó dữ mất láng giềng.
Dễ người dễ ta.
Đồng tiền liền khúc ruột.
Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng.
Giặc bên Ngô không bằng bà cô bên chồng.
Giấy rách giữ lề.
Giỏ nhà ai, quai nhà ấy.
Khác máu tanh lòng.
Khôn từ trong trứng khôn ra.
Lời chào cao hơn mâm cỗ.
Máu chảy ruột mềm.
Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ.
Một giọt máu đào hơn ao nước lã.
Một người làm quan cả họ được nhờ.
Ngọt ngào cho lắm cũng là người dưng.
Ngựa chạy có bầy, chim bay có bạn.
Người làm nên của, của không làm nên người.
Nhà gần chợ để nợ cho con.
Nó lú có chú nó khôn.
Nòi nào giống ấy.
Quen mặt đắt hàng.
Sảy cha còn chú, sảy mẹ ấp vú dì
Sẩy đàn tan nghé.
Thua thầy một vạn không bằng thua bạn một ly.
Tiền không chân xa gần đi khắp.
Tiền trao cháo múc.
Tin bợm mất bò, tin bạn mất vợ nằm co một mình.
Trẻ lên ba cả nhà học nói.
Xa mỏi chân, gần mỏi miệng.
Có tiền mua tiên cũng được.
(Ý nghĩa: Có tiền sẽ có được nhiều thứ thậm chí có thể đổi trắng thay đen. Tiền không chắc mua được tất cả nhưng có tiền mọi thứ luôn dễ dàng hơn.)
Ăn trông nồi ngồi trông hướng.
(Ý nghĩa: Khuyên con người về cách cư xử trong ăn uống, biết giữ chừng mực, không ăn hết phần của người khác.)
Việc hôm nay chớ để ngày mai.
(Ý nghĩa: Đang làm cái gì cố mà làm cho xong, việc cần làm ắt vẫn phải làm, không nên chần chừ dễ hỏng việc)
Gái ham tài, trai tham sắc.
(Ý nghĩa: Con gái thường thích lấy chồng giàu, con trai thường thích lấy vợ đẹp.)
Nhập gia tùy tục.
(Ý nghĩa: Đến ở đây thì phải học cách thích nghi theo lối sống ở nơi đó.)
Tiền trao cháo múc.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ thể hiện sự sòng phẳng, không dây dưa trong việc mua bán.)
Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ khuyên nhủ chúng ta phải giữ gìn không gian sống của mình luôn sạch sẽ, gọn gàng để luôn cảm thấy thoải mái, vui vẻ.)
Ăn cơm với bò thì lo ngay ngáy, ăn cơm với cáy thì ngáy o o.
(Ý nghĩa: Đi với người giàu chưa chắc đã thoải mái như đi với người nghèo.)
Phép vua thua lệ làng.
(Ý nghĩa: Luật lệ vua ban cũng chẳng bằng luật lệ lâu đời của làng xã đã ăn vào máu.)
Mạt cưa mướp đắng.
(Ý nghĩa: Chỉ người bịp bợm, buôn bán gian dối. Người bán cám trộn mạt cưa, người bán dưa tráo mướp đắng.)
Thượng bất chính, hạ tắc loạn.
(Ý nghĩa: Ở trên không có nề nếp thì ở dưới như con rắn không đầu.)
Cha mẹ sinh con, trời sinh tính.
(Ý nghĩa: Con cái là do cha mẹ sinh ra thế nhưng tính tình của con là do trời cho.)
Cá lớn nuốt cá bé.
(Ý nghĩa: Thời đời mạnh hiếp yếu do đó cần giáo dục đạo làm người để bớt cái luật cạnh tranh đấy để đời sống trường tồn, tốt đẹp hơn.)
Đất có lề, quê có thói.
(Ý nghĩa: Mỗi địa phương đều có phong tục, tập quán riêng mà chúng ta cần tôn trọng, tuân thủ.)
Xa mỏi chân, gần mỏi miệng.
(Ý nghĩa: Người thân ở xa thì mỗi lần đi lại thăm nom phải tốn nhiều thời gian, công sức, không có điều kiện đến với nhau thường xuyên được. Nhưng nếu ở gần nhau lại dễ nảy sinh mâu thuẫn phiền hà.)
Con chẳng chê cha khó, chó chẳng chê chủ nghèo.
(Ý nghĩa: Vì tình ruột thịt con cái không chê cha mèo nghèo khó, chó có đói, có đi kiếm ăn nơi khác nhưng tối vẫn về với chủ.)
Con nhà tông, không giống lông cũng giống cánh.
(Ý nghĩa: Con cái không giống cha mẹ chỗ này cũng giống chỗ khác, không lệch đi đâu được.)
Cõng rắn cắn gà nhà.
(Ý nghĩa: Rước người ngoài về hiếp đáp người nhà.)
Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời.
(Ý nghĩa: Không ai giàu hoài cũng không ai mãi nghèo. Cuộc đời không ai biết trước được chữ ngờ, lúc lên lúc xuống.)
Sa cơ lỡ vận.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ dùng để ám chỉ những người lâm phải cảnh khốn khó, mất đi cả cơ nghiệp bao năm gây dựng.)
Con giun xéo lắm cũng quằn.
(Ý nghĩa: Sức chịu đựng của con người có giới hạn, khi bị ép đến giới hạn tự khắc sinh ra phản ứng dữ dội.)
Khôn nhà dại chợ.
(Ý nghĩa: Đối với người trong nhà thì cư xử khôn lỏi, ranh mãnh để lợi cho bản thân ra ngoài đường thì làm tôi tớ cho người ta.)
Đã nghèo còn mắc cái eo/ Chó cắn áo rách.
(Ý nghĩa: Ý nói lúc nghèo thường gặp xui xẻo.)
Ngựa chạy có bầy, chim bay có bạn.
(Ý nghĩa: Đến loài vật còn biết đoàn kết với nhau con người cũng phải vậy bởi có đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau mới dễ thành công.)
Trời sinh voi, trời sinh cỏ.
(Ý nghĩa: Cha mẹ chỉ cần sinh con, chắc chắn sẽ có cách nuôi lớn.)
Có ơn phải sợ, có nợ phải trả.
(Ý nghĩa: Đã chịu ơn ai phải nể nang họ. Khi mắc nợ ai phải cố gắng thu xếp mà trả. Như vậy chịu ơn và vay nợ là những món nợ không dễ dàng gì.)
Ăn thì hơn, hờn thì thiệt.
(Ý nghĩa: Giận dỗi ai đó chỉ có thiệt phần mình.)
Ăn tấm trả giặt.
(Ý nghĩa: Ý nói mượn ít nhưng khi trả thì phải trả nhiều. Khi ăn thì ăn hạt tấm nhưng khi trả thì phải trả hạt gạo (giặt)
Cao cờ không bằng cao cổ.
(Ý nghĩa: Người trong cuôc dù có tài giỏi như thế nào thì người ngoài cuộc lúc nào cũng sáng suốt hơn người trong cuộc.)
Tục ngữ về con người và xã hội ngắn nhất, sâu sắc nhất
1. Những câu tục ngữ về con người và xã hội ý nghĩa
Những câu ca dao tục ngữ về con người được ông bà ta đúc kết thành những câu tục ngữ ẩn chứa rất nhiều ý nghĩa sâu sắc. Cùng tham khảo ngay những “lời vàng, ý ngọc” thông qua những câu tục ngữ được INVERT tổng hợp ngay dưới đây.
Sa cơ lỡ vận.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ chỉ sự sa sút trong sự nghiệp.)
Người sống đống vàng.
(Ý nghĩa: Câu nói này đề cao giá trị của con người. Người còn sống thì còn có thể tạo ra được của cải vật chất.)
Ăn cơm với bò thì lo ngay ngáy, ăn cơm với cáy thì ngáy o o.
(Ý nghĩa: Ý nói ở bên cạnh người sang giàu, phú quý chưa chắc đã cảm thấy thoải mái trong lòng.)
Ruột ngựa, phổi bò.
(Ý nghĩa: Câu nói ám chỉ những người thẳng thắn, bộc trực, không giấu diếm.)
Ai giàu ba họ, ai khó ba đời.
Đã nghèo còn mắc cái eo.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ để chỉ những người nghèo khó nhưng còn gặp điều xui xẻo.)
Cái răng cái tóc là góc con người.
(Ý nghĩa: Câu nói đề cao vẻ đẹp của răng tóc)
Bà chúa đứt tay bằng ăn mày sổ ruột.
Bầu dục chẳng đến bàn thứ tám, cám nhỏ chẳng đến miệng lợn sề.
Cá lớn nuốt cá bé.
Người là vàng, của là ngãi.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ này cũng đề cao giá trị của con người trong xã hội.)
Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng.
Lòng người như bể khôn dò.
(Ý nghĩa: Sông hay biển có thể dò được độ sâu nhưng còn lòng người thì khó bề mà đo đếm được.)
Cốc mò cò xơi.
Con giun xéo lắm cũng quằn.
Chết giả mới biết bụng dạ anh em.
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ nói về lòng người khó đoán, khi gặp khó khăn, hoạn nạn mới biết được những ai thật lòng đối tốt với mình.)
Công nợ trả dần, cháo nóng húp quanh.
Của bền tại người.
Của bụt mất một đền mười.
Khôn nhà, dại chợ.
(Ý nghĩa: Câu nói chỉ những người ở nhà thì tỏ vẻ nhưng ra đường, ra xã hội thì chỉ làm thân tôi tớ.)
Đất có lề, quê có thói.
Đi buôn nói ngay bằng đi cày nói dối.
Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn, đồng tiền đi sau là đồng tiền dại.
Được làm vua, thua làm giặc.
Hay làm thì đói, hay nói thì no.
Lá lành đùm lá rách.
Làm hàng săng, chết bó chiếu.
Làm nghề gì ăn nghề ấy.
Lễ vào quan như than vào lò.
Mạnh về gạo bạo về tiền.
Muốn nói oan làm quan mà nói.
Nén bạc đâm toạc tờ giấy.
Người sống đống vàng.
Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò.
Nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rông, nhất nông nhì sĩ.
Nhất tội, nhì nợ.
Nhiều tiền thì thắm, ít tiền thì phai.
Phép vua thua lệ làng.
Quan thấy kiện như kiến thấy mỡ.
Quan thời xa, bản nha thời gần.
Ruộng bề bề không bằng nghề trong tay.
Thằng mõ có bỏ đám nào.
Tiền bạc đi trước mực thước đi sau.
Trời sinh voi, trời sinh cỏ.
Tuần hà là cha kẻ cướp.
Tức nước vỡ bờ.
Uống nước nhớ nguồn.
Đã nghèo còn mắc cái eo.
Sa cơ lỡ vận.
Ăn thì hơn, hờn thì thiệt.
Ăn tấm trả giặt.
Cao cờ không bằng cao cổ.
Ai giàu ba họ, ai khó ba đời.
Trời sinh voi sinh cỏ.
Ăn cơm với bò thì lo ngay ngáy, ăn cơm với cáy thì ngáy o o.
Thượng bất chính, hạ tắc loạn.
Phép vua thua lệ làng.
Đất có lề, quê có thói.
Hỡi cô cắt cỏ đồng mầu!
Giàu thì chia bảy chia ba,
Mạt cưa mướp đắng.
Có tiền mua tiên cũng được.
Nhập gia tùy tục.
Dò sông, dò bể, dò nguồn
Biết sao được bụng lái buôn mà dò.
Thế gian chuộng của, chuộng công
Nào ai có chuộng người không bao giờ.
Dại nhà khôn chợ mới ngoan,
Khôn nhà dại chợ, thế gian chê cười.
Mẹ cha công đức sinh thành,
Ra trường thầy dạy học hành cho hay.
Muốn sang thì bắc cầu Kiều,
Muốn con hay chữ thì yêu kính thầy.
Mười năm rèn luyện sách đèn,
Công danh gặp bước, chớ quên ơn thầy.
Nghèo giữa chợ chẳng ai han hỏi,
Giàu đầu non nhiều kẻ viếng thăm.
Người trên ở chẳng chính ngôi,
Khiến cho kẻ dưới chúng tôi hỗn hào.
Nhà có láng giềng nhà,
Đồng có láng giềng đồng.
Quốc kêu réo rắt trên ngàn,
Gà rừng táo tác gọi con trên đồi.
Lạnh lùng thay láng giềng ôi,
Láng giềng lạnh ít, sao tôi lạnh nhiều.
Phượng hoàng ở chốn cheo leo,
Sa cơ lỡ vận phải theo đàn gà.
Bao giờ gió thuận mưa hòa,
Thay lông đổi cánh lại ra phượng hoàng.
2. Tục ngữ về con người và xã hội hay với nhiều bài học giá trị
Vì con người và xã hội có quan hệ gắn bó tác động lẫn nhau cho nên nếu xã hội ngày càng phát triển thì kéo theo con người cũng ngày càng phát triển. Theo đó, cách ứng xử của con người cũng ngày càng được chú trọng. Để hiểu hơn về vấn đề này, mời các bạn cùng tham khảo ngay những tục ngữ về con người và xã hội hay để rút ra cho bản thân nhiều bài học giá trị sâu sắc nhé!
Bà chúa đứt tay bằng ăn mày sổ ruột.
Uống nước nhớ nguồn
Bầu dục chẳng đến bàn thứ tám, cám nhỏ chẳng đến miệng lợn sề.
Biết sao được bụng lái buôn mà dò.
Cá lớn nuốt cá bé.
Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng.
Cốc mò cò xơi.
Con giun xéo lắm cũng quằn.
Công nợ trả dần, cháo nóng húp quanh.
Của bền tại người.
Của bụt mất một đền mười.
Đi buôn nói ngay bằng đi cày nói dối.
Dò sông, dò bể, dò nguồn
Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn, đồng tiền đi sau là đồng tiền dại.
Được làm vua, thua làm giặc.
Hay làm thì đói, hay nói thì no.
Lá lành đùm lá rách.
Làm hàng săng, chết bó chiếu.
Làm nghề gì ăn nghề ấy.
Lễ vào quan như than vào lò.
Mạnh về gạo bạo về tiền.
Muốn nói oan làm quan mà nói.
Nén bạc đâm toạc tờ giấy.
Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò.
Nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rông, nhất nông nhì sĩ.
Nhất tội, nhì nợ.
Nhiều tiền thì thắm, ít tiền thì phai.
Quan thấy kiện như kiến thấy mỡ.
Quan thời xa, bản nha thời gần.
Ruộng bề bề không bằng nghề trong tay.
Thằng mõ có bỏ đám nào.
Tiền bạc đi trước mực thước đi sau.
Trời sinh voi, trời sinh cỏ.
Tuần hà là cha kẻ cướp.
Tức nước vỡ bờ.
Thế gian chuộng của, chuộng công
Nào ai có chuộng người không bao giờ.
3. Tục ngữ, ca dao về vẻ đẹp con người
Vẻ đẹp của mỗi ngừoi không chỉ nằm ở vẻ bề ngoài mà nó còn được đánh giá thông qua vẻ đẹp tâm hồn. Chính vì vậy, hãy cố gắng trao dồi và bồi dưỡng tâm hồn để có thể hoàn thiện được chính bản thân mình thông qua những câu tục ngữ, ca dao về vẻ đẹp con người ngay sau đây.
Công dung ngôn hạnh.
Ruộng sâu trâu nái không bằng con gái đầu lòng.
Cầm kì thi họa.
Tề gia nội trợ.
Đàn bà chân yếu tay mềm.
Nước trong ai chẳng rửa chân
Cái má trắng ngần ai chẳng muốn hôn.
Trời nào có phụ ai đâu
Hay làm thì giàu, có chí thì nên.
Non cao cũng có đường trèo
Đường dù hiểm nghèo cũng có lối đi.
Non cao cũng có đường trèo
Những bệnh hiểm nghèo có thuốc thần tiên
Ta về ta tắm ao ta,
Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn.
Anh đi anh nhớ quê nhà,
Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương.
Bể xa mây nước mù mù,
Biết mô cửa lạch, biết mô sống cùng.
Trời cao, cao bấy không xa,
Đất kia rộng vậy thế mà dày sâu.
Vì cam cho quýt đèo bồng
Vì em nhan sắc cho lòng nhớ thương.
Chân mày vòng nguyệt có duyên
Tóc mây gợn sóng đẹp duyên tơ hồng.
Nhác trông con mắt đáng trăm
Miệng cười đáng chục, hàm răng đáng nghìn
Nhác trông con mắt ưa nhìn
Đáng trăm cũng chuộng, đáng nghìn cũng mua.
Những người con mắt lá răm
Đôi mày lá liễu đáng trăm quan tiền.
Miệng em cười như cánh hoa nhài
Như nụ hoa quế như tai hồng.
Mắt xanh tươi thắm môi trầu
Miệng cười lúm má, cho cầu thêm xinh.
Ba thương má lúm đồng tiền,
Bốn thương răng lánh hạt huyền kém thua.
Ngó lên trời thấy cặp cu đang đá,
Ngó ra ngoài biển, thấy cặp cá đang đua.
Đi về lập miếu thờ vua,
Lập trang thờ mẹ, lập chùa thờ cha.
Ngọc kia chuốt mãi cũng tròn,
Sắt kia mài mãi cũng còn nên kim.
Ai ơi giữ chí cho bền
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai.
Thương ai hồi nhỏ tới chừ
Dẫu nghèo, dẫu đói không từ ngãi nhân.
Ai xui má đỏ, môi hồng
Để anh nhác thấy đem lòng thương yêu.
Lấy cho trả thảo cho cha
Đền ơn cho mẹ con ra lấy chồng.
Răng đen ai nhuộm cho mình
Cho duyên mình đậm cho tình anh say.
Dạo chơi quán cũng như nhà.
Nhà tranh có ngãi hơn tòa nhà cao.
Học là học để làm người
Biết điều hơn thiệt biết lời thị phi
Học trò học hiếu học trung
Học cho đến mực anh hùng mới thôi.
Bữa nay nhìn mặt cho tường
Đến mai dời gót nẻo đường xa xôi.
Cơm này nửa sống nửa khê,
Vợ đơm chồng nếm chẳng chê cơm này.
Mẹ ơi thương lấy rể nghèo
Khoa tay vớt bọt, lấy bèo nuôi nhau.
Sông sâu sào ngắn khôn dò
Người khôn ít nói, khôn đo tấc lòng.
Giàu vì bạn sang vì vợ.
4. Tuyển tập ca dao Việt Nam nói về vẻ đẹp tâm hồn con người
Đâu là tiêu chuẩn để đánh giá một tâm hồn đẹp? Và nếu như bạn chưa hiểu rõ được vấn đề này thì hãy cùng INVERT chúng tôi tham khảo ngay tuyển tập ca dao Việt Nam nói về vẻ đẹp tâm hồn con người ngay dưới đây để tìm được câu trả lời bạn nhé!
Đàn ông cười hoa, đàn bà cười nụ.
Ai trông thấy ma mà biết đàn bà ăn bớt.
Đàn ông cụ kệ, đàn bà tệ lận.
Trai phần đường, gái trường thi.
Gái tham tài, trai tham sắc.
Gái khôn trai dỗ lâu ngày cũng xiêu.
Trai thời loạn, gái thời bình.
Anh chỉ quen một cô nàng da trắng tóc dài
Miệng cười như nhánh hoa nhài nở nang.
Cá không ăn muối cá ươn,
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
Mười năm rèn luyện sách đèn
Công danh gặp bước chớ quên ơn thầy.
Ơn thầy soi lối mở đường
Cho con vững bước dặm trường tương lai.
Mấy ai là kẻ không thầy
Thế gian thường nói đố mày làm nên.
Ơn đây gần bạn, gần thầy
Có công mài sắt có ngày nên kim.
Chữ thầy trong cõi người ta
Dặm dài hoa nắng trời xa biển đầy.
Dù đi khắp bốn phương trời
Công cha nghĩa mẹ không ai sánh bằng.
Chồng người xe ngựa người yêu
Chồng em áo rách, em chiều em thương.
Trăm năm quyết chí một chồng
Dầu ai thêu phụng vẽ rồng mặc ai.
Trăng rằm mười sáu trăng nghiêng,
Thương em chúm chím cười duyên một mình.
Một thương tóc bỏ đuôi gà
Hai thương ăn nói mặn mà có duyên
Ba thương má lúm đồng tiền
Bốn thương răng nhánh hạt huyền kém thua
Năm thương cổ yếm đeo bùa
Sáu thương nón thượng quai tua dịu dàng
Bảy thương nết ở khôn ngoan
Tám thương ăn nói lại càng thêm xinh.
Hỡi người tóc tốt xanh non
Lưng ong thắt đáy như con tò vò.
Tóc xanh tươi tốt rậm rà
Răng đen nhanh nhánh tưởng là hạt na.
Gặp em, thấy khéo miệng cười
Thấy xinh con mắt, thấy tươi má hồng
Gặp nhau giữa cánh đồng này
Con mắt liếc lại lông mày đưa ngang.
Con mắt em liếc cũng ngoan
Cái chân em bước tựa đàn năm cung
Mình về mình nhớ ta chăng
Ta về ta nhớ hàm răng mình cười,
Trăm quan mua lấy miệng cười
Nghìn quan chẳng tiếc, tiếc người răng đen.
Cổ tay em trắng lại tròn,
Ðể cho ai gối đã mòn một bên?
Gối chăn gối chiếu không êm,
Gối lụa không mềm bằng gối tay em.
Cái bống là cái bống bình,
Thổi cơm nấu nước một mình mồ côi.
Rạng ngày có khách đến chơi
Cơm ăn rượu uống cho vui lòng chồng.
Con cò lặn lội bờ sông
Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non.
Nàng về nuôi cái cùng con
Để anh đi trẩy nước non Cao Bằng.
Có con phải khổ vì con
Có chồng phải gánh giang sơn nhà chồng.
Có chồng phải lụy cùng chồng
Đắng cay phải chịu mặn nồng phải theo.
Chàng ơi phải lính thì đi,
Cửa nhà đơn chiếc đã thì có tôi.
Anh đi em ở lại nhà
Hai vai gánh vác mẹ già con thơ.
Duyên là tóc, tóc là tơ
Xe tơ kết tóc bậu chờ trông ai
Tóc bậu mới chấm ngang vai
Cha mẹ thương ít, nhưng trai thương nhiều
Cho dầu bậu trong trắng mỹ miều
Nhiều nơi lắm chốn, anh cũng chẳng chiều được đâu.
Ở cho có nghĩa có nhân
Cây đức lắm chồi, người đức lắm con
Ba vuông sánh với bảy tròn
Đời cha ân đức, đời con sang giàu.
Làm người chẳng biết lo xa,
Trẻ trung đã vậy tuổi già làm sao.
Làm người cho biết tiền tằn,
Đồ ăn thức mặc có ngần thì thôi.
Những người đói rách rạc rài,
Bởi phụ của trời làm chẳng nên ăn.
Bần cư náo thị vô nhân đáo,
Phú tại lâm sơn hữu viễn thân,
Bấy lâu nay không biểu, anh cũng lại gần,
Bấy giờ em sa cơ thất vận,
Em biểu mấy lần anh cũng không vô.
Lấy điều ăn ở dạy con,
Dẫu mà gặp tiết nước non xoay vần.
Ở cho có đức, có nhân,
Mới mong thờ tự, được ăn lộc trời.
Trong đầm gì đẹp bằng sen,
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng.
Nhị vàng bông trắng lá xanh,
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.
Đã sinh ra kiếp ở đời,
Trai thời trung hiếu đôi vai cho tròn.
Gái thời trinh trỉnh lòng son,
Sớm hôm gìn giữ kẻo còn chút sai.
Trai lành gái tốt ra người,
Khuyên con trọng bấy nhiêu lời cho chuyên.
Anh đi em ở lại nhà
Hai vai gánh vác mẹ già, con thơ
Lầm than bao quản muối dưa
Anh đi anh liệu chen đua với đời.
Phấn son tô điểm sơn hà
Làm cho tỏ mặt đàn bà Việt Nam!
Mẹ thương con ra ngồi cầu Ái Tử
Vợ thương chồng lên đứng núi Vọng Phu
Chiều chiều bóng xế, trăng lu
Nghe con ve kêu mùa hạ, biết mấy thu mới gặp chàng.
Tháng ngày tôi đi hái dâu
Gặp hai anh ấy ngồi câu thạch bàn
Hai anh đứng dậy hỏi han
Hỏi rằng cô ấy vội vàng đi đâu
Thưa rằng tôi đi hái dâu
Hai anh mở túi đưa trầu mời ăn
Thưa rằng bác mẹ tôi răn
Làm thân con gái chớ ăn trầu người.
Trăng tròn chỉ một đêm rằm
Tình duyên chỉ hẹn một lần mà thôi.
Muối ba năm muối đang còn mặn
Gừng chín tháng gừng hãy còn cay
Đạo cương thường chớ đổi đừng thay
Dẫu có làm nên danh vọng hay rủi có ăn mày ta cũng theo nhau.
Sao ba đã đứng ngang đầu
Em còn ở mãi làm giàu cho cha
Giàu thì chia bảy chia ba
Phận em là gái được là bao nhiêu.
Ca dao, tục ngữ về phẩm chất con người Việt Nam
1. Ca dao tục ngữ thành ngữ nói về lòng tự trọng
Lòng tự trọng là một trong những phẩm chất tốt đẹp và đáng quý của mỗi con người. Phẩm chất này được đánh giá cao và được thể hiện ở sự coi trọng danh dự, phẩm giá, nhân cách của chính bản thân mỗi người.
Đồng thời, trong xã hội bất kỳ ai cũng phải có lòng tự trọng. Bởi vì nếu bạn mất đi lòng tự trọng chính là bạn đang mất đi bản thân mình. Điều này sẽ khiến cho bạn bị người khác coi thường và mất đi giá trị. Cùng đọc và suy ngẫm nhé!
Cây ngay không sợ chết đứng.
Chết trong còn hơn sống đục.
Cây ngay bóng thẳng, cây cong bóng vẹo.
Gà có lông, người có giá.
Có thì ăn, không có bấm bụng mà chịu.
Ngôn tất tiên tín.
Đất quê chớ người không quê.
Người đừng khinh rẻ người.
Nhân vô tín như xa vô luân.
Chết vinh còn hơn sống nhục.
Người chết nết còn.
Xấu mặt xin tương, cả phường cùng húp.
Giàu chôn của, khó chôn danh.
Được tiếng còn hơn được miếng.
Giấy rách phải giữ lấy lề.
Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
Đói cho sạch, rách cho thơm.
Tốt danh hơn lành áo.
Miếng ăn quá khẩu thành tàn.
Quân tử nhất ngôn.
Chết đứng hơn sống quỳ.
Cọp chết để da, người ta chết để tiếng.
Đói miếng hơn tiếng đời.
Ăn một miếng tiếng một đời.
Danh dự quý hơn tiền bạc.
Cười người chớ vội cười lâu
Cười người hôm trước hôm sau người cười.
Rượu ngon bất luận be sành
Áo rách khéo vá, hơn lành vụng may.
Ai ơi chớ vội cười nhau
Ngẫm mình cho kỹ trước sau hãy cười.
Cứ trong đạo lý luân thường
Làm người phải giữ kỷ cương làm đầu.
Biết thì thưa thớt
Không biết thì dựa cột mà nghe.
Thuyền dời bến nào bến có dời,
Khăng khăng quân tử một lời nhất ngôn.
Đường giao tiếp cốt vẹn toàn,
Việc mình không muốn chớ làm cho ai.
Nói lời phải giữ lấy lời,
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay.
Biết thì thưa thốt,
Không biết thì dựa cột mà nghe.
Trong đầm gì đẹp bằng sen,
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng.
Nhị vàng bông trắng lá xanh,
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.
Dạo chơi quán cũng như nhà.
Nhà tranh có ngãi hơn tòa nhà cao.
2. Những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về tính trung thực
Trug thực cũng là một trong những đức tính mà mỗi con người cần phải học tập. Và chính những tục ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về tính trung thực sẽ là bài học hữu ích mà các thế hệ đi trước đã răn dạy thế hệ sau phải học tập, noi theo. Cùng điểm qua một số câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về tính trung thực ngay dưới đây bạn nhé!
Thuốc đắng giã tật – Sự thật mất lòng
Ăn ngay nói thẳng.
Ăn ngay nói thật mọi tật mọi lành.
Một câu nói ngay bằng ăn chay cả tháng.
Mất lòng trước, được lòng sau.
Cây ngay không sợ chết đứng
Mật ngọt chết ruồi.
Một lần bất tín, vạn lần bất tin.
Thẳng mực thì đau lòng gỗ.
Thẳng như ruột ngựa.
Cây vạy hay ghét mực tàu.
Của ngang chẳng góp, lời tà chẳng thưa.
Thật thà ma vật không chết.
Thật thà là cha dại.
Nêu cao nhưng bóng chẳng ngay.
Đấu hàng xáo, gáo hàng dầu.
Thật thà là cha quỷ quái.
Giàu về hàng nén, chẳng giàu về xén bờ.
Trung thực, thật thà thường thua thiệt.
Cây thẳng bóng ngay, cây cong bóng vẹo.
Những người thành thật môi dày
Lại thêm ít nói lòng đầy nghĩa nhân.
Chớ nghe lời phỉnh tiếng phờ
Thò tay vào lờ mắc kẹt cái hom.
Khôn ngoan chẳng lọ thật thà
Lường thưng tráo đấu chẳng qua đong đầy.
Bề ngoài thơn thớt nói cười
Mà trong gian hiểm giết người không đao.
Đời loạn mới biết tôi trung
Tuế hàn mới biết bá tùng kiên tâm.
Nhà nghèo yêu kẻ thật thà
Nhà quan yêu kẻ giàu ra nịnh thần.
Người gian thì sợ người ngay.
Người ngay chẳng sợ đường cày cong queo.
Những người thành thật môi dày
Lại thêm ít nói lòng đầy nghĩa nhân.
Ai ơi! Phải nghĩ trước sau
Đừng tham lắm của nhà giàu làm chi.
Nói lời phải giữ lấy lời.
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay.
Làm người suy chín xét xa
Cho từng gốc nhọc, cho ra vắn dài.
Làm người phải đắn phải đo
Phải cân nặng nhẹ, phải dò nông sâu.
Làm người mà chẳng biết suy
Đến khi nghĩ lại còn gì là thân.
Khó mà biết lẽ biết trời
Biết ăn, biết ở hơn người giàu sang.
Học là học để làm người
Biết điều hơn thiệt biết lời thị phi.
Học trò học hiếu học trung
Học cho đến mực anh hùng mới thôi.
Những người tính nết thật thà
Đi đâu cũng được người ta tin dùng.
Tu thân rồi mới tề gia
Lòng ngay nói thật gian tà mặc ai.
Đừng bảo rằng trời không tai
Nói đơm nói đặt cậy tài mà chi.
Của phi nghĩa có giàu đâu,
Ở cho ngay thẳng giàu sau mới bền.
Ai ơi! giữ chí cho bền
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai
Xin đừng làm, nói đơn sai
Tin mình đừng sợ những lời dèm pha
Anh em một họ một nhà
Thương nhau chân thật đường xa cũng gần.
3. Những câu ca dao tục ngữ nói về tính liêm khiết
Bên cạnh tự trọng và trung thực thì liêm khiết cũng là một trong những phẩm chất đạo đức đáng quý của mỗi con người. Cùng INVERT tham khảo ngay những câu ca dao tục ngữ nói về tính liêm khiết để có thể học tập và nêu gương những người có tính liêm khiết nhé!
“Cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư.” (Chủ tịch Hồ Chí Minh)
Áo rách cốt cách người thương.
Ăn có mời; làm có khiến.
Của mình thì giữ bo bo, của người thì đớp cho no mới về.
Cọp chết để da, người ta chết để tiếng.
Ăn có mời, làm có khiến.
Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành.
Cây ngay bóng thẳng, cây cong bóng vẹo.
Cây ngay không sợ chết đứng.
Mất lòng trước, được lòng sau.
Giấy rách phải giữ lấy lề.
Lời hơn lẽ thiệt.
Khôn chẳng qua lẽ, khỏe chẳng qua lời.
Lời hay lẽ phải.
Nói phải củ cải cũng nghe.
Ăn ngay nói phải.
Nghe điều phải thích lời hay.
Sự thật che sự bóng.
Thuốc đắng giã tật, sự thật mất lòng.
Phải trái phân minh, nghĩa tình trọn vẹn.
Những người tính nết thật thà
Đi đâu cũng được người ta tin dùng.
Khó mà biết lẽ biết lời
Biết ăn biết ở như người giàu sang.
Tu thân rồi mới tề gia
Lòng ngay nói thật gian tà mặc ai.
Đói cho sạch, rách cho thơm
Chớ có bờm xôm, để đời tiếng xấu.
Làm người suy chín xét xa
Cho từng gốc nhọc, cho ra vắn dài.
Khôn ngoan ba chốn bốn bề
Đừng cho ai lấn chớ bề lấn ai.
Ban ngày quan lớn như thần
Ban đêm quan lớn tần mần như ma.
Làm người phải đắn phải đo
Phải cân nặng nhẹ, phải dò nông sâu.
Khó mà biết lẽ biết lời
Biết ăn biết ở như người giàu sang.
Của thấy không xin
Của công giữ gìn
Của rơi không nhặt.
Mặc đẹp chưa hẳn đã là sang
Kém phẩm vô tâm, khạc nhổ càng
Tư cách trang đài, do biết nghĩ
Kín đáo, sạch sẽ tướng thật sang.
4. Những câu ca dao tục ngữ nói về tính tự lập, tự chủ
Tự lập, tự chủ cũng là một đức tính rất cần thiết trong đời sống mỗi con người trong xã hội. Ở xã hội hiện tại, rất nhiều người bị mất đi tính tự chủ mà sống ỷ lại, dựa dẫm vào người khác. Hãy đọc và chiêm nghiệm những câu ca dao tục ngữ nói về tính tự lập, tự chủ để có thể trở thành một người sống có trách nhiệm hơn với chính bản thân mình bạn nhé!
Hay không lây hèn, sen không lây bùn
Sông sâu sóng cả, chớ ngã tay chèo
Chim khôn hót tiếng rảnh rang
Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe
Chắc như đinh đóng cột
Ăn có nhai, nói có nghĩ
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.
Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói
Ăn đói qua ngày, ăn vay nên nợ.
Có thân phải lập thân.
Có thân thì lo. (Hàm ý răn dạy chúng ta phải biết tự lo lắng, quan tâm tới chính bản thân mình, không nên ỷ lại, dựa dẫm vào ai. Với những người trưởng thành phải biết tự lập, không dựa dẫm vào cha mẹ, gia đình).
Có thân phải khổ, có khổ mới nên thân.
Làm người ăn tối lo mai. Việc mình hồ dễ để ai lo lường.
Nước lã mà vã nên hồ. Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan: Đây là câu ca dao rất hay nói về tính tự lập, tự chủ. Thành quả có được nhờ chính bản thân mình, chính sự nỗ lực của mình mới đáng quý, đáng trân trọng.
Giàu người ta chẳng có tham. Khí thì ta liệu ta làm ta ăn.
Thân tự lập thân: Tự chủ là một đức tính rất tốt đẹp, quý giá mà mỗi người đều cần hướng đến. Sự tự chủ, tự lập sẽ giúp chúng ta có thể gặt hái được những thành quả từ chính công sức, nỗ lực của mình.
Giúp lời, không ai giúp của; giúp đũa, không ai giúp cơm.
Đầu người nào tóc người ấy.
Muốn ăn phải lăn vào bếp.
Hữu thân hữu khổ.
Đói thì đầu gối phải bò. Cái chân hay chạy cái giò hay đi.
Dù ai nói ngã nói nghiêng. Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
Đừng ăn thỏa đói, đừng nói thỏa giận.
Có khó mới có miếng ăn. Không dưng ai dễ đem phần đến cho: Qua câu ca dao này, ông cha muốn răn dạy người sau phải biết tự mình lao động, tự mình nỗ lực để nuôi sống chính mình, phải có làm thì mới có ăn. Thành quả lao động phải đến từ chính sự nỗ lực, chính bản thân mình chứ đừng nên dựa dẫm vào bất cứ ai khác.
Có trời cũng phải có ta: Dù là ai thì cũng phải làm việc, phải lao động. Công việc của mỗi người sẽ do chính họ tự lựa chọn, tự định đoạt. Câu tục ngữ trên là lời răn dạy của cha ông về quy luật của cuộc sống, sự thành bại của mỗi việc chúng ta làm đều là do chính bản thân ta có nỗ lực, có gắng hết sức hay không mà thôi.
Giải thích tục ngữ về con người và xã hội chi tiết
1. Ca dao, tục ngữ, thành ngữ về sự yêu thương giữa con người với con người
Mỗi con người, ai cũng có lòng yêu thương, trắc ẩn với nhau. Tình cảm đó chính là thứ tình cảm thiêng liêng xuất phát từ tấm lòng của mỗi người. Nó có thể là tình cảm gắn bỏ, sẻ chia, đùm bọc lẫn nhau để cùng sống và tồn tại. Cùng INVERT điểm qua một số tục ngữ về lòng yêu thương con người với nhau một cách chi tiết ngay dưới đây.
Lá lành đùm lá rách.
Ý nghĩa: Khi chúng ta có cuộc sống ấm no, đầy đủ hơn những người khác thì chúng ta nên giúp đỡ, thể hiện sự yêu thương với những người khó khăn, khổ cực hơn.
Yêu nhau chín bỏ làm mười.
Ý nghĩa: Tình thương yêu giữa con người còn thể hiện ở chỗ biết tha thứ cho nhau, biết khoan dung, độ lượng, thương yêu lẫn nhau dù có chuyện gì xảy ra.
Một miếng khi đói bằng một gói khi no.
Ý nghĩa: Tình yêu thương, sự sẻ chia giữa người với người sẽ càng đáng quý hơn nếu gặp lúc khó khăn, hoạn nạn. Dù chỉ là những sự giúp đỡ nhỏ bé nhưng nó cũng chứa chan tình cảm thương yêu giữa người với người.
Thương người như thể thương thân.
Ý nghĩa: Tình yêu thương xuất phát từ đáy lòng, sự yêu thương mọi người trong gia đình, yêu thương đồng bào, đồng chí cũng giống với yêu thương chính bản thân mỗi người vậy.
Một giọt máu đào hơn ao nước lã
Ý nghĩa: Nên quý trọng, thương yêu những người thân, ruột thịt của mình.
Máu chảy ruột mềm.
Ý nghĩa: Câu tục ngữ thể hiện sự thương yêu đùm bọc nhau, chia sẻ nhau lúc khốn khó.
Nhường cơm, sẻ áo.
Ý nghĩa: Câu tục ngữ này nói về sự nhường nhịn, hỗ trợ nhau trong cuộc sống, từ miếng ăn đến cái mặc. Giúp đỡ những người cơ hàn, khó khăn hơn mình.
Chị ngã, em nâng.
Ý nghĩa: Thấy người khác gặp hoạn nạn thì cần phải nâng đỡ, cứu giúp.
Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ.
Ý nghĩa: Khi một cá thể gặp khó khăn thì cả tập thể sẽ cùng nhau giúp đỡ để không ai bị bỏ lại phía sau.
Nhiễu điều phủ lấy giá gương.
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Ý nghĩa: Tình thương giữa người với người không chỉ gói gọn trong gia đình, dòng tộc mà rộng lớn hơn là trong cùng một nước. Dù không phải ruột thịt, máu mủ ruột già nhưng chúng ta cùng chảy chung dòng máu Việt, cùng là con rồng cháu tiên… vì thế chúng ta cũng phải thương yêu, đùm bọc lẫn nhau.
Cha đời cái áo rách này.
Mất chúng mất bạ vì mày áo ơi.
Ý nghĩa: Tình yêu thương đối với con người đôi khi chỉ là sự quan tâm, san sẻ những khó khăn trong cuộc sống chứ không nhất thiết lúc nào cũng bằng của cải, vật chất.
2. Ý nghĩa câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về con người và xã hội
Cùng INVERT đọc và ngẫm nghĩ một số câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về con người và xã hội sau để có thể hiểu được ý nghĩa của những câu thơ đó một cách rõ nét nhất nhé!
Cao cờ không bằng cao cổ.
Ý nghĩa: Dù người trong cuộc có tài giỏi thế nào thì người ngoài cuộc lúc nào cũng sáng suốt hơn người trong cuộc.
Khôn nhà dại chợ.
Ý nghĩa: Ở nhà thì làm cha thiên hạ, ra đường thì làm tôi làm tớ cho người ta.
Nhập gia tùy tục.
Ý nghĩa: Đến đâu thì phải tuân thủ theo lối sống ở nơi đó.
Đã nghèo còn mắc cái eo.
Ý nghĩa: Nghèo thường gặp xui xẻo.
Sa cơ lỡ vận.
Ý nghĩa: Chỉ sự hết thời, sa sút cơ nghiệp.
Ăn thì hơn, hờn thì thiệt.
Ý nghĩa: Giận lẫy thiệt thân, mất phần mình.
Ăn tấm trả giặt.
Ý nghĩa: Ý nói mượn ít nhưng trả thì phải trả nhiều. Khi ăn thì ăn hạt tấm nhưng khi trả thì phải trả hạt gạo (giặt).
Quan thấy kiện như kiến thấy mỡ.
Ý nghĩa: Ám chỉ tệ nạn tham nhũng của quan lại phong kiến thời trước.
Thương người như thể thương thân.
Ý nghĩa: Dạy ta sống ở đời phải đề cao lương thiện, biết giúp đỡ, yêu thương người khác như chính bản thân mình.
Đất có lề, quê có thói.
Ý nghĩa: Mỗi địa phương đều có phong tục tập quán riêng, chúng ta cần tôn trọng, tuân thủ.
Phép vua thua lệ làng.
Ý nghĩa: Lệ làng đã ăn trong máu, phép vua cũng chẳng ăn thua.
Trời sinh voi sinh cỏ.
Ý nghĩa: Ý nói cha mẹ chỉ cần sinh con, chắc chắn sẽ có cách nuôi lớn.
Ăn cơm với bò thì lo ngay ngáy, ăn cơm với cáy thì ngáy o o.
Ý nghĩa: Đi với người giàu chưa chắc gì đã thoải mái như đi với người nghèo.
Thượng bất chính, hạ tắc loạn.
Ý nghĩa: Ở trên không có nề nếp thì ở dưới như con rắn không đầu.
Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời.
Ý nghĩa: Ở đời không ai nghèo hoài cũng chẳng ai giàu mãi, sẽ có lúc lên vôi, cũng có lúc xuống chó.
Có tiền mua tiên cũng được.
Ý nghĩa: Có tiền có thể một tay che trời, đổi trắng thay đen.
Mạt cưa mướp đắng.
Ý nghĩa: Chỉ người bịp bợm, buôn bán gian dối. Người bán cám trộn mạt cưa, người bán dưa tráo mướp đắng.
Được làm vua, thua làm giặc.
Ý nghĩa: Quyết làm để tỏ chí khí của mình, ví như người nổi dậy trong thời phong kiến mà giành được thắng lợi thì lên làm vua, nếu bị thất bại thì bị coi là giặc, can tội phản nghịch và bị tử hình.
3. Ca dao, tục ngữ, thành ngữ về con người và thiên nhiên
Từ xưa đến nay, thiên nhiên và con người có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Bởi vì nhờ quan sát các hiện tượng trong thiên nhiên mà con người có thể dễ dàng đoán ra được thời gian và thời tiết trong sinh hoạt và sản xuất.
Cũng theo đó, những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về con người và thiên nhiên chính là những kinh nghiệm thực tế mà cha ông ta đã đúc kết và lưu truyền lại từ đời này sang đời khác một cách rất chuẩn xác.
Sáng mưa, trưa tạnh.
Ý nghĩa: Thiên nhiên, thời tiết thay đổi thất thường.
Mặt trời có quầng thì hạn, mặt trăng có tán thì bão.
Ý nghĩa: Hiện tượng thời tiết được người xưa đúc kết sau chuỗi ngày quan sát thiên nhiên.
Được mùa quéo, héo mùa chiêm.
Ý nghĩa: Ám chỉ đến việc làm được mùa này nhưng mùa khác lại bị hư hại.
Lập thu mới cấy lúa mùa,
Khác nào hương khói lên chùa cầu con.
Ý nghĩa: Lúa mùa mà cấy sau lập thu là muộn so với thời vụ nên sẽ bị mất mùa, thất bát.
Én bay thấp mưa ngập cầu ao
Én bay cao mưa rào lại tạnh.
Ý nghĩa: Một kinh nghiệm dùng để dự đoán thời tiết. Chim én bay thấp thì sắp có mưa to; trời đang mưa mà chim én bay cao thì mưa sẽ tạnh.
Mưa tháng ba hoa đất. Mưa tháng tư hư đất.
Ý nghĩa: Kinh nghiệm được ông cha ta đúc kết thường tháng ba âm lịch hoa màu rất cần nước nên cơn mưa lúc này rất có ích cho hoa màu, nhưng đến tháng tư lúc ấy cây trồng đang trong quá trình phát triển ít cần nước nên những cơn mưa lớn sẽ làm hư đất, hư cây trồng.
Tháng Bảy kiến bò, chỉ lo lại lụt.
Ý nghĩa: Tháng bảy theo thời tiết đây là tháng có những cơn bão to trong năm.
Tỏ trăng mười bốn được tằm
Tỏ răng hôm rằm thì được lúa chiêm.
Cơn đằng Đông vừa trông vừa trông vừa chạy
Cơn đằng Nam vừa làm vừa chơi.
Cơn đằng Bắc, đổ thóc ra phơi
Cơn đằng Tây, mưa ngu bão ngáo.
Trâu ơi ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.
Cấy cày giữ nghiệp nông gia,
Ta đây, trâu đấy, ai mà quản công!
Bao giờ cây lúa còn bông
Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.
4. Ca dao, tục ngữ, thanh ngữ về ước mơ con người
Chắc hẳn, ai trong cuộc sống đều có ước mơ và hoài bão riêng. Và chính những ước mơ sẽ là ngọn hải đăng thắp sáng, chỉ đường, chỉ lối cho mỗi chúng ta. Nếu như bạn vẫn đang loay hoay tìm kiếm giấc mơ của mình thì cũng đừng quên đọc những câu ca dao, tục ngữ, thanh ngữ về ước mơ con người dưới đây để tiếp thêm động lực bạn nhé.
Ước của trái mùa.
Ý nghĩa: Mơ ước một điều không thể thực hiện được hoặc rất khó có khả năng thực hiện.
Cầu được ước thấy.
Ý nghĩa: cầu mong, ao ước, mong muốn một điều gì đó và điều đó được thực hiện ngay lập tức.
Ước sao được vậy.
Ý nghĩa: Đạt được điều mình hằng mơ ước.
Gieo nương mong mưa xuống, cấy ruộng mong nắng vàng
Ý nghĩa: Ước mơ của con người mong mưa thuận gió hòa để công việc được thuận lợi, mùa màng bội thu.
Rày ước mai ao
Ý nghĩa: Ngày ngày ao ước, khát khao.
Anh mong cho cả gió đông
Thuyền mau tới bến anh trông thấy nàng.
Ước gì sông rộng một gang
Bắc cầu dải yếm cho chàng sang chơi.
Ước gì có cánh như chim
Bay cao liệng thấp đi tìm người thương.
Ước gì cho bắc hợp đông, Cho chim loan phượng, ngô đồng sánh đôi.
Ước gì cho quế sánh hồi, Ước gì ta sánh được người văn nhân.
Được mùa trước, ước mùa sau
(Ý nghĩa: Tham vọng của con người không có giới hạn. Khi đạt được ước muốn này thì ngay lập tức sẽ có những ước muốn cao hơn nữa.)
Không cầu mà được, không ước mà nên
(Ý nghĩa: May mắn đạt được những điều tốt đẹp một cách bất ngờ.)
Rày ước mai ao
(Ý nghĩa: Ngày ngày mong ước, mong cầu.)
Gieo nương mong mưa xuống, cấy ruộng mong nắng vàng
(Ý nghĩa: Câu tục ngữ nói về ước mơ của con người trong lao động sản xuất, mong ước mưa thuận gió hòa để công việc được thuận lợi, mùa màng bội thu.)
Các câu tục ngữ về con người và xã hội lớp 7 lý thuyết & lời giải hay
1. Câu 1 (trang 12 sgk ngữ văn 7 tập 2)
Tục ngữ về con người và xã hội lý thuyết: Ca dao, tục ngữ không những là những lời vàng ngọc được kết tinh bởi trí tuệ qua bao đời mà nó còn là những kinh nghiệm quý báu được truyền dạy cho các thế hệ sau, đặc biệt là các bạn học sinh. Cùng INVERT giải thích nghĩa của câu 1 (trang 12 sgk ngữ văn 7 tập 2) ngay dưới đây nhé.
| Câu | Nghĩa câu tục ngữ | Giá trị câu tục ngữ | Giá trị kinh nghiệm mà câu tục ngữ thể hiện |
| Một mặt người bằng mười mặt của | Con người quý giá hơn tiền bạc | Đề cao giá trị con người | Răn dạy con người biết quý trọng bản thân, biết tạo lập giá trị tự thân |
| Cái răng, cái tóc là góc con người | Răng, tóc là phần thể hiện tính nết của con người | Phải biết chăm chút từng yếu tố thể hiện hình thức, tính nết tốt đẹp của con người | Rèn dũa con người từ những điều nhỏ nhất về hình thức |
| Đói cho sạch, rách cho thơm | Khó khăn về vật chất vẫn phải sống trong sạch, thiện lương | Trong hoàn cảnh khó khăn, cần giữ nhân cách tốt đẹp | Răn con người nên không được tham lam, làm liều ngay cả khi thiếu thốn, khó khăn. |
| Học ăn, học nói, học gói, học mở | Cần phải học cách ăn, nói… đúng chuẩn mực | Cần phải học các hành vi ứng xử văn hóa | Học cách ăn nói, giao tiếp lịch sự, hòa ái với mọi người. |
| Không thầy đố mày làm nên | Cần phải có thầy cô hướng dẫn, dạy bảo | Coi trọng vị thế, vai trò của người thầy trong giáo dục | Khuyên con người biết lễ nghĩa, tôn kính thầy cô |
| Học thầy không tày học bạn | Đề cao việc học từ những người gần gũi thân thuộc như bạn bè | Không chỉ học ở thầy cô mà cần học ở bạn bè, những người xung quanh | Sự học không chỉ bó hẹp ở người thầy. |
| Thương người như thể thương thân | Con người cần phải biết yêu thương người khác như yêu bản thân mình | Đề cao cách ứng xử hòa ái. | Giáo dục con người biết yêu thương, vị tha |
| Ăn quả nhớ kẻ trồng cây | Phải biết nhớ ơn người cho trái ngọt, quả lành | Phải biết ơn người mang lại thành quả cho mình hưởng thụ | Nghĩa cử đền ơn đáp nghĩa |
| Một cây làm chẳng nên non Ba cây chụm lại nên hòn núi cao |
Nhiều cá thể gộp lại sẽ tổng hợp được sức mạnh làm việc lớn | Khẳng định sức mạnh của sự đoàn kết | Giáo dục về lối sống tập thể, tránh những tiêu cực cá nhân |
2. Câu 3 (trang 13 sgk ngữ văn 7 tập 2)
Đề bài: So sánh 2 câu thơ: Không thầy đố mày làm nên và Học thầy không tày học bạn:
So sánh:
– Giống: Những câu thơ trên đều nêu cao tinh thần học tập, cố gắng học hỏi. Và chỉ có học tập, biết tìm thầy mới có thể thành tài, đóng góp được cho xã hội
– Khác:
+ Không thầy đố mày làm nên: Khẳng định tầm quan trọng, vai trò của người thầy trong giáo dục.
+ Học thầy không tày học bạn: Mở rộng môi trường học, có thể học ở bất cứ đâu, học ngay từ bạn bè.
=> 2 câu tục ngữ này không mâu thuẫn mà bổ sung cho nhau tạo nên mối liên kết chặt chẽ hợp lí khi đề cao việc mở rộng môi trường, phạm vi học hỏi.
3. Câu 4 (trang 13 sgk ngữ văn 7 tập 2)
Diễn đạt bằng cách so sánh:
+ Học thầy không tày học bạn: quan hệ so sánh được thể hiện qua từ “không tày”
+ Một mặt người bằng mười mặt của: Hình thức so sánh, với đối lập đơn vị chỉ số lượng (một >< mười khẳng định sự quý giá của người so với của)
– Diễn đạt bằng hình ảnh ẩn dụ:
+ Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ: ẩn dụ ngựa- nghĩa đen chuyển sang nghĩa bóng là con người, cá thể trong một tập thể, cần được tương hỗ, yêu thương.
+ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây: từ cây- quả nghĩa đen chuyển sang thành quả và người có công giúp đỡ sinh thành.
– Dùng từ và câu có nhiều nghĩa:
+ Cái răng, cái tóc là góc con người: răng, tóc được hiểu là những yếu tố hình thức nói chung – hình thức nói lên lối sống, phẩm cách
+ Đói cho sạch, rách cho thơm: không những đói rách không mà còn chỉ thiếu thốn, khó khăn nói chung. Sạch, thơm chỉ việc giữ gìn nhân cách, tư cách.
4. Câu hỏi (trang 13 SGK)
Đề bài: Những câu tục ngữ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với những câu tục ngữ trong Bài 19 đã học.
Một số câu tục ngữ đồng nghĩa:
– Máu chảy ruột mềm
– Chết vinh còn hơn sống nhục
Một số câu tục ngữ trái nghĩa:
– Được chim bẻ ná, được cá quên nơm
– Trọng của hơn người
Ý nghĩa – Nhận xét:
– Bạn nhận ra được ý nghĩa của những câu tục ngữ về con người và xã hội, đó là: tôn vinh giá trị con người, đồng thời đưa ra nhận xét, lời khuyên về những phẩm chất và lối sống mà con người cần phải có. Từ đó, bạn đúc kết cho mình những bài học đời sống thiết thực.
– Bạn thấy được cách nói ví von, ẩn dụ giàu hình ảnh, hàm súc của những câu tục ngữ về con người và xã hội.
5. Nội dung và nghệ thuật của các câu tục ngữ về con người và xã hội
Đề bài: Hãy chia các câu Tục ngữ về con người và xã hội trong SGK thành các nhóm phù hợp và nêu nhận xét về nội dung và nghệ thuật của mỗi câu trong nhóm.
Trả lời: Nhóm 1: Nói về phẩm chất giá trị con người:
a. Một mặt người bằng mười mặt của
- Nội dung: đề cao giá trị của con người, tính mạng của một con người bằng rất nhiều thứ của cải vật chất có giá trị to lớn và còn có nhiều to lớn hơn thế nữa.
- Nghệ thuật: So sánh, hoán dụ, ẩn dụ.
b. Cái răng, cái tóc là góc con người
- Nội dung: Câu tục ngữ không những chỉ nêu lên nét đẹp con người mà còn nhắc nhở chúng ta biết giữ gìn chăm sóc cái răng cái tóc của mình.
- Nghệ thuật: so sánh.
c. Đói cho sạch, rách cho thơm
- Nội dung: dù có đói nghèo, khổ cực, dù vật chất có thiếu thốn nhưng vẫn giữ được cái đạo làm người, vẫn giữ được sự trong sạch, liêm khiết của đạo đức, phẩm chất của một con người.
- Nghệ thuật: Sử dụng tính từ
Nhóm 2: Tục ngữ về học tập, rèn luyện.
d. Học ăn, học nói, học gói, học mở
- Nội dung: khuyên nhủ con người hãy cư xử, nói năng cho thấu tình đạt lý.
- Nghệ thuật: so sánh.
e. Không thầy đố mày làm nên
- Nội dung: là lời răn dạy mang tính khẳng định vị trí, vai trò của người thầy đối với sự thành đạt của người học trò.
- Nghệ thuật: không có
g. Học thầy không tày học bạn
- Nội dung: nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi từ bạn bè và những người xung quanh.
- Nghệ thuật: so sánh không ngang bằng
Nhóm 3: Tục ngữ về quan hệ xã hội
h. Thương người như thể thương thân
- Nội dung: nhắc nhở con cháu phải biết yêu thương giúp đỡ người khác như yêu thương chính bản thân mình.
- Nghệ thuật: so sánh
i. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
- Nội dung: dạy con cháu về đạo lí làm người, sống có tình nghĩa đó là khi được hưởng một thành quả nào đó trong cuộc sống phải nhớ đến công lao của những người đó tạo ra thành quả đó, phải biết đền ơn người đó giúp đỡ mình chớ nên vong ân bội nghĩa.
- Nghệ thuật: ẩn dụ
k. Một cây làm chẳng nên non, Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
- Nội dung: khẳng định ý nghĩa to lớn về sức mạnh của tập thể, nếu một cá nhân lẻ loi, xa rời tập thể thì sẽ chẳng làm được điều gì hay đạt đạt được mục đích của mình.
- Nghệ thuật: ẩn dụ
6. Một số câu tục ngữ khác
Ngoài những bài tập trên thì trong chương trình ngữ văn lớp 7 còn có một số tục ngữ sau bạn có thể tham khảo:
Ăn cỗ đi trước,lội nước đi sau.
Bụng bí rợ ăn như bào, làm như khỉ.
Chết giả mới biết bụng dạ anh em.
Chữ tốt xem tay, người hay xem khoáy.
Con mắt là mặt đồng cân.
Con mắt lá răm, lông mày lá liễu đáng trăm quan tiền.
Của đi thay người.
Khôn ngoan đến cửa quan mới biết, giàu có ba mươi tết mới hay.
Lấy của che thân chứ không lấy thân che của.
Lòng người như bể khôn dò.
Miệng hỏa lò ăn hết cơ nghiệp.
Mỏng môi hay hớt, trớt môi nói thừa,
Người khôn dồn ra mặt.
Người là vàng của là ngãi.
Người làm ra của chứ của không làm ra người.
Người năm bảy đấng, của ba bảy loài.
Người sống đống vàng.
Sống mỗi người một nết, chết mỗi người một tật.
To mắt hay nói ngang.
Trông mặt mà bắt hình dung.
Cá không ăn muối cá ươn,
Con không nghe cha mẹ trăm đường con hư.
Một yêu tóc bỏ đuôi gà
Hai yêu răng trắng như ngà dễ thương.
Ai giàu ba họ, ai khó ba đời.
Bần cùng sinh đạo tặc.
Cáo chết ba năm còn quay đầu về núi.
Chữ trinh đáng giá ngàn vàng
Đánh bạc quen tay, ngủ ngày quen mắt, ăn vặt quen mồm
Đất có lề, quê có thói.
Khôn ở trại, dại ở nhà
Lá lành đùm lá rách.
Lạc đàng nắm đuôi chó, lạc ngõ nắm đuôi trâu
Lảm khi lành, để dành khi đau
Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén
Lửa thử vàng, gian nan thử sức
Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm
Nhập gia tùy tục
Phép vua thua lệ làng.
Thấy sang bắt quàng làm họ
Thượng bất chính, hạ tắc loạn.
Trời sinh voi, trời sinh cỏ.
Uống nước nhớ nguồn.
Vàng thiệt đâu sợ lửa
Xa mỏi chân, gần mỏi miệng.
Tay làm hàm nhai
Nước đổ lá khoai.
Đèn soi ngọn cỏ.
Chó cắn áo rách.
Giơ cao, đánh sẽ.
Giầu điếc, sang đui.
No nên bụi, đói nên ma.
Người giầu tham việc
Thất nghiệp tham ăn.
Của người bồ tát
Của mình lạt buộc
Tục ngữ về con người và xã hội ý nghĩa, sâu sắc bằng tiếng Anh
Ngày nay ngoài việc sử dụng tiếng Việt để thể hiện các câu ca dao tục ngữ thì bạn cũng có thể dùng tiếng Anh để làm điều đó. Cùng INVERT kham khảo ngay những tục ngữ về con người và xã hội ý nghĩa, sâu sắc bằng tiếng Anh sau. Đây cũng là một cách giúp bạn học tiếng Anh một cách hiệu quả đấy.
Don’t trouble trouble till trouble troubles you:
Tránh voi chẳng xấu mặt nào.
Still water run deep:
Tẩm ngẩm tầm ngầm mà đấm chết voi
Men make house, women make home:
Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm
East or west – home is best:
Ta về ta tắm ao ta ( Không đâu tốt bằng ở nhà )
Many a little makes a mickle:
Kiến tha lâu đầy tổ
Penny wise pound foolish:
Tham bát bỏ mâm
Money make the mare go:
Có tiền mua tiên cũng được
In rome do as Romans do:
Nhập gia tùy tục
Honesty is the best policy:
Thật thà là thượng sách
A woman gives and forgives, a man gets and forgets:
Đàn bà cho và tha thứ, đàn ông nhận và quên
No roses without a thorn:
Hồng nào mà chẳng có gai, việc nào mà chẳng có vài khó khăn!
It never rains but it pours:
Phúc bất trùng lai ( họa vô đơn chí )
Save for the rainy day:
Làm khi lành để dành khi đau
It’s an ill bird that fouls its own nest:
Vạch áo cho người xem lưng / Tốt đẹp phô ra xấu xa đậy lại.
Money is the good servant but a bad master:
Khôn lấy của che thân, dại lấy thân che của
he grass are always green on the other side of the fence:
Đứng núi này trông núi nọ
One bitten, twice shy:
Chim phải đạn sợ cành cong
Like father, like son:
Con nhà tông không giống lông thì cũng giống cánh
Beauty is in the eye of the beholder:
Giai nhân chỉ đẹp trong mắt người hùng.
The die is cast:
Bút sa gà chết
Silence is gold:
Im lặng là vàng
The more the merrier:
Càng đông càng vui
Time is money:
Thời gian là tiền bạc
The truth will out:
Cái kim trong bọc có ngày lòi ra
Walls have ear:
Tường có vách
Everyone has their price:
Con người cũng có giá của nó
Two can play that game:
Ăn miếng trả miếng
Love is blind:
Tình yêu mù quáng
So far so good:
Mọi thứ vẫn tốt đẹp
Practice makes perfect:
Có công mài sắt có ngày nên kim
Habit cures habit:
Dĩ độc trị độc
Haste makes waste
Dục tốc bất đạt
Robbing a cradle:
Trâu già mà gặm cỏ non
Raining cats and dogs = Rain like pouring the water:
Mưa như trút nước
A stranger nearby is better than a far-away relative:
Bà con xa không bằng láng giềng gần
Tell me who’s your friend and I’ll tell you who you are:
Hãy nói cho tôi biết bạn của anh là ai, tôi sẽ nói cho anh biết anh là người như thế nào
Catch the bear before you sell his skin:
Chưa đỗ ông Nghè đã đe hàng tổng
Diamond cut diamond:
Vỏ quýt dày có móng tay nhọn
Diligence is the mother success:
Có công mài sắt có ngày nên kim
Each bird loves to hear himself sing:
Mèo khen mèo dài đuôi
Far from eye, far from heart:
Xa mặt cách lòng
Fine words butter no parsnips:
Có thực mới vực được đạo
Give him an inch and he will take a yard:
Được voi, đòi tiên
Grasp all, lose all:
Tham thì thâm
It’s a small world:
Quả đất tròn
You’re only young once:
Miệng còn hôi sữa
Ignorance is bliss:
Không biết thì dựa cột mà nghe
No pain, no gain:
Có làm thì mới có ăn
A swallow can’t make a summer:
Một con én ko làm nổi mùa xuân
A bad beginning makes a bad ending:
Đầu xuôi đuôi lọt.
A clean fast is better than a dirty breakfast:
Giấy rách phải giữ lấy lề.
Barking dogs seldom bite:
Chó sủa chó không cắn.
Beauty is but skin-deep:
Cái nết đánh chết cái đẹp.
Calamity is man’s true touchstone:
Lửa thử vàng, gian nan thử sức.
Time and tide wait for no man:
Thời gian và nước thủy triều không đợi ai cả.
Silence is golden:
Im lặng là vàng
Don’t judge a book by its cover:
Đừng trông mặt mà bắt hình dong
The tongue has no bone but it breaks bone:
Cái lưỡi không xương đôi đường lắt léo
You will reap what you will sow:
Gieo nhân nào gặt quả nấy
Compliments to whoever built this leaden bell Wonderfully shaped like a real one except for being mute:
Khen ai khéo đúc chuông chì. Dạng thì có dạng, đánh thì không kêu.
If a cockatiel chose a pelican to mess with, He will beg for mercy when starting to get hit:
Chim chích mà ghẹo bồ nông. Đến khi nó mổ, lạy ông tôi chừa.
You scratch my back and I’ll scratch yours
Có qua có lại mới toại lòng nhau
New one in, old one out
Có mới nới cũ
It’ too late to lock the stable when the horse is stolen
Mất bò mới lo làm chuồng
Flat wine can cause drunkenness with large consumption Great speakers can create boredom with lengthy orations :
Rượu nhạt uống lắm cũng say. Người hay nói lắm dẫu hay cũng nhàm
True gold is to be tested with coal and fire Good bells by how they reverberate, good people by how they verbalize:
Vàng thì thử lửa thử than Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời
With age comes wisdom
Gừng càng già càng cay
Nothing is more precious than independence and freedom
Không có gì quý hơn độc lập tự do
Handsome is as handsome does
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn
Never offer to teach fish to swim
Đừng dạy cá học bơi/ Múa rìu qua mắt thợ
Trên đây là một số tục ngữ về con người và xã hội hay & ý nghĩa nhất mà đội ngũ INVERT chúng tôi đã tổng hợp được. Mong rằng thông qua bài viết này các bạn hoàn toàn có thể biết được một số tục ngữ về con người và xã hội hay & ý nghĩa nhất một cách dễ dàng. Nếu có gì thắc mắc bạn cũng có thể bình luận bên dưới, chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn. Xin cảm ơn.
Tags:
ca daotục ngữ về phẩm chất con ngườigiải thích tục ngữ về con người và xã hộinhững câu tục ngữ về con ngườicác câu tục ngữ về con người và xã hội lớp 7
