Mưa axit ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống con người và môi trường xung quanh. Cùng truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn tham khảo bài viết dưới đây để biết mưa axit là gì và tác hại của mưa axit đến đời sống như thế nào nhé!
1Mưa axit là gì?
Mưa axit còn có tên gọi tiếng Anh là Acid Rain, dùng để chỉ các chất ô nhiễm công nghiệp có trong nước mưa và nước có độ pH dưới 5.6. Những hạt axit sẽ được lẫn vào trong nước mưa khiến cho độ pH giảm xuống. Mưa axit còn hòa tan một số kim loại nguy hiểm trong không khí khiến nước mưa thêm độc hơn.
Hiện tượng mưa axit được tạo ra bởi lượng khí thải SO2 và NO2, do con người sản xuất trong quá trình phát triển của công nghiệp, hóa chất,… Con người khai thác nhiều than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác không hợp lý nên dễ làm cho mưa axit xuất hiện.
Khu vực bị ảnh hưởng nhiều bởi mưa axit trên toàn thế giới là các nước Đông Âu từ Ba Lan về phía bắc vào Scandinavie. Tiếp theo là nước ở phía đông của Hoa Kỳ và đông nam Canada. Ngoài ra, các nước Đông Nam Á cũng bị ảnh hưởng, điển hình là bờ biển đông nam của Trung Quốc và Đài Loan.
2Nguyên nhân gây mưa axit
Nguyên nhân dẫn đến mưa axit có rất nhiều, nhưng chung quy lại chủ yếu là docon người và sự thay đổi của tự nhiên. Sự thay đổi của tự nhiên như sự phun trào của núi lửa, đám cháy,… Trong bầu khí quyển, lượng oxit của lưu huỳnh và nitơ tăng đáng kể làm hình thành mưa axit.
Trong quá trình sống, con người phát triển kinh tế và công nghiệp sử dụng nhiều than đá, dầu mỏ để làm chất đốt. Từ đó, sản sinh ra các khí độc như SO2, NO2, H2SO4, HNO3,… bởi trong than đá, dầu mỏ thường chứa một lượng lớn lưu huỳnh và không khí lại chứa rất nhiều khí nitơ.
Bên cạnh đó, còn một số tác nhân khác như khí thải của các nhà máy công nghiệp, nhiệt điện, luyện kim, lọc dầu,…. do con người sản xuất ra cũng là nguyên nhân hình thành mưa axit.
3Quá trình hình thành mưa axit
Như đã nói ở trên, lưu huỳnh có lượng lớn trong than đá và dầu mỏ, nitơ thì có nhiều trong không khí. Trong quá trình đốt đã sản xuất ra các khí độc như SO2 và NO2. Khi đó, các khí sẽ được hòa tan trong không khí để hình thành H2SO4, HNO3.
Trời mưa, những hạt axit được hòa lẫn vào nước mưa, làm cho nước mưa có độ pH giảm chỉ còn 5.6. Nước mưa còn có thể hòa tan với một số oxit gây hại khác có trong không khí khiến nước mưa càng thêm độc hại, ảnh hưởng không tốt đến sự sống của con người, động thực vật.
4Tác hại của mưa axit
Mưa axit có tác hại lớn đến môi trường sống của con người, động thực vật, sự phát triển của kinh kế, xã hội.
Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người
Tác hại đầu tiên chúng ta cần quan tâm đó là mưa axit ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Nếu bạn sử dụng nước mưa để sinh hoạt như rửa mặt, tắm, giặt giũ,… có chứa chất axit dễ gây các bệnh về da như nấm, mẩn ngứa, nặng là viêm da.
Đặc biệt, khi bạn sử dụng mưa axit để chế biến món ăn thì rất dễ gây ảnh hưởng đến đường ruột, hệ tiêu hóa. Trong mưa axit có nhiều chất gây hại đến sức khỏe con người, chúng rất dễ thẩm thấu vào thức ăn hoặc nước uống.
Theo đó, các thực phẩm bị ô nhiễm này có thể gây tổn hại các dây thần kinh ở trẻ em. Nếu nặng hơn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến não bộ và tử vong. Các chuyên gia khoa học đã nghiên cứu và chứng minh rằng các chất kim loại có trong mưa axit sẽ gây ra bệnh Alzheimer.
Bên cạnh đó, mưa axit còn làm ảnh hưởng đến sứcđề kháng và đường hô hấp của con người, vì trong nước mưa không chứa các chất khoáng thiết yếu cho cơ thể.
Ảnh hưởng đến khí quyển
Mưa axit không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn ảnh hưởng đến bầu khí quyển, gây hậu quả không tốt lâu dài đến trái đất. Khi mưa axit kéo dài sẽ làm hạn chế tầm nhìn do trong bầu khí quyển hình thành các hạt sulfate, nitrate.
Bầu không khí sẽ hình thành các sương mù axit, ảnh hưởng đến khả năng lan truyền ánh sáng của mặt trời. Đặc biệt là ở vùng Bắc Cực, hiện tường này đã ảnh hưởng đến sự phát triển của địa y và quần thể tuần lộc, nai tuyết.
Ảnh hưởng xấu đến các sinh vật dưới nước
Mưa axit làm giảm khả năng sống, phát triển của các sinh vật sống dưới nước, vì mưa axit có độ pH thấp từ đó làm giảm độ pH có trong nước. Nếu lượng mưa axit có nhiều trong ao hồ, khiến những loài sinh vật bị suy yếu và chết dần.
Mưa axit còn ảnh hưởng đến nước biển và các loài sinh vật biển. Hiện tượng này gây trở ngại cho các loài cá hấp thụ chất dinh dưỡng, muối và oxy. Đặc biệt hơn, độ pH trong nước biển bị giảm gây ra dị mất cân bằng muối trong các mô.
Đồng thời, mưa axit làm suy yếu khả năng duy trì nồng độ canxi của sinh vật biển. Ảnh hưởng đến quá trình sinh sản, gây biến dạng xương và cột sống cũng bị suy yếu.
Ảnh hưởng lớn đến cây trồng
Mưa axit không chỉ gây hại cho động vật mà còn ảnh hướng lớn đến thực vật, đặc biệt là các loại cây trồng. Khi xảy ra hiện tượng mưa axit, nước sẽ thấm vào đất và hòa tan các chất độc hại có trong đất. Rễ cây sẽ hấp thụ và ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.
Đồng thời, nước mưa còn làm trôi đi các chất dinh dưỡng có trong đất, làm cây không thể hấp thụ, sau đó suy yếu và chết. Mưa axit còn tạo ra không khí lạnh và lấy đi lớp phủ bảo vệ sáp của lá, làm cho lá bị hư hỏng và cây không còn khả năng phát triển tốt, dẫn đến chết cây.
Làm xói mòn bề mặt các công trình kiến trúc
Thiệt hại vật chất lớn nhất từ mưa axit mang đến cho con người là làm xói mòn bề mặt các công trình kiến trúc. Minh chứng cụ thể như mưa axit đã làm hòa tan các loại đá như sa thạch, vôi, cẩm thạch.
Ngoài ra, hiện tượng này còn ăn mòn các đồ làm từ sứ hay dệt may, sơn và kim loại. Các đồ dùng được làm từ da và cao su sẽ xấu đi và bị ăn mòn do tiếp xúc trực tiếp với mưa axit.
5Lợi ích của mưa axit
Trong khí quyển có chứa chất methan chiếm đến22%, gây ảnh hưởng đến hiệu ứng nhà kính và là nguyên nhân khiến trái đất nóng lên. Các vi khuẩn sống trong đầm lầy tiêu thụ chất có trong than bùn là nguyên nhân chính sinh ra khí methan và giải phóng chúng vào khí quyển.
Bên cạnh các tác hại của mưa axit đến con người, động vật và thực vật, thì mưa axit còn có lợi ích giúp ngăn trái đất nóng lên bởi thành phần sunphua có trong mưa axit sẽ giúp tác động vào quá trình sản xuất khí methan tự nhiên của vi khuẩn trong đầm lầy.
Trong đầm lầy có không chỉ có vi khuẩn sinh khí methan, mà còn có vi khuẩn ăn sunphua, làm cho chúng bị cạn kiệt nguồn thức ăn, khiến vi khuẩn ít sản sinh ra khí nhà kính. Nhiều thí nghiệm cho thấy phần sunphua lắng đọng có thể làm giảm quá trình sinh methan tới 30%.
6Biện pháp khắc phục mưa axit
Để khắc phục mưa axit có rất nhiều biện pháp, nhưng biện pháp trọng tâm và thiết yếu nhất chính là ý thức của con người.
- Không nên sử dụng nước mưa để sinh hoạt.
- Nhà máy xí nghiệp cần xây ống khói thật cao nhằm tránh ô nhiễm cho môi trường địa phương. Đồng thời, nhà máy nhiệt điện cần phải lắp đặt thiết bị khử sunphua.
- Kiểm soát khí thảixe cộ làm giảm lượng khí thải của các oxit nitơ từ xe có động cơ.
- Loại bỏ triệt để lưu huỳnh và nitơ có trong dầu mỏ và than đá trước khi sử dụng.
- Sử dụng các loại năng lượng thân thiện với trường, bằng các nhiên liệu sạch như hydro.
- Cải tiến các động cơ trong các phương tiện giao thông theo các tiêu chuẩn EURO để đốt hoàn toàn nhiên liệu thải ra ngoài môi trường.
- Nhà nước luôn cần có chương trình giáo dục tuyên truyền người dân có ý thức trong việc bảo vệ môi trường.
- Người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về xử lý nước thải.
*Nguồn tham khảo: Tổng hợp
- 7 loại bệnh dễ mắc trong mùa mưa và cách chủ động phòng tránh
- 7 lưu ý khi di chuyển trong mùa mưa để đảm bảo an toàn cho mọi người
- Những biện pháp hạn chế gián chui lên từ cống vào mùa mưa
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về mưa axit là gì? Tác hại của mưa axit đến đời sống và cách phòng tránh thích hợp. Mọi thắc mắc bạn vui lòng để lại bình luận bên dưới nhé!