Bên cạnh phanh đĩa quen thuộc, cũng có một loại phanh khác được sử dụng rộng rãi trên nhiều loại xe, đặc biệt là xe thương mại, đó chính là phanh tang trống. Vậy phanh tang trống là gì? Chúng hoạt động như thế nào và có những ưu nhược điểm gì? Hãy cùng Truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn tìm hiểu chi tiết về loại phanh này qua bài viết dưới đây.
I. Phanh tang trống là gì?
Phanh tang trống, còn được gọi là phanh guốc hoặc phanh đùm, là một bộ phận quan trọng trong hệ thống an toàn của ô tô. Thường được lắp đặt ở trục sau bánh xe, phanh tang trống giúp người lái kiểm soát tốc độ và dừng xe kịp thời khi cần thiết. Với thiết kế dạng hộp kín và cấu tạo không quá phức tạp, phanh tang trống hoạt động hiệu quả trong việc tạo ra lực phanh tốt mà chi phí sản xuất lại thấp.
Chính vì vậy, loại phanh này được sử dụng rộng rãi trên nhiều loại phương tiện giao thông, từ xe thương mại như xe khách, xe du lịch đến các dòng xe máy phổ thông.
II. Cấu tạo của phanh tang trống
Phanh tang trống bao gồm các bộ phận chính như xi lanh phanh, trống phanh, guốc phanh, piston, lò xo hồi vị và cuppen. Cụ thể vai trò từng bộ phận như sau:
- Trống phanh gắn với trục bánh xe, tạo ra bề mặt ma sát để làm chậm hoặc dừng bánh xe.
- Xi lanh phanh chứa các bộ phận như piston, cuppen và dầu, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của toàn hệ thống.
- Piston phanh dưới tác động của áp suất dầu, sẽ đẩy guốc phanh ép vào trống phanh, giúp giảm tốc độ hoặc dừng xe.
- Guốc phanh được lắp đặt trên trống phanh giúp tạo nên ma sát với bộ phận này.
- Lò xo hồi vị đảm nhiệm việc đưa piston trở về vị trí ban đầu khi áp suất dầu giảm.
- Cuppen đảm bảo xi lanh kín, tránh rò rỉ dầu và không khí.
Ngoài ra, phanh tang trống còn có các bộ phận khác như thanh chống, tấm lót, dây cáp,… hỗ trợ trong việc truyền lực và làm bệ đỡ.
Xem thêm: Xe điện có rửa được không? Cách rửa xe và tần suất hợp lý
III. Nguyên lý hoạt động của phanh tang trống
Nguyên lý hoạt động của phanh tang trống dựa trên việc tạo ra lực ma sát để làm chậm hoặc dừng bánh xe. Khi người lái nhấn phanh, lực tác động được khuếch đại bởi bộ trợ lực phanh và chuyển đổi thành áp suất dầu trong xi lanh. Áp suất này đẩy piston, tạo áp lực lên guốc phanh. Guốc phanh tiếp xúc và tạo ma sát với bề mặt bên trong trống phanh. Do trống phanh quay cùng với bánh xe, lực ma sát này sẽ làm giảm tốc độ quay của bánh xe, giúp xe chậm lại và dừng hẳn.
| Nếu bạn muốn tìm mua xe máy cũ giá rẻ, chất lượng, hãy tham khảo ngay các tin đăng dưới đây tại Truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn: |
IV. Một số loại phanh tang trống
Phanh tang trống được phân loại dựa trên mục đích sử dụng và đặc điểm của guốc dẫn và kéo. Dưới đây là một số loại phanh tang trống thường gặp:
1. Phanh hai guốc dẫn
Loại phanh này được thiết kế với hai guốc dẫn và xi lanh hai bánh. Nhờ cấu tạo này, phanh hai guốc dẫn tạo ra lực phanh mạnh mẽ và hiệu quả, thường được trang bị trên các dòng xe tải nhỏ và trung bình.
2. Loại phanh tang trống dẫn và kéo
Điểm đặc biệt của loại phanh này là thiết kế xi lanh và neo cố định, giúp tạo ra lực phanh ổn định khi xe chạy tiến hoặc lùi. Vì vậy, phanh dẫn và kéo thường được sử dụng trên các dòng xe du lịch, đảm bảo an toàn trong mọi tình huống di chuyển.
3. Loại phanh một trợ động
Cấu trúc của phanh một trợ động bao gồm một trợ động, xi lanh điều chỉnh và xi lanh bánh xe cố định. Thiết kế này giúp phanh một trợ động hoạt động hiệu quả, phù hợp với nhiều loại xe khác nhau.
4. Loại phanh hai trợ động
Tương tự như phanh một trợ động nhưng có hai trợ động, phanh hai trợ động tạo ra lực phanh rất lớn. Vì thế, loại phanh này thường được sử dụng làm phanh trung tâm cho xe tải, phanh xe nâng hàng hoặc phanh tay trên xe du lịch, đảm bảo khả năng kiểm soát và dừng xe an toàn trong những tình huống đòi hỏi lực phanh lớn.
Xem thêm: Xe máy không lên điện do đâu? Nguyên nhân và cách khắc phục
V. Ưu/nhược điểm của phanh tang trống
Phanh tang trống là một thành phần quan trọng trong hệ thống an toàn của xe, sở hữu những ưu điểm và nhược điểm riêng như sau:
Về ưu điểm:
- Phanh tang trống tạo ra lực phanh lớn hơn so với phanh đĩa cùng kích thước, đồng thời giảm thiểu tình trạng trượt bánh khi phanh gấp.
- Thiết kế kín giúp bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi tác động của môi trường, tăng độ bền và giảm chi phí bảo dưỡng.
- Chi phí sản xuất phanh tang trống thấp và có khả năng tái chế.
Về nhược điểm:
- Thiết kế kín khiến khả năng tản nhiệt kém, dễ gây nóng phanh và ảnh hưởng đến hoạt động của các bộ phận bên trong.
- Thời gian giảm tốc chậm hơn so với phanh đĩa, đặc biệt trong các tình huống phanh gấp hoặc đổ đèo.
- Trọng lượng nặng hơn phanh đĩa cũng có thể ảnh hưởng đến tải trọng của xe.
Xem thêm: Độ đèn xe máy có bị phạt không? Bị phạt bao nhiêu?
VI. So sánh phanh tang trống và phanh đĩa
Để biết phanh tang trống và phanh đĩa có gì khác biệt, mời bạn cùng tham khảo thông tin sau đây:
| Tiêu chí | Phanh tang trống | Phanh đĩa |
| Cấu tạo, thiết kế | – Cấu trúc phức tạp, dạng hộp kín chứa piston, xi lanh bánh xe… – Thiết kế kín đáo giúp bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi bụi bẩn, nước mưa, bùn đất… |
– Cấu trúc đơn giản, gồm đĩa phanh, má phanh và cùm phanh. – Thiết kế hở, dễ bị bám bụi bẩn, đòi hỏi vệ sinh thường xuyên. |
| Trọng lượng | Nặng hơn | Nhẹ hơn |
| Hiệu quả phanh | Hiệu suất phanh kém hơn so với phanh đĩa, đặc biệt khi phanh gấp hoặc đổ đèo. | Hiệu suất phanh vượt trội, hoạt động ổn định trong cả điều kiện khô ráo và ẩm ướt. |
| Chi phí sản xuất | Thấp | Cao |
| Chi phí bảo dưỡng | Ít phải bảo dưỡng, tiết kiệm chi phí hơn. | Đòi hỏi bảo dưỡng thường xuyên, chi phí bảo dưỡng cao hơn. |
VII. Một số lỗi thường gặp khi dùng phanh tang trống
Dưới đây là một số trường hợp xảy ra sự cố khi dùng phanh tang trống mà bạn cần đặc biệt lưu ý để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông:
1. Phanh phát ra âm thanh lạ
Trong quá trình sử dụng, phanh tang trống có thể phát ra tiếng kêu lạ, gây khó chịu cho người lái. Nguyên nhân thường gặp là do nước, đất cát hoặc các tạp chất khác bám vào má phanh, làm trầy xước bề mặt trống phanh. Để khắc phục tình trạng này, bạn nên vệ sinh hệ thống phanh thường xuyên hoặc thay má phanh mới nếu chúng đã bị mòn quá mức.
2. Xảy ra hiện tượng bó phanh
Nếu lò xo hồi vị bị yếu, trục quả đào mòn hoặc thiếu dầu bôi trơn sẽ gây ra hiện tượng má phanh không tách khỏi trống phanh sau khi nhả phanh, khiến xe khó di chuyển hoặc dừng đột ngột. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn trong việc điều khiển xe mà còn làm tăng ma sát, gây mòn nhanh chóng các bộ phận phanh.
Xem thêm: Tìm hiểu cách đấu đèn xe máy trực tiếp dễ thực hiện tại nhà
3. Má phanh bị vỡ
Trong trường hợp, xe của bạn sử dụng má phanh chất lượng kém hoặc lắp đặt không đúng kỹ thuật sẽ rất dễ xảy ra hiện tượng má phanh bị vỡ. Khi đó, bánh xe sẽ bị kẹt cứng, khiến xe dừng đột ngột, đặc biệt nguy hiểm khi xe đang di chuyển với tốc độ cao hoặc trên đường đông người.
4. Phanh tang trống nhanh mòn
Hiện tượng phanh không ăn hoặc giảm tốc chậm khi đạp phanh có thể là dấu hiệu của phanh tang trống bị mòn. Nguyên nhân có thể là do má phanh đã quá cũ và cần được thay thế, hoặc bề mặt phanh bị dính dầu mỡ làm giảm ma sát. Cách hiệu quả để giải quyết tình trạng này là bạn nên kiểm tra và thay má phanh định kỳ. Đồng thời, vệ sinh phanh thường xuyên để đảm bảo hiệu quả hoạt động của hệ thống phanh.
Lời kết:
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về phanh tang trống là gì, cũng như về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của loại phanh này. Nếu bạn đang quan tâm đến việc mua bán xe máy hoặc muốn tìm hiểu thêm nhiều bài viết về kiến thức xe hữu ích khác, đừng quên truy cập Truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn mỗi ngày nhé!
Có thể bạn quan tâm:
