Cây ngái hay cây sung dại, sung ngái là một loại cây mọc hoang trong tự nhiên có nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người, đặc biệt có thể điều trị nhiều loại bệnh.
Cây ngái là một trong nhiều loại cây thuốc quý mọc hoang, được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh đem lại hiệu quả bất ngờ. Hãy cùng truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn tham khảo những bài thuốc từ cây ngái, cũng như những lưu ý khi sử dụng cây thuốc này để có hiệu quả tốt và an toàn nhất cho sức khỏe nha!
Tìm hiểu về cây ngái
Cây ngái là cây gì?
Cây ngái là cây gì?
Cây ngái được mô tả lần đầu tiên vào năm 1972, trong dân gian cây này còn gọi là cây sung dại, sung ngái, một loại cây mọc hoang trong tự nhiên. Danh pháp khoa học của cây ngái là Ficus Hispida L.f, thuộc họ dâu tằm Moraceae. Ngoài ra, cây ngái còn có các tên gọi khác như dã vô hoa, ngái sung, sung rừng, mạy mọt (tiếng Tày), chị cu điăng (tiếng Dao), loong tốt (tiếng Cadong).
Đặc điểm cây ngái
Cây ngái có nhiều đặc điểm rất giống với cây sung và cây vả. Chúng khá giống cây sung, cao khoảng chừng 5 đến 7m và thân gỗ nhỏ. Cành cây ngái non mềm, thân cây rỗng, các nhánh cây chắc khỏe màu nâu, được phủ lớp lông cứng hơi nhám, khi cây già thì nhẵn và chắc khỏe.
Các lá cây có hình trái xoan, có lá hình bầu dục mọc đối xứng nhau. Các lá tròn ở gốc và nhọn ở chóp, kèm theo răng cưa, lông nhám ở cả 2 mặt lá. Lá cây ngái dài 15 – 30cm và to gấp 3 lần so với lá sung, có nhiều lông nhám.
Đặc điểm cây ngái
Trong năm cây thường ra hoa từ tháng 1 đến tháng 4, mọc thành cụm ở gốc thân và các cành già. Chúng kết quả vào tháng 5 đến tháng 10, thường mọc trên thân gần sát mặt đất. Cây cho quả phức giống sung nhưng to hơn, vỏ hơi bóng, có lông nhám và đốm trắng nhỏ trên quả.
Ngoài ra, trên cây ngái thường ký sinh dây tầm gửi gọi là tầm gửi cây ngái. Dây tầm gửi ký sinh này sẽ hấp thụ dưỡng chất từ cây sung ngái, có nhiều công dụng trong việc điều trị bệnh.
Cây ngái được tìm thấy ở khắp nơi trên thế giới, đặc biệt nhiều ở Trung Quốc, Malaysia, Lào, Ấn Độ,… Đặc biệt, tại Việt Nam, cây ngái mọc hoang khắp các địa hình khí hậu khác nhau. Phổ biến nhất phải kể đến vùng đồng bằng, trung du và miền núi phía Bắc, ví dụ như các tỉnh Hưng Yên, Bắc Kạn, Hải Dương, Nghệ An,…
Bộ phận sử dụng làm dược liệu
Bộ phận sử dụng làm dược liệu
Theo các nghiên cứu cũng như kinh nghiệm dân gian thì hầu hết mọi bộ phận của cây ngái đều có thể bào chế để làm dược liệu dùng chữa bệnh. Ví dụ như:
- Lá cây ngái: Bào chế thành dược liệu khô quanh năm bằng cách thu hoạch, chọn lá trưởng thành vừa phải, bỏ lá sâu, héo, sau đó rửa sạch, đem sao vàng hoặc phơi khô.
- Vỏ thân cây: Để dễ bóc tách người ta thường thu hoạch vào mùa xuân khi mà cây ngái có nhiều nhựa nhất. Vỏ cây sau khi thu hoạch về sẽ cạo sạch lớp vỏ bên ngoài, ngâm nước vo gạo từ 1 – 2 tiếng sau đó cắt thành lát rồi đem sấy khô hoặc phơi nắng.
- Rễ cây: Rễ thường thu hoạch vào mùa thu, chỉ lấy vỏ của rễ, rửa sạch đất cát rồi phơi hoặc sấy.
- Búp lá non: Rửa sạch và trực tiếp dùng tươi.
- Quả cây: Thường thu hoạch khi chín vào mùa đông, sau khi thu về đem đốt thành than và ngâm rượu hoặc phơi sấy khô làm thuốc.
Công dụng của cây ngái
Công dụng của cây ngái
Theo Y học cổ truyền Việt Nam, đặc biệt trong Đông y, lá cây ngái có tính mát, vị đắng, có tác dụng thanh nhiệt, trừ thấp, tiêu tích và hoá đờm.
Theo các nghiên cứu khoa học thì cây ngái có chứa thành phần như: Glutinol, friedlin epifriedelanol, lupeylacetate, hợp chất béo, steroid, oleanolic acid, taraxerol,…
Các công dụng của cây ngái có thể kể đến như:
- Thanh nhiệt, giải độc, thanh lọc cơ thể, tăng cường chức năng gan và thận, giúp ăn ngon, ngủ sâu
- Tiêu phù ở người bệnh bị tích nước, phù thũng
- Tăng cường xương cốt, giảm đau, chữa bệnh về xương khớp
- Kích thích tiết sữa, trị tắc tia sữa, giúp mát sữa, lợi sữa ở phụ nữ có thai hoặc cho con bú
- Chữa bệnh tiêu chảy và đau bụng
- Điều trị bệnh trĩ nội, trĩ ngoại
Công dụng khác của cây ngái
Một số bài thuốc từ cây ngái giúp điều trị bệnh
Một số bài thuốc từ cây ngái giúp điều trị bệnh
Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi áp dụng các bài thuốc, khi thấy có dấu hiệu bất thường, cần tới các cơ sở y tế để được thăm khám.
Cây ngái chữa bệnh bí tiểu
- Người bị bí tiểu có thể chuẩn bị 50g rễ cây ngái, 50g thổ phục linh, 30g rễ cây cối xay, 20g mã đề, 20g cỏ xước, rửa sạch sẽ rồi đem sao vàng trên chảo nóng. Tiếp tục sắc các vị thuốc với nước trong khoảng 15 phút và uống mỗi ngày. Bài thuốc này giúp lợi tiểu, kích thích hoạt động của bàng quang.
Tầm gửi cây ngái chữa phù thận và suy thận
- Tầm gửi cây ngái chữa phù thận và suy thận, chúng thường sinh sống trên thân cây ngái lấy trực tiếp dưỡng chất từ cây (ở dạng ký sinh).
- Chuẩn bị 40g tầm gửi sung ngái, 30g mỗi loại cây dâu tằm, lá ngũ trảo và rau dừa nước, 15g mã đề và 15g cỏ nhọ nồi, rửa sạch rồi cho tất cả thuốc vào ấm sắc thuốc, đổ nước ngập, sắc cho đến khi cô đặc chỉ còn lại khoảng 1 bát thuốc. Chia thành 3 phần uống sáng, trưa, tối sau bữa ăn, đồng thời kiêng ăn các thức ăn có gia vị mặn.
Bài thuốc cây ngái giúp trị bệnh
Cây ngái giảm đau và nhức xương khớp
- Bạn chuẩn bị 50g rễ ngái sung, 50g rễ cỏ xước, 30g dây đau xương, 30g rễ cây si rồi đem sao vàng, sau đó sắc các vị thành nước thuốc, kiên trì uống mỗi ngày giúp giảm đau nhức xương khớp, mỏi khớp tay chân, mỏi lưng, hết mỏi và cứng khớp.
Chữa phong thấp, sưng khớp, đau nhức
- Dùng 40g rễ cây ngái, 20g tầm gửi ngái, 15g rễ cây xấu hổ tía, 12g rễ cây cam sành đem phơi khô. Đem tất cả cây thuốc đã sơ chế ở trên sắc cùng với 1 lít nước cho đến khi cạn chỉ còn khoảng chừng 300ml. Chia bài thuốc đều thành 3 phần và uống hết trong ngày, kiên trì uống đều mỗi ngày. Đây là bài thuốc Đông y giúp giảm đau, giảm viêm sưng, mạnh gân cốt, giúp đi lại và vận động linh hoạt hơn.
Cây ngái chữa chứng phù thũng
- Chứng phù thũng là tình trạng cơ thể bị tích nước, dịch gây sưng phù và thường gặp ở bàn chân, bàn tay, bụng hoặc ngực. Cần chuẩn bị 50g vỏ cây thái sợi sao vàng, 30g lá sung, 30g mã đề và 1 nhúm nhỏ bồ hóng. Thái nhỏ tất cả rồi sắc với 0.5 lít nước, đun kỹ cho đến khi chỉ còn lại khoảng 100ml thì tắt bếp. Chia làm 2 phần, uống trong ngày, kiên trì dùng bài thuốc này trong khoảng 5 – 7 ngày.
Lưu ý khi dùng cây ngái chữa bệnh
Lưu ý khi dùng cây ngái chữa bệnh
Khi sử dụng các bộ phận cây ngái làm thuốc chữa bệnh, bạn cần lưu ý những điều sau để an toàn và hiệu quả nhất:
- Trước khi lấy vỏ cây và quả ngái làm thuốc bạn nên ngâm chúng vào nước vo gạo qua đêm để làm sạch và khử nhựa độc. Bởi trong vỏ cây và quả ngái khi còn xanh có chứa nhựa là độc tố, có thể gây tiêu chảy ngộ độc, hoặc nôn khi sử dụng.
- Bạn cần phân biệt chính xác cây ngái, cây vả và cây sung để sử dụng hiệu quả và an toàn, vì giữa chúng có sự tương đồng rất lớn.
- Tránh sử dụng các phương thuốc từ cây ngái cho phụ nữ đang có thai, phụ nữ cho con bú. Điều trị bệnh cho trẻ em cần giảm nửa liều lượng.
- Bệnh nhân cần kiên trì sử dụng các phương thuốc trên trong một thời gian dài kết hợp với chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học. Và hiệu quả của chúng còn tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng bệnh và mức độ phù hợp của mỗi người.
Vậy là truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn đã thông tin đến bạn những kiến thức cơ bản về cây ngái và những tác dụng bất ngờ của loại cây này đối với sức khỏe con người. Hãy theo dõi truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn để biết thêm nhiều thông tin thú vị và bổ ích hơn nha!
Nguồn: Trung tâm dược liệu Vietfarm
Mua túi thơm tại truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn để nhà cửa luôn thơm mát nhé:
truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn
