Theo ghi nhận tại nhiều bệnh viện lớn, các trường hợp sau khi ăn sâu ban miêu đều dẫn đến tử vong. Hãy cùng Bách hoá XANH tìm hiểu rõ về sâu ban miêu và cách phòng tránh ngộ độc sâu ban miêu nhé!
Từng có thời gian các thương lái Trung Quốc truy lùng sâu ban miêu và mua chúng với giá cao từ 1 – 2 triệu đồng/kg. Vì thế, người dân đổ xô đi bắt rất nhiều. Tuy nhiên, một số người bị bỏng nặng ngay khi tiếp xúc, thậm chí ngộ độc sau khi ăn phải loài sâu này. Không chỉ có độc tố gây hại cho người, chúng còn góp phần phá hoại nhiều loại cây trồng.
Sâu ban miêu là gì?
Sâu ban miêu sống nhiều ở khu vực đồi núi và đồng bằng. Chúng có tên gọi khoa học là Cantharis vesicatoria hoặc có nhiều tên khác như bọ xít lửa, manh trùng, ban manh hoặc ban mao. Ở Việt Nam, sâu ban miêu thường cư trú trên cây đậu nên được gọi là sâu đậu.
Loài sâu này có cánh cứng, thân nhỏ dài khoảng 15 – 20mm và rộng khoảng 4 – 6 mm. Đầu sâu hình tim, có rãnh dọc ở giữa và râu đen hình sợi. Thân sâu có khoảng 11 đốt, ở giữa đầu và thân có một chỗ thắt lại. Nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy cánh sâu ban miêu có các chấm màu đỏ nhạt hoặc màu vàng nổi bật trên thân đen. Ngoài ra, tuỳ loại sâu mà có loài thân màu vàng với các điểm hay các dải ngang màu đen.
Bên dưới bao cánh có 2 chiếc cánh mỏng trong suốt màu nâu. Bụng sâu chia thành từng đốt vòng và ức có 3 đôi chân. Sâu ban miêu có mùi hăng đặc trưng, vị đầu cay và sau đắng. Tuy nhiên, bạn tuyệt đối không nên nếm thử vì sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
Sâu ban miêu
Theo Th.S – BS Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm chống độc tại Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội phân tích, sâu ban miêu chứa cantharidin – một hoạt chất cực độc nằm trong nhóm chất độc bảng A. Chất này mạnh gấp nhiều lần thuốc diệt cỏ Paraquat gây hoại tử ruột và suy đa tạng khi ăn phải.
Thông thường, độc tính chỉ có sâu ban miêu đực. Khi vào mùa sinh sản, chúng sẽ dùng chất này truyền sang con cái để bảo vệ trứng sâu.
Sâu ban miêu có dải màu đỏ hoặc vàng trên thân đen
Mặt khác, khi tiếp xúc với hơi độc này thì mắt bạn sẽ bị cay, bỏng rát và cần rửa thật sạch hoặc tới ngay bệnh viện để cấp cứu kịp thời.
Trong ứng dụng Đông y, sâu ban miêu thường phá huyết. Vì thế, chúng có tác dụng chữa chó dại cắn, thai lưu hoặc bôi ngoài trị nhọt độc và trùng độc.
Dấu hiệu ngộ độc sâu ban miêu
Khi ăn hoặc uống phải sâu ban miêu, bạn sẽ thường gặp một số biểu hiện ngộ độc như:
- Nóng rát cổ họng, đau dạ dày và đường ruột;
- Bỏng niêm mạc đường tiêu hoá gây nguy cơ nhiễm trùng đường ruột hoặc kỵ khí vào ổ bụng và máu;
- Buồn nôn, nôn ra máu, tiêu chảy ra máu, nặng nhất là xuất huyết dạ dày;
- Đi tiểu ít hoặc tiểu ra máu;
- Đối với nam, dương vật sẽ cương cứng gây đau đớn và khó chịu trong thời gian dài;
- Khát nước và mất nước nghiêm trọng dẫn đến suy giảm chức năng thận;
- Suy đa tạng, suy hô hấp, tụt huyết áp;
- Triệu chứng về rối loạn thần kinh dẫn đến hôn mê và tử vong chỉ trong vòng 24 giờ.
- Ngoài ra, khi tiếp xúc ngoài da, bạn có thể bị bỏng, rộp da nặng và có nguy có tiến triển thành nhiễm trùng.
Nóng rát dạ dày khi ngộ độc sâu ban miêu
Tại sao nhiều người ăn sâu ban miêu?
Từ thời Hy Lạp và La mã cổ đại, bột sâu ban miêu khi kết hợp một số chất khác có thể cải thiện sinh lý nam giới. Bởi thế, người ta cho rằng nếu ăn sâu ban miêu sẽ giúp tăng sinh mạch máu ở khu vực tầng sinh môn. Từ đó, chúng sẽ chữa được chứng rối loạn cương dương.
Tuy nhiên, rất nhiều nhân vật cổ đại đã tử vong vì lạm dụng hoặc chế biến sâu ban miêu không đúng cách.
Mặt khác, loài sâu này có tính ứng dụng trong y học cổ truyền. Người ta dùng cồn ban miêu làm thuốc thông tiểu và chữa phù. Nhưng độc tính của loài sâu này quá cao nên người dân tuyệt đối không tự ý chế biến để tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Sâu ban miêu được cho là có khả năng cải thiện sinh lý nam giới
Ngoài ra, sâu ban miêu thường bị nhầm lẫn với bọ xít vì có hình dáng tương tự nhau. Ở một số quán nhậu tại Hà Nội và TP. HCM, món bọ xít được xem là khẩu vị lạ miệng, thơm ngon khi dùng chung với bia.
Phòng tránh ngộ độc sâu ban miêu
Theo Trung Quốc Dược học đại từ điển, khi ngộ độc sâu ban miêu nên dùng nước sắc hoàng liên 8 – 12g kết hợp cùng cam thảo 8 – 10g. Tuy nhiên, hầu hết các nạn nhân khi ngộ độc sâu ban miêu thường trong tình trạng nguy kịch tới tính mạng với khả năng tử vong trên 50%. Vì vậy, bạn cần đưa bệnh nhân nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được chữa trị kịp thời.
Bên cạnh đó, khi thu bắt sâu ban miêu, người dân cần trang bị kỹ dụng cụ bảo hộ lao động như vợt, túi vải, bao tay, khăn trùm che mặt,… Đây là cách giúp bạn tránh nước tiết dịch của sâu dính lên cơ thể gây phồng rộp và ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp.
Cách phòng chống ngộ độc sâu ban miêu
Trên đây là một số thông tin hữu ích về sâu ban miêu mà Bách hoá XANH muốn chia sẻ với bạn. Hãy cẩn thận và tránh tiêu thụ loài sâu này để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và gia đình. Cảm ơn bạn đã theo dõi!
Nguồn: Trang Sức khỏe hằng ngày, Báo Sức khỏe và Đời sống
Chọn mua khẩu trang tại truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn để bảo vệ sức khỏe:
truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn
