Phun khí dung là cách điều trị tại chỗ hiệu quả các bệnh lý tai mũi họng và viêm đường hô hấp. Tuy nhiên, ba mẹ không nên tuỳ tiện sử dụng cho bé khi ốm, sốt.
Phun khí dung là một trong những biện pháp để điều trị bệnh lý tai mũi họng hay các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Phương pháp này cần được chỉ định bởi bác sĩ và ba mẹ không thể tuỳ tiện sử dụng cho bé khi bị cảm, sốt được. Vì sao như thế?
Cùng Bách hoá XANH tìm kiếm câu trả lời trong bài viết sau đây theo tham vấn của Bác sĩ nội trú Dương Văn Sỹ – Bác sĩ Nhi – Sơ sinh – Khoa Nhi – Sơ sinh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Tác dụng của phun khí dung
Phun khí dung cho trẻ em là phương pháp điều trị tại chỗ các bệnh lý tai mũi họng và viêm đường hô hấp như viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng, viêm thanh quản, viêm phế quản, hen suyễn, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD),…Để làm được điều này cần có máy phun khí dung và các thuốc được bào chế riêng dùng cho đường phun khí dung.
Máy phun khí dung sẽ phân tán thuốc thành những hạt sương li li, khi trẻ hít vào, các hạt thuốc này sẽ theo hơi thở trẻ vào các hốc mũi xoang hoặc vào phế quản, phổi và phát huy tác dụng. Các thuốc phun khí dung thường được sử dụng là: thuốc giãn phế quản, các kháng sinh, thuốc chống viêm, thuốc có tinh dầu, nước muối sinh lý 0.9%…
Ưu điểm của phương pháp phun khí dung
Ưu điểm của phương pháp phun khí dung là thuốc được dùng theo đường hít và đến trực tiếp vị trí cần phát huy tác dụng. Từ đây, thuốc có tác dụng nhanh, làm giảm nhanh triệu chứng, đặc biệt hữu ích trong cắt cơn các trường hợp cơn hen cấp, co thắt phế quản gây khó thở,…
Một ưu điểm khác của phun khí dung là do thuốc được dùng theo đường hít, nồng độ thuốc trong máu thấp do đó giảm tác dụng phụ toàn thân so với khi thuốc dùng đường uống và đường tiêm, nhất là những bệnh nhân bị cường giáp, bệnh cơ tim tắc nghẽn, rối loạn nhịp thất, rối loạn tuần hoàn động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường,…
Chớ tùy tiện phun khí dung cho trẻ khi bị ốm, sốt
Để sử dụng thuốc phun khí dung cho bé được hiệu quả, cần phải thực hiện phun khí dung đúng cách.
- Máy khí dung cho bé đang sử dụng tạo được hạt sương với kích thước phù hợp
- Thuốc phun khí dung được sử dụng đúng loại và được pha đúng cách
- Đồng thời động tác hít thở của trẻ phải đúng để thuốc vào được nơi tác dụng.
Các yếu tố này chỉ đảm bảo khi được chỉ định và giám sát bởi bác sĩ chuyên khoa tại bệnh viện, khuyến cáo không sử dụng tại nhà, cha mẹ không được tùy tiện phun khí dung cho trẻ khi bị cảm, sốt vì có thể trẻ sẽ không hết bệnh mà tình trạng của trẻ còn trở nên trầm trọng hơn. Nguyên nhân là do:
- Máy phun khí dung cho bé được chia ra là 2loại chính là máy khí dung dùng cho tai mũi họng và máy khí dung dùng cho hô hấp. Các máy khí dung tai mũi họng sẽ tạo các hạt sương có kích thước >5 μm giúp thuốc đọng lại ở vùng hầu, họng và phát huy tác dụng. Các máy khí dung hô hấp sẽ tạo các hạt sương có kích thước nhỏ hơn, đường kính khoảng 2-5 μm, với kích thước này, thuốc sẽ có cơ hội lớn nhất đến các phế quản và vào sâu phế nang, phát huy tác dụng tốt nhất. Sử dụng không đúng loại máy khí dung đều không mang lại hiệu quả mong muốn, nếu máy tạo ra các hạt sương với kích thích quá nhỏ < 0.5 μm, thuốc sẽ không thể lắng đọng ở niêm mạc nơi cần tác dụng mà sẽ bị thải ra qua hơi thở ra ngoài, nếu cần điều trị các bệnh hô hấp mà sử dụng máy tạo ra hạt với kích thước quá lớn, thuốc chỉ lắng ở miệng và họng mà không thể đi sâu hơn vào đường hô hấp, do đó thuốc sẽ không có tác dụng.
- Thuốc phun khí dung dùng cho trẻ phải được bác sĩ chỉ định sau khi khám bệnh cho trẻ. Cơ thể và sinh lý của trẻ chưa hoàn thiện và rất khác so với người lớn, do đó ba mẹ tuyệt đối không được dùng thuốc của người lớn, tự giảm liều rồi dùng cho trẻ. Ngoài ra phụ huynh cũng không được dùng đơn thuốc của trẻ khác rồi dùng cho con mình, vì các bệnh tuy có thể tương tự về triệu chứng nhưng không phải lúc nào cũng giống nhau.
- Cách pha thuốc phun khí dung thường cần được pha với nước cất hoặc nước muối sinh lý để đạt được nồng độ điều trị. Thuốc phải được pha theo đúng hướng dẫn, nếu pha không đúng liều lượng, thuốc quá loãng hoặc quá đặc, các hạt sương sẽ không đạt được đúng kích thước cần thiết, hiệu quả điều trị sẽ giảm.
- Khi sử dụng thuốc khí dung, trẻ phải ngồi thẳng, đeo mặt nạ hoặc ngậm ống thở miệng, hít thở sâu cho đến khi hết thuốc. Phải chọn mặt nạ có kích thước phù hợp và phải đặt mặt nạ ngay ngắn trên mặt trẻ, vì nếu mặt nạ cách mặt 2.5cm, tỷ lệ thuốc thất thoát sẽ lên đến 80%. Trẻ phải được giữ bình tĩnh và thư giãn trong suốt quá trình sử dụng thuốc đường khí dung, nếu trẻ hoảng sợ, khóc ầm ỉ thì lượng thuốc được hấp thu vào cơ thể trẻ sẽ giảm.
Như vậy, ba mẹ phải tuyệt đối tuân thủ liệu trình điều trị do bác sĩ đề ra, không tự tăng liều thuốc hoặc tăng số lần hít khí dung, điều đó có thể dẫn tới quá liều, gây ngộ độc thuốc rất nguy hiểm cho trẻ. Hơn thế nữa, khi sử dụng thuốc phun khí dung quá thường xuyên, trẻ sẽ quen và bắt đầu dựa dẫm vào phương pháp này, phun khí dung là yếu tố đầu tiên trẻ nghĩ tới khi trẻ có các triệu chứng bệnh tai mũi họng, viêm đường hô hấp hoặc khi trẻ muốn thu hút sự chú ý từ ba mẹ.
Trên đây là những thông tin liên quan đến việc sử dụng phương pháp phun khí dung cho bé khi cảm, sốt. Theo dõi những bài viết tiếp theo tự Bách hoá XANH để có thêm những thông tin hữu ích nhé!
Nguồn: Vinmec
truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn