Nhắc đến Thái Bình, nhiều người nghĩ ngay đến những cái tên như: “Chị Hai năm tấn”, “quê lúa”. Không chỉ thu hút khách du lịch bởi các lễ hội, các truyền thống hay những điểm tham quan du lịch mà nơi đây còn hấp dẫn bởi nền văn hóa ẩm thực đa dạng nữa. Hãy cùng toplist khám phá nhé.
- Bánh cáy – làng Nguyễn
- Kẹo Lạc – làng Nguyễn
- Ổi Bo – Thái Bình
- Nem chạo Vị Thuỷ
- Bánh gai Đại Đồng
- Sứa muối Thái Thuỵ
- Bánh giò Bến Hiệp
- Gỏi nhệch
- Bún bung hoa chuối
- Bánh nghệ
- Cốm Thanh Hương
- Canh cá Quỳnh Côi
- Gạo
- Nước mắm Diêm Điền
Bánh cáy – làng Nguyễn
Nói đến đặc sản của đất Thái Bình thì không thể không nhắc tới bánh cáy. Đây vốn là thứ bánh dân dã với hương vị rất đặc trưng, được làm từ đôi bàn tay khéo léo của người dân làng Nguyễn.Xưa kia loại bánh này còn được dùng như một sản vật để tiến vua. Tên gọi bánh cáy sẽ khiến cho du khách ngỡ rằng đây là một loại bánh làm từ con cáy. Bởi trong dân gian vẫn có truyền thuyết cho rằng loại bánh này là do thần cáy ở biển ban cho.
Thực tế, bánh cáy được làm từ gạo nếp, lạc, vừng và các gia vị cùng các loại lá, quả để tạo màu vàng, trắng, xanh. Nhưng khi nhìn bánh cáy với các màu vàng, trắng xen lẫn màu hồng, người giàu tưởng tượng đã có thể nhận ra nó giống như trứng cáy, nên gọi luôn là bánh cáy.Không biết truyền thuyết và suy luận đúng bao nhiêu, nhưng bánh cáy đúng là loại bánh dân giã mà ngoài Thái Bình không thấy nơi nào có. Khi ăn, người thưởng thức sẽ cảm nhận được vị ngọt, bùi, lại có chút béo đan xen cùng với độ giòn, dai của bánh. Thú vị hơn nữa là lại được nhâm nhi bên ấm trà xanh nóng, trong tiết trời se se lạnh. Vị trà ấm kết hợp với vị cay nóng của gừng trong miếng bánh, khiến người ăn cảm thấy ấm dạ, khoan khoái.
Bánh cáy – làng Nguyễn
Vị trà ấm kết hợp với vị cay nóng của gừng trong miếng bánh, khiến người ăn cảm thấy ấm dạ, khoan khoái.
Kẹo Lạc – làng Nguyễn
Đặc sản kẹo lạc là một trong những món ngon nổi tiếng của Thái Bình. Mổi khi du khách đến thăm, hoặc du lịch nơi đây, qua cầu Tân Đệ đã thấy san sát các cửa hàng bánh cáy, kẹo lạc hai bên đường vào thành phố. Trong đó số đông là bánh cáy, kẹo lạc làng Nguyễn. Làng Nguyễn anh hùng, làng Nguyễn khéo tay hay làm, đã tạo ra loại sản phẩm quý giá, một biểu tượng văn hóa ẩm thực của quê lúa Thái Bình.Chỉ thông qua một vài bước chế biến, cùng những nguyên liệu sẵn có, trong không đầy một giờ là các chị em có thể cùng cả gia đình nhâm nhi kẹo lạc với chè xanh rồi. Ở quê, người ta thường mở đầu câu chuyện bằng chén nước chè xanh, mời nhau miếng kẹo lạc. Sau đó mới bắt đầu mọi câu chuyện vui, buồn… và nhờ đó mà nghĩa tình thêm găn bó, keo sơn. Đó là một nét văn hóa dung dị, bình dân mà đáng quý.
Kẹo lạc không quá ngọt khiến bạn muốn ăn nhiều hơn
Ở quê, người ta thường mở đầu câu chuyện bằng chén nước chè xanh, mời nhau miếng kẹo lạc.
Ổi Bo – Thái Bình
Theo những người trồng ổi lâu năm ở làngBo: trái ổi bo của Thái Bình nhìn bề ngoài bé chừng nắm tay, nhưng cầm chắc nịch. Rốn quả ổi nhỏ xíu, không thể lớn hơn hạt đậu. Và để có những trái ổi bo thơm ngon, mang tinh tuý riêng của đồng đất và con người Thái Bình không nơi nào sánh được như thế. Người làng Bo đã rất cẩn thận và tỉ mỉ từ khâu gieo trồng tới chăm sóc.
Giống ổi bo tốt thì phải được chọn lấy hạt từ cây mới bói, quả ở cành ngồng, lúc thời tiết có mưa nhiều. Kỳ công hơn là lấy bùn dưới ao đem phơi khô, đánh tơi trộn với phân bắc bón cho cây. Có như thế, trái ổi bo mới tạo ra được hương vị đặc trưng riêng. Tuy chỉ bé bằng cái chén nhỏ, nhưng khi thưởng thức sẽ thấy được hương vị man mát, thơm giòn của trái ổi. Người ăn ổicảm nhận vị chát, sau đó là vị chua dịu rồi vị ngọt. Vìổi được trồng nhiều ở khu vực cầu Bo thành phố Thái Bình nên ổi có tên là ổi bo là vì thế.
Người ăn ổi cảm nhận vị chát, sau đó là vị chua dịu rồi vị ngọt.
Giống ổi bo tốt thì phải được chọn lấy hạt từ cây mới bói, quả ở cành ngồng, lúc thời tiết có mưa nhiều.
Nem chạo Vị Thuỷ
Nem chạo Vị Thủy hay còn gọi là nem sống, là món ăn không thể thiếu được trong ngày giỗ hay cưới hỏi ở làng Vị Thủy, huyện Thái Thụy, Thái Bình. Thịt sống được chế biến thành món nem chạo mang tên riêng của ngôi làng( nem chạo Vị Thủy). Bởi lẽ tại đây, nem chạo được chế biến để ăn tươi, ăn sống. Đó là phương cách hoàn toàn khác biệt với các loại nem chạo chín men ở nhiều nơi khác. Nhìn tưởng đơn giản, nhưng món ăn này không phải ai cũng có thể làm cho đúng hương vị của nó. Thêm một điều đặc biệt của món là ở nước chấm được pha để ăn cùng rất đặc trưng, làm cho món ăn càng trở nên ngon hơn.
Tuy nhiên, nem không chỉ được chế biến từ thịt mà còn có thể dùng xương sống (xương chưa chế biến) băm nhuyễn để làm. Xương lợn cùng thịt bám xung quanh và phần tủy xương ở giữa đều được tận dụng để làm nem. Lợn vừa thịt xong, còn nóng hổi, không được rửa nước lã, phần thịt mông được giã giò, phần sống của bộ xương (không băm rẻ sườn), được băm cho đến khi nhuyễn ra. Dưới bàn tay tài hoa, những người dân nơi đây đã tạo nên món ăn khá đặc trưng của miền đất Thái Bình.
Dưới bàn tay tài hoa, những người dân nơi đây đã tạo nên món ăn khá đặc trưng của miền đất Thái Bình
Thêm một điều đặc biệt của món là ở nước chấm được pha để ăn cùng rất đặc trưng, làm cho món ăn càng trở nên ngon hơn
Bánh gai Đại Đồng
Hẳn nhiều người sẽ thắc mắc rằng bánh gai thì ăn ở Hải Dương sẽ là ngon nhất. Nhưng ở quê hương Thái Bình vẫn có một nơi sản xuất ra bánh gai ngon không kém với Hải Dương. Đó chính là ở thôn Đại Đồng, xã Tân Hoà, huyện Vũ Thư. Những người dân nơi đây có nghề gia truyền làm bánh gai. Đây cũng là nguồn thu nhập lớn cho họ.
Bánh gai có vỏ màu đen do lá gai mang lại, mềm và dẻo tượng trưng cho sự bền chặt, thủy chung của đôi lứa. Ruột bánh màu vàng của đậu xanh, vị thơm của lạc, dừa, toát lên sự sung túc. Ngày nay, bánh gai được làm quanh năm, dùng vào tất cả các dịp lễ và hộ. Bánh gai nơi đây có vị ngọt vừa phải, khi nhấm nháp với một tách trà nóng trong những ngày mùa đông lạnh giá thì còn gì tuyệt hơn nữa.
Bánh gai Đại Đồng
Bánh gai Đại Đồng
Sứa muối Thái Thuỵ
Ở vùng quê ven biển Thái Thụy còn có món hải sản nối tiếng là sứa muối. Sứa là hải sản đặc trưng của các vùng biển, từ những con sứa này có thể chế biến ra rất nhiều các món ăn khác nhau, trong đó có món nộm sứa và sứa muối. Sứa muối được chế biến từ những con sứa tươi, được rửa sạch và cắt khúc thành những tảng nhỏ. Sau đó ngâm sứa vào các bình, chum hoặc vại lớn.
Khi cắn miếng sứa vào miệng, đầu tiên ta sẽ thấy giòn sần sật, sau đó là đến một chút chua chua, mặn mặn cộng thêm với hương vị đặc trưng không lẫn vào đâu của mắm tôm tạo nên một hương vị không thể nào quên được; ăn một lần là muốn ăn thêm..
Sứa muối – Thái Thuỵ
Món sứa muối thơm ngon.
Bánh giò Bến Hiệp
Cùng với bánh cáy làng Nguyễn, bánh gai Vũ Thư, bánh bèo Thái Thuỵ, bánh đúc làng Tè thì có thể nói không ngoa rằng, bánh giò Bến Hiệp (Quỳnh Phụ, Thái Bình) là một trong những đặc sản nơi đây. Với mẫu mã, dư vị rất riêng, nó đã và đang khẳng định được giá trị, vị trí trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Đây là một đặc sản ở huyện Quỳnh Phụ, Thái Bình.
Bánh giò ở đây làm bằng bột tẻ, ăn không thấy ngán. Loại bánh này ăn lót dạ hay ăn thay cơm đều được. Bánh được làm bằng bột tẻ lọc, thịt nạc vai dùng chế biến nhân, có kèm mộc nhĩ, hành khô, hạt tiêu, nước mắm, muối… Bánh giò có hình dài nhô cao như hình bàn tay úp khum khum với các ngón tay sát nhau. Bánh được gói bằng lá chuối. Bánh này được luộc từ 45 đến 60 phút.
Qua những công đoạn chế biến truyền thống của người dân đã tạo ra được một món bánh nóng hổi, thơm ngon, ăn hoài không ngán.
Bánh có nhân bên trong bao gồm mộc nhĩ, thịt và một vài nguyên liệu khác tuỳ thuộc vào sở thích của mỗi người.
Bánh giò Bến Hiệp
Gỏi nhệch
Con nhệch sống được cả ở nước ngọt và nước mặn. Vì vậy thịt con nhệch cũng rất đặc biệt. Người đời bảo “lươn bung, nhệch rán” thì còn gì bằng. Con nhệch xắt khúc chừng vài cm một, ướp gia vị, đổ ngập mỡ rán vàng lên, uống rượu thì quên hết sự đời.
Mặt khác người ta cũng có thể làm gỏi nhệch. Sau khi những người dân đã rửa sạch, cá được thía mỏng rồi trộn với thính. Tạo nên một món ăn rất thú vị. Món ăn được chấm cùng nước chấm pha với chanh tỏi ớt rất hấp dẫn. Các loại gia vị dùng để ăn với gỏi nhệch thì mỗi hàng một khác, thường là đài bi (cúc tần), vọng cách, đinh lăng, mùi tàu, húng quế, lá sắn (loại sắn thân gỗ, có vỏ dùng để phất diều chứ không phải sắn tàu), lá sung, lá si, hoa chuối, chuối tiêu xanh, khế quả, ớt… Nhưng dù chủng loại khác nhau thì vẫn phải đủ cả chua, cay, đắng, chát, thơm, bùi.
Tất cả được một loại nước mắm cốt Diêm Điền làm cho dậy mùi lên. Gỏi nhệch vừa ngọt, vừa dòn, vừa dai, vừa thơm, vừa mát. Cùng ngồi quanh một đĩa gỏi nhệch với nhau, phải là những người tri kỷ. Bởi ăn gỏi nhệch là ăn hương ăn hoa, phải nhai kỹ, nhai từ từ, phải nhâm nhi gẩy gót thì mới thú.
Gỏi nhệch được làm từ cá nhệch
Sau khi những người dân đã rửa sạch, cá được thía mỏng rồi trộn với thính.
Bún bung hoa chuối
Bún bung thường có dọc mùng, mọc, chân giò… là món ăn ưa thích của nhiều người. Tuy nhiên, ở Thái Bình, bún bung mang nét đặc trưng riêng. Thay vì ăn kèm dọc mùng như những nơi khác, người Thái Bình ăn bún bung kèm với hoa chuối.
Bún bung hoa chuối đã trở thành đặc sản của vùng quê lúa và được mọi người rất ưa chuộng. Bún và hoa chuối hẳn đã rất quen thuộc với mọi người. Nhưng ở Thái Bình, với những cách chế biến đặc biệt, đã tạo nên một món đặc sản với hương vị không giống bất kì nơi nào.
Bún bung hoa chuối
Bún bung hoa chuối đã trở thành đặc sản của vùng quê lúa và được mọi người rất ưa chuộng.
Bánh nghệ
Bánh nghệ được làm từ bột gạo tẻ và có pha thêm chút nghệ để bánh có màu đẹp vàng ươm. Những củ nghệ tươi được rửa sạch, thái nhỏ và vắt lấy nước. Ngâm gạo và xay thành bột thật nhuyễn, sau đó ép cho chảy hết nước, khi bột đã đạt đến độ mịn vừa đủ, nhào bột với nước nghệ.
Tuỳ thuộc vào sở thích của mỗi người mà bánh có nhân khác nhau. Nhưng thường là nhân thịt và mộc nhĩ. Bánh ăn ngon nhất khi thưởng thức lúc bánh còn nóng.
Bánh nghệ
Bánh nghệ
Cốm Thanh Hương
Làng Thanh Hương, xã Đồng Thanh có loại cốm nổi tiếng khắp xa gần. Khi xưa, người ta làmcốm như kết tinh của công sức lao động, thể hiện tấm lòng của của con cháu thắp hương kính gia tiên. Sau này, cốm Thanh Hương dần nổi tiếng, người dân làm để bán cho khách khắp nơi, quảng bá như một đặc sản quê lúa.
Cũng như làng cốm khác, người làm cốm nơi đây chọn nhặt từ lúa nếp không non quá mà cũng không già quá. Qua quá trình gặt, tuốt, sàng sẩy, giã… cho ra từng hạt cốm nõn nà, trăm hạt như một. Ngay màu xanh mát của cốm cũng thấm đượm tình người. Nước cốt lấy từ lá nếp, lá lúa, lá gừng hoặc lá cau cho ra màu tươi đẹp mà tuyệt đối an toàn. Món ăn dân dã này sẽ để lại dư vị khó phai cho người thưởng thức.
Cũng như làng cốm khác, người làm cốm nơi đây chọn nhặt từ lúa nếp không non quá mà cũng không già quá.
Làng Thanh Hương, xã Đồng Thanh có loại cốm nổi tiếng khắp xa gần.
Canh cá Quỳnh Côi
Đặc biệt từ cái tên gọi, canh cá Quỳnh Côi – đặc sản Thái Bình, là món ăn không thể không nhắc đến hay nếm thử khi qua “quê hương của chị Hai 5 tấn”. Gọi canh cá nhưng đây lại là món ăn như bún, phở chứ không phải món kèm cơm. Món ăn nhìn tưởng đơn giản mà khá tốn công với nhiều bước đòi hỏi sự khéo léo của đầu bếp.
Cá được làm sạch, lóc xương, thái miếng dày vừa ăn, ướp ngấm gia vị rồi đem nướng chín tới. Tiếp đến, lại chiên cá đã nướng cho đến khi vàng ruộm. Còn phần cá gần vây được băm nhuyễn với hành khô, tiêu, ớt thật kỹ rồi nặn thành viên, đem chiên vàng giòn. Đầu, xương sống cá không bỏ đi mà đem ninh làm nước dùng. Tất cả các công đoạn trên đã tạo ra một tô canh cá thơm ngào ngạt làm say đắm lòng người.
Tất cả các công đoạn trên đã tạo ra một tô canh cá thơm ngào ngạt làm say đắm lòng người
Canh cá Quỳnh Côi
Gạo
Nhắc đến Thái Bình – quê hương của chị Hai Năm Tấn, chắc chắn không thể không nhắc đến gạo. Gạo Thái Bình nức tiếng cả nước với đa dạng các loại gạo ngon như: gạo tám thơm, gạo bc, gạo khang dân, gạo nếp cái hoa vàng, gạo bắc hương,.. Mỗi loại gạo đều có những đặc trưng riêng, những cách nấu khác nhau nhưng chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng với chất lượng của nó đâu.
Gạo Thái Bình
Gạo Thái Bình
Nước mắm Diêm Điền
Không chỉ nổi danh là quê hương có truyền thống yêu nước, cách mạng, thị trấn Diêm Điền (Thái Thụy) còn có rất nhiều đặc sản nổi tiếng từ biển, trong đó nổi bật hơn cả là nước mắm. Trải qua bao biến thiên của lịch sử, người dân nơi đây vẫn còn lưu giữ những bí quyết làm nước mắm truyền thống, hoàn toàn bằng phương pháp thủ công, không có bất kỳ chất xúc tác bằng hóa học nào. Những loại nước mắm hảo hạng như mắm chắt, mắm cá nhâm, mắm cá cơm được chính đôi bàn tay người dân vùng biển Diêm Điền chế biến đã làm mê đắm biết bao thực khách đã từng một lần thưởng thức.
Nước mắm Diêm Điền
Nước mắm Diêm Điền
Đăng bởi: Tiên Nguyễn
Từ khoá: 14 Đặc sản của Thái Bình không thể bỏ lỡ
