Các thực phẩm mang tính chống oxy hóa luôn được sự quan tâm, trong đó có Lycopene, cùng truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn tìm hiểu sắc tố thần thánh trên và hiểu rõ hơn về lợi ích của nó đối với sức khỏe, làn da và các thực phẩm chứa nhiều Lycopene nhất.
Lycopene là một chất có trong các trái cây có màu đỏ như cà chua, dưa hấu và bưởi hồng và nó gắn liền với các lợi ích sức khỏe khác nhau, từ sức khỏe tim mạch đến việc chống lại ánh nắng mặt trời và một số loại ung thư. Vậy Lycopene chính xác là gì ?
Lycopene là gì?
Trước hết , lycopene là một phytonutrient – dưỡng chất thực vật (“Phyto” là khái niệm xuất phát từ tiếng Hy Lạp với ý nghĩa thực vật). Nói một cách đơn giản, phytonutrients là chất chống oxy hóa được tìm thấy trong thực vật.
Ngoài ra, Lycopene có mối liên hệ với nhóm sắc tố beta-carotene vì cả hai đều có tính oxy hóa cao, đặc tính kháng viêm và chống ung thư. Tuy nhiên, chúng cũng có điểm khác nhau như beta-carotene là tiền thân của vitamin A còn Lycopene không phải là tiền thân của bất kỳ loại vitamin nào.
Vậy lycopene có tác dụng gì với sức khỏe ?
Vì là hợp chất kháng oxy hóa rất mạnh và thuộc nhóm Carotenoid nên lycopene có những lợi ích rất lớn đối với sức khỏe như:
Đặc tính chống oxy hóa mạnh
Lycopene là một chất chống oxy hóa cực kỳ có giá trị, khả năng chống oxy hóa của nó được ví như vàng đối với sức khỏe bởi những điều đáng kinh ngạc mà nó cung cấp cho cơ thể của bạn. Khi mức độ gốc tự do vượt quá mức độ chống oxy hóa, chúng có thể tạo ra sự ức chế và oxy hóa những chất gây hại đến cơ thể bạn, ngăn chặn một số bệnh mãn tính, chẳng hạn như ung thư, tiểu đường, bệnh tim và bệnh Alzheimer và trẻ hóa làn da.
Lycopene không chỉ giúp chống nhiễm trùng, các đặc tính chống oxy hóa của nó thậm chí còn có thể sửa chữa tổn thương ở hàng rào máu-não trong các trường hợp tổn thương tủy sống. Nghiên cứu này là một đột phá bởi sự phá hủy rào cản đó là một phần của nguyên nhân gây liệt cho những người bị tổn thương tủy sống.
Giúp ngăn ngừa ung thư
Cũng liên quan đến tính chất chống oxy hóa mạnh mẽ của nó, lycopene đóng vai trò ngăn ngừa và làm chậm một số loại ung thư, làm cho bất kỳ loại thực phẩm có chứa nó được coi là thực phẩm chống ung thư .
Các nhà khoa học tại Đại học Portsmouth đã nghiên cứu khả năng làm chậm phát triển của ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt của lycopene. Nó làm gián đoạn các con đường tín hiệu thường làm cho các khối u phát triển chậm hơn. Một nghiên cứu khác trên 46.000 nam giới cho thấy mối tương quan đáng kể giữa lượng lycopene cao và sự giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí American Journal of Clinical Nutrition, đặc biệt lưu ý rằng việc tiêu thụ nước sốt cà chua đóng một vai trò quan trọng trong quá trình này.
Giữ cho đôi mắt của bạn khỏe mạnh
Do thuộc nhà Carotenoid nên nó giúp bảo vệ đôi mắt của bạn khỏi sự mất cân bằng oxy hóa gây ra các bệnh thường gặp về mắt, làm cho nó trở thành một trong những loại vitamin mắt cần thiết để tiêu thụ. Trong thử nghiệm với sự phát triển đục thủy tinh thể của Khoa Dược tại Viện Khoa học Y khoa ở Ấn Độ, người ta phát hiện ra rằng lycopene có thể có khả năng ngăn ngừa hoặc trì hoãn đục thủy tinh thể trong phần lớn các trường hợp.
Làm giảm đau thần kinh
Lycopene được thử nghiệm chống lại bệnh đau thần kinh do tiểu đường, nó thể hiện khả năng giảm đau và giảm khối lượng cơ thể của các đối tượng trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí châu u về đau. Nghiên cứu này chỉ ra rằng việc tăng cường chế độ ăn uống lycopene có tiềm năng mạnh mẽ để giúp làm giảm bớt những cơn đau thần kinh mãn tính.
Chống tia cực tím, bảo vệ làn da
Lycopene còn có công dụng chống tia cực tím và bảo vệ da dưới ánh mặt trời. Khi dùng Lycopene trực tiếp trên da, sẽ giúp ngăn chặn sự tấn công của tia UV, giảm thiểu cháy nắng khi ra ngoài trời.
Hỗ trợ não bộ
Lycopene cũng có những lợi ích quan trọng đối với thần kinh. Ví dụ, điều trị bằng lycopene đã được chứng minh có thể trì hoãn sự khởi phát và tiến triển của bệnh Alzheimer bằng cách điều chỉnh hủy hoại tế bào và bảo vệ các tế bào khỏe mạnh. Ở những bệnh nhân đã phát triển tình trạng suy nhược này, lycopene chống lại tổn thương tế bào trong tương lai và hủy hoại tế bào trong não bằng cách tương tác với các ty thể cụ thể, ngăn ngừa quá trình suy thoái tiếp theo của não.
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Đây là một trong những chất dinh dưỡng được khuyến cáo để giảm mức huyết áp cao. Nó ngăn ngừa một số bệnh tim mạch, chẳng hạn như bệnh mạch vành, thiếu máu cơ tim (giảm lưu lượng máu đến tim gây ra bởi tắc nghẽn động mạch) và xơ vữa động mạch. Một số nghiên cứu chứng minh mức độ lycopene cao trong máu có liên quan với tỷ lệ tử vong thấp hơn ở những người có hội chứng chuyển hóa, một sự kết hợp của các rối loạn dẫn đến bệnh tim.
Giúp xương chắc khỏe
Vitamin K và canxi không phải là thứ duy nhất giữ cho xương chắc khỏe. Lycopene cũng giúp giảm mất cân bằng oxy hóa trong xương gây ra cấu trúc xương giòn và yếu. Nó làm chậm quá trình apoptosis (chết tế bào theo lập trình) làm cho xương bị suy yếu và củng cố cấu trúc tế bào của xương, giữ cho chúng chắc khỏe.
Những thực phẩm giàu lycopene hàng đầu
Giống như các nhánh carotenoids khác, lycopene là một chất dinh dưỡng hòa tan trong chất béo, có nghĩa là nó hấp thu tốt hơn khi tiêu thụ cùng với chất béo như bơ, dầu ô liu hoặc các loại hạt. Thức ăn có nồng độ lycopene cao nhất là ở cà chua, mặc dù nó có thể được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm thực vật khác.
Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm chứa nhiều lycopene nhất trên 100 gram:
- Cà chua khô: 45,9 mg
- Cà chua nguyên chất: 21,8 mg
- Quả ổi: 5,2 mgDưa hấu: 4,5 mg
- Cà chua tươi: 3.0 mg
- Cà chua đóng hộp: 2,7 mg
- Đu đủ: 1,8 mg
- Bưởi hồng: 1,1 mg
- Ớt đỏ nấu chín: 0,5 mg
Ngoài ra, một loại quả chứa lycopene tuyệt vời mà có nhiều ở Việt Nam, đó chính là quả gấc. Gấc có hàm lượng lycopen cao nhất trong số các loại rau quả. Hàm lượng lycopene trong thịt gấc là 2.227 mg/1g gấc tươi. Hàm lượng lycopene trong gấc cao hơn cà chua tới 70 lần. Ngoài ra, gấc còn chứa nhiều beta-carotene và nhiều vitamin thiết yếu như A, E và các chất chống oxy hóa, giúp tái tạo tế bào da mới, ngăn ngừa quá trình hình thành và phát triển của các tế bào melanin.
Bạn có thể làm món xôi gấc hoặc sinh tố gấc để thu được lycopene ở dạng tốt nhất. Ngoài ra bạn có thể làm mặt nạ gấc đơn giản tại nhà bằng cách: Lấy hỗn hợp gấc đã xay nhuyễn rồi trộn với 1 muỗng mật ong và 1 muỗng sữa chua. Trộn đều, đắp lên mặt và rửa sạch sau 15 phút. Thực hiện 2 lần/1 tuần, làn da bạn sẽ căng mịn một cách tự nhiên.
Tuy có nhiều tác dụng có lợi nhưng cái gì sử dụng nhiều cũng dễ gây tác dụng phụ. Một số ít trường hợp, ăn nhiều thức ăn giàu Lycopene như cà chua dẫn đến sự đổi màu da được gọi là Lycopenodermiasau . Ngoài ra còn có một số tác dụng phụ được báo cáo khi tiêu thụ lycopene mức độ cao bao gồm tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, chướng bụng, nôn mửa và chán ăn. Những triệu chứng trên thường liên quan đến việc dùng nó ở dạng bổ sung, thay vì qua chế độ ăn uống, nếu bạn muốn dùng liều cao thì phải có ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng.
Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec
Sau bài viết trên, chắc hẳn mọi người đã hiểu rõ được tầm quan trọng của chất lycopene trong đời sống, truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn mong những chia sẻ trên giúp các bạn có thêm một số thông tin cũng như lựa chọn thực phẩm có ích cho bản thân và gia đình hằng ngày.
Kinh nghiệm hay Bách Hóa XANH
