Để giúp các bạn học sinh học tập tốt phần văn học hiện thực phê phán, xin giới thiệu tài liệu “Phân tích nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong “Số đỏ” của Vũ Trọng Phụng”. Tài liệu này đưa ra gợi ý chi tiết để các bạn hoàn thành tốt bài văn của mình.
1. Dàn ý Phân tích nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong tác phẩm Số Đỏ:
1.1. Mở bài:
Giới thiệu nhân vật: Xuân Tóc Đỏ là nhân vật trung tâm của tiểu thuyết Số đỏ và là một trong những nhân vật tiêu biểu nhất của nền văn học Việt Nam đương đại. Tập trung vào việc xây dựng Xuân tóc đỏ, kết hợp các phong cách viết trào phúng và khoa trương quen thuộc mang đến một Xuân Tóc Đỏ hài hòa kết hợp bóng và đường nét của nhiều loại người trong xã hội xưa.
1.2. Thân bài:
– Xuân tóc đỏ là một con người ranh ma, tinh quái, một con người thất học do hoàn cảnh sống bụi đời tạo nên.
– Bắt đầu cuộc sống lang bạt, đánh nhau ngoài đường, đầu hè xó cửa kiếm ăn.
→
→ Xuân Tóc Đỏ là sản phẩm của xã hội thực dân nửa phong kiến hiện đại đen tối với nhiều tệ nạn.
– Xuân tóc đỏ gặp may mắn mà phất lên và thuận lợi bước vào thế giới của giới thượng lưu.
– Những mánh khoé tài tình của Xuân tóc đỏ để giành chỗ đứng trong gia đình Văn Minh đã khiến Tuyết chú ý.
– Xuân có kiến thức y học, được ông cố ngưỡng mộ, được Văn Minh “đánh bóng” cho xuất thân cao quý, từ một tên côn đồ bán thuốc dạo nghiễm nhiên trở thành một sinh viên y khoa và một Quan đốc.
– Mồm mép nhanh nhạy, khả năng ứng xử khôn khéo, Xuân được Phó Đoan phong là diễn giả, người chơi quần vợt giỏi và được đăng kí là danh thủ.
– Xuân trở thành một tên tuổi lừng lẫy sánh ngang với các tay vợt nổi tiếng của Xiêm La. Trong trận đấu, Xuân bị đối thủ đánh bại, nhưng được ca ngợi là anh hùng cứu quôc vì nghĩa lớn.
– Xuân Tóc Đỏ bản chất là kẻ lưu manh, dâm đãng lại hoạt ngôn, khéo léo, Xuân đã “bắt” được cô Tuyết, một cô gái tham danh vọng nhưng cả tin và dễ dãi về tình yêu.
– Xuân Tóc Đỏ là người nhạy cảm, thức thời, luôn tìm ra cách xử lý tình huống khôn ngoan.
1.3. Kết bài:
Xuân Tóc Đỏ là một nhân vật điển hình, không ngại dùng những thủ đoạn, sự dối trá để đạt được mục đích thăng tiến của mình, tập trung vào những nét tiêu biểu của các loại người trong xã hội cũ.
2. Phân tích nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong tác phẩm Số Đỏ mẫu 1:
Nhắc đến Nam Cao, người ta sẽ nghĩ ngay đến Chí Phèo. Nói đến Ngô Tất Tố, chúng ta không thể quên chị Dậu. Còn Vũ Trọng Phụng để lại ấn tượng trong lòng độc giả với nhân vật chính của tiểu thuyết số đỏ là Xuân tóc đỏ. Xuân tóc đỏ là một kẻ cơ hội, dần dần thâm nhập vào giới thượng lưu với nhiều thủ đoạn mà người bình thường không thể tưởng tượng được. Có thể nói nhân vật Xuân tóc đỏ đã góp phần làm nên thành công của Số đỏ.
Cái tên Xuân Tóc Đỏ có phần liên quan đến xuất thân và cuộc đời xấu xí của hắn. Sinh ra trong tầng lớp thấp nhất trong xã hội, mồ côi cha mẹ. Xuân chuyển đến ở nhà bác họ, nhưng mới 9, 10 tuổi, Xuân đã có hành động bỉ ổi, bị bác đánh và đuổi đi. Không nhà, không cha mẹ, không họ hàng thân thích, hắn sống cuộc đời lang thang bằng mọi nghề Thằng Xuân lấy đầu hè xó chợ làm nhà, lây sấu ở các phố, lấy cá ở Hồ Hoàn Kiếm làm cơm. Nó bán phá xa, bán nhật trình, chạy cờ rạp hát… Hoàn cảnh này khiến hắn trở thành một đứa tinh quái và thạo đời, nhưng lại là một kẻ hoàn toàn vô học. Tuy nhiên, trong xã hội thực dân tư sản thời Vũ Trọng Phụng với đông đúc những me Tây, nhà giàu hãnh tiến, gái tân mất nết… Xuân Tóc Đỏ gặp số đỏ đến lạ kì.
Một hành động không tốt đẹp đã mở đầu cho những ngày may mắn trong đời Xuân Tóc Đỏ. Hắn nhìn trộm một cô gái thay váy và bị bắt quả tang. Người ta nhốt hắn vắo bót lồi xềnh xệch ra sân mà tát, mà sỉ vả. Nhưng số đỏ đã mỉm cười với hắn. Nhờ cái nhìn trộm này mà Xuân tóc đỏ đã lọt vào mắt xanh của bà me Tây góa phụ dâm đãng, bà Phó Đoan. Phó Đoan nộp phạt cho công an và cho Xuân tại ngoại, với ý định dùng Xuân làm công cụ thỏa mãn tình dục. Ngày đầu tiên Xuân Tốc đỏ đến nhà Phó Đoan, chập chững những bước chân đầu tiên bước vào thế giới thượng lưu, còn hơi ngờ nghệch, nhưng Xuân đã nhanh chóng thích nghi với xã hội để tiến thân.
Sau khi được Phó Đoan cứu ra khỏi tù, Xuân được giới thiệu với thành viên xã hội thượng lưu ông bà Văn Minh, chủ của tiệm may Âu hóa. Khi Xuân đến đây, hắn đã rất may mắn. Hắn bập bõm học những mốt y phục: Ngây thơ, Lời hứa, Chờ một phút…Sự lẻo mép của hắn đã khiến hắn được giới thượng lưu ngu dốt tôn trọng. Xuân bắt tay vào cải cách xã hội. Hắn thực sự bước vào một thế giới giàu sang, điều mà trước đây ngay cả hắn cũng chưa từng mơ tới.
Đột ngột bị ném vào xã hội thượng lưu và quá xa lạ với môi trường sống, ban đầu Xuân hành động hoàn toàn bị động trước con số đỏ của mình, hoặc là không tận dụng được hoặc là bỏ lỡ cơ hội như lần đầu tiên đến nhà bà Phó Đoan. Xuân tinh quái và thạo đời nên nhanh chóng nhận ra rằng cái thế giới sang trọng và cái thế giới bẩn thỉu mà hắn từng ở tuy bề ngoài khác nhau nhưng về bản chất đều giống nhau dâm ô, đểu cáng, hám danh, bịp bợp.. Và khi hiểu được điều đó, Xuân đã quyết định dành một vị trí trong xã hội này. Hắn ta thực sự đã thành công.
Mấy ngày sau khi làm việc ở tiệm may Âu hóa, Xuân được bà Phó đoan khen ược việc ở đâu vui vẻ đây, thịnh vượng đấy. Văn Minh phu nhân cũng khen ngợi nói: Hắn thông minh lắm! Mới vào đây có vài ngày mà khách khứa xem ý ai cũng mến. Còn Văn Minh chồng thì ôn tồn nhận xét “được cái hắn cũng mồm mép nhanh nhẩu”. Hắn được các bà, các cô quý mến vì giỏi nịnh nọt, có người khen hắn lịch lãm, hiểu biết. Nhưng thật ra Xuân là một tên láu cá, xảo quyệt. Hắn đã sử dụng tất cả những gì hắn thu thập được trong thế giới bẩn thỉu từng lăn lóc để tiến thân. Đó là nét châm biếm độc đáo của nhà văn. Với Xuân, hắn chỉ có tính thông minh, kiểu con vẹt và triết lí của một cái đầu rỗng tuếch!
Xuân, một tên ma cà bông ngày nào cũng thổi loa để
Xuân bước lên nấc thang danh vọng, nhưng sự ngu độn của hắn được cho là khiêm tốn và nhũn nhặn. Bà Phó Đoan Cho hắn là người có học. Ông Phán mọc sừng cũng cho rằng Xuân là người đứng đắn. Nhờ mồm mép dẻo hoạt của Xuân mà tiệm may Âu hóa của vợ chồng Văn Minh làm ăn phát đạt, nhờ khả năng chữa bệnh bằng thuốc Thánh đền Bia (thực ra là nước ao và rau dại) mà cụ cố tổ khỏi bệnh. Hắn được lên cao và được mọi người ngưỡng mộ. Ban đầu Xuân chỉ là công cụ cho bọn lừa đảo, nhưng dần dần Xuân trở thành kẻ lừa đảo. Ngôn ngữ của kẻ vô học: nước mẹ gì, mẹ kiếp… được bọn kia tôn sùng. Xuân tóc đỏ ngày càng trở nên nổi tiếng và kiêu ngạo, mọi người sợ hắn và lấy lòng hắn. Hắn được cô Tuyết, con gái cụ cố Hồng được biết đến là người hư hỏng mê hắn như điếu đổ. Hắn ta đã gây ra cái chết cho cụ cố Tổ. Cái chết con cháu mong ngày đêm mong đêm. Thật vinh dự và vinh dự cho gia đình người con cháu bất hiếu này khi được cụ Xuân đến dự tang lễ!
Tiểu thuyết Số đỏ kết thúc bằng cảnh Xuân leo lên nấc thang cuối cùng của danh vọng. Xuân – anh hùng cứu quốc đang diễn thuyết với một đám đông lớn và gọi đám đông là “Mi”. Bằng hành động bịp bợm của nước Xiêm để tránh họa chiến tranh. Trong cái xã hội tư sản lố bịch này, những kẻ vô học như Xuân lại được ngưỡng mộ đến không ngờ.
Vũ Trọng Phụng đã xây dựng được nhân vật Xuân Tóc Đỏ đặc sắc và thể hiện tài châm biếm xuất sắc. Mỗi chương của Số đỏ có thể được xem như một vở kịch trong đó xung đột diễn ra kịch tính. Trong xã hội đó, một kẻ vô học được đào tạo trong nền văn hóa vỉa hè trở thành anh hùng cứu nước, trở thành vĩ nhân. Thông qua nhân vật này, tác giả thể hiện sự lên án mạnh mẽ xã hội đương thời, một xã hội tư sản đầy rẫy những kẻ tham lam và dối trá vô liêm sỉ mà Xuân tóc Đỏ là một ví dụ điển hình).
Hình tượng Xuân tóc đỏ là một sáng tạo độc đáo của Vũ Trọng Phụng. Trong số những nhân vật nông dân nổi tiếng như chị Dậu, Chí Phèo, Những tên địa chủ như: Bá Kiến, Nghị Quế thì Xuân Tóc Đỏ là nét độc đáo của văn học hiện thực trào phúng trước cách mạng Tháng tám.
3. Phân tích nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong tác phẩm Số Đỏ mẫu 2:
Vũ Trọng Phụng, xuất hiện giữa dòng văn học hiện thực từ những năm 1930 đến 1945, là một cái tên quen thuộc. Bằng tài năng văn chương và ngòi bút châm biếm tài tình, tác giả đã vạch trần bộ mặt xấu xa của cái mà ông gọi là “xã hội chó đểu” thời bấy giờ. “Số đỏ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của thời đại này và “Số đỏ” với nhân vật chính là Xuân tóc đỏ vẫn giữ nguyên giá trị của nó.
“Số đỏ”, đặc biệt là đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia thể hiện rõ nét nhất những mặt tối của xã hội đương thời. Trong đoạn trích này, chúng ta không thể quên nhân vật chính là Xuân tóc đỏ. Số phận cuộc đời và tính cách của anh anh chàng này đã khắc họa chân thực xã hội ““tây tàu nhố nhăng” chân thực. Một con người nhưng nổi bật cho nhiều con người trong xã hội cũ.
Cuộc đời của Xuân tóc đỏ bắt đầu từ hình ảnh một chàng thanh niên lang thang nay đây mai đó không cha không mẹ. Không nhà cửa, không nghề nghiệp, sống bằng miệng lưỡi, cái nắng khiến hắn có mái tóc đỏ rực, từ đó hắn có biệt danh là “Xuân tóc đỏ”. Hoàn cảnh đó khiến hắn ta trở thành một kẻ hoàn toàn vô giáo dục, nhưng hắn ta tinh quái lắm, thạo thạo đời lắm. Tuy nhiên, trong xã hội Tây Ta lẫn lộn thì mánh khóe của hắn đã khiến hắn trở thành đối tượng ngưỡng mộ của nhiều người. Thật vậy, xã hội nơi hắn ta sống là bàn đạp cho hắn phất lên. Nhưng đồng thời cũng chính xã hội đó đã khiến hắn gặp được những người giàu có, và số hắn lên như diều gặp gió. Lẽ ra hắn phải sống khổ cực lay lắt lắm thế nhưng Xuân lại hoàn toàn có một cuộc sống vui vẻ và được mọi người kính trọng. Mâu thuẫn này cho chúng ta hiểu sâu sắc hơn về xã hội cũ.
Xuân tóc đỏ có hàng nghìn công việc. Vốn mồm miệng rảo hoạt nên hắn đã quen với bà Phó Đoan. Phụ nữ không có chồng đã già, nhưng lại rất dâm đãng. Bà ta hứa sẽ đưa Xuân vào làm việc tại tiệm may Âu hóa của gia đình Văn Minh. Cuộc đời Xuân tóc đỏ như bước sang một trang mới. Từng bị coi thường, giờ được tôn trọng và ngưỡng mộ. Cuộc cải cách xã hội mới này đã cho phép một kẻ thất học như Xuân vượt lên trên, đứng ở những địa vị cao trong xã hội thượng lưu. Xuân bước từng bước, được giới thượng lưu nâng đỡ.
Sau một thời gian làm việc trong tiệm may Âu hóa, hắn càng được tín trọng hơn vì biết cách lấy lòng người khác bằng tài ăn nói của mình. Nói đúng hơn là hắn ta nịnh nọt và tâng bốc người khác, nhất là trong xã hội văn hóa Âu hóa thích được xu nịnh lại ưa chuộng hơn. Xuân được cử đi làm vận động viên ban quần vợt đánh giao hữu với nước ngoài. Xuân được lệnh thua để bảo vệ hòa bình giữa hai nước. Những gì Xuân làm được ví như “sự hy sinh”, và hắn được cả nước ngưỡng mộ như một anh hùng hi sinh vì đất nước. Hắn được coi như có thành tích bảo vệ sự bình yên cho cả nước. Không những vậy, Xuân tóc đỏ còn là một tên lưu manh giả danh trí thức để chữa bệnh cho cụ cố Tổ. Hắn lừa mọi người nghĩ rằng hắn rất tài năng. Và hắn lại được thêm cái danh đốc tờ Xuân với khả năng thực sự của hắn là con số không.
Tuy nhiên, thành tích lớn nhất của Xuân tóc đỏ là hắn đã khiến một con người mà tất cả mọi người mong muốn chết vì quá tức giận bởi câu nói của hắn mà chết. Thế là người ta càng quý Xuân, người ta càng yêu Xuân hơn, nhất là nhà văn Minh. Thế giới xã hội hiện tại đã cho hắn cơ hội nhìn bằng con mắt khác. Hắn ta là một kẻ lưu manh vô học, nhưng sự lưu manh vô học ấy đã giúp họ thực hiện được sự Âu hóa. Ngoài ra, phụ nữ say sưa vì hắn, đặc biệt là cô Tuyết, ngẩn ngơ trong đám tang vì hắn ta mãi không đến.
Sự xảo quyệt của hắn khiến hắn trở thành một nhân vật được kính trọng trong xã hội Âu hóa đó. Đây là hiện thực mà tác giả muốn thể hiện qua nhân vật Xuân tóc đỏ. Những hình ảnh như vậy nhằm làm nổi bật một xã hội bị tha hóa và lên án xã hội bị tây hóa lấn sang, con người sống giữa hai nền văn hóa, càng có cơ hội cho những mầm mống lưu manh phát triển. Nhà văn Vũ Trọng Phụng đã dùng ngòi bút hiện thực để khắc họa tính cách điển hình của Xuân. Mọi sự kiện hay tình huống đều đi kèm với câu cửa miệng “Mẹ kiếp” và “chẳng được cái nước mẹ gì”.
Tuy nhiên, xã hội này đã che đậy Xuân Tóc Đỏ, và trong mắt người khác, hắn trở thành một người tài năng và anh hùng. Ngoài ra, hắn cũng rất cơ hội, có thể làm bất cứ điều gì vì lợi ích của mình. Cứ có tiền là hắn làm. Dù đôi khi công việc mà hắn làm cho bọn thương lưu kia là bị lợi dụng nhưng chính sự lợi dụng ấy lại khiến cho hắn được vinh danh và có thu lại được tiền. Hắn sẵn sàng làm một người tức chết vì 500 đồng bạc. Qua đó có thể thấy Xuân thực sự là một người không có lương tâm. Giống như Chí Phèo của Nam Cao, xã hội đã tước mất quyền làm con người của hắn.
Nhà văn Vũ Trọng Phụng dùng lối phê bình chân thực, sâu sắc để tập trung vào cuộc đời và tính cách của nhân vật Xuân Đỏ. Tính cách của hắn, tác giả đã khắc họa toàn cảnh xã hội bằng giọng điệu trào phúng một cách khéo léo, Tây ta loạn lạc thì con người sống trong xã hội này cũng thay đổi để thích nghi.
