1. Soạn bài Chiếc đũa thần ngắn gọn:
* Đề tài:
Đề tài của văn bản Chiếc đũa thần: Du hành vũ trụ.
* Không gian ngoài Trái Đất:
– NGK 5194 hay M-51 trong chòm Đại Cẩu, cách ta vài triệu pác-xếc. Đây là một trong số ít các thiên hà hiếm hoi nhất chúng ta nhìn thấy ở vị trí nằm theo hướng vuông góc với mặt phẳng của “bánh xe”. Nhân thiên hà dày đặc, chói loá, chứa vài triệu ngôi sao, với hai nhánh hình xoáy ốc.
– Thiên hà khổng lồ NGK 4565 trong chòm Tóc Vê-rô-nhi-ca nom rất đẹp mắt. Thiên hà nghiêng về một phía như thể con chim đang bay lượn. Nó trải rộng về nhiều hướng, giống như chiếc đĩa mỏng và rõ là kết cấu bằng các nhánh hình xoáy ốc.
– Thiên hà NGK 4594 trong chòm Thất Nữ giống như một thấu kính dày chói rực bị phủ dưới một lớp khí sáng.
* Nhân vật chính là một nhà khoa học:
Mơ-ven Ma-xơ là nhà khoa học, nhà phi hành gia. Họ muốn tìm kiếm và khám phá các thiên thể ngoài không gian.
* Thông điệp về khát vọng làm chủ vũ trụ của các nhà khoa học:
Thông điệp được gửi gắm qua hình ảnh “chiếc đũa thần”: Đũa thần là phát minh của Ren Bô-đơ, mong đưa các điểm xa vô hạn của không gian vũ trụ vào trong tầm tay với.
2. Soạn bài Chiếc đũa thần chi tiết:
* Nội dung chính:
– Văn bản Văn bản đã đưa người đọc du hành qua vô số các dải thiên hà trong vũ trụ ngoài Trái Đất. Nhân vật chính của truyện là một nhà khoa học với khát khao làm chủ vũ trụ khiến người đọc cảm nhận rõ khát khao làm chủ không gian, chinh phục vũ trụ của mình.
* Những vấn đề cần chú ý
Đề tài du hành vũ trụ.
Văn bản đã đưa người đọc du hành vũ trụ qua hàng loạt những dải thiên hà trong không gian vô tận của vũ trụ.
Không gian ngoài Trái Đất.
NGK 5194 hay M-51 trong chòm Đại Cẩu, cách ta vài triệu pác – xếc – một trong số ít các thiên hà hiếm hoi nhất chúng ta nhìn thấy ở vị trí nằm theo hướng vuông góc với mặt phẳng của “bánh xe”. Nhân thiên hà dày, chói sáng, chứa vài triệu ngôi sao, với hai nhánh hình xoáy ốc. Thiên hà khổng lồ NGK 4565 trong chòm Tóc Vê – rô nhi ca nghiêng về một phía hình con chim đang bay, toả rộng về mọi hướng, trông giống chiếc đĩa mỏng và rõ nét kết cấu bằng các nhánh hình xoắn ốc. Thiên hà NGK 4594 trong chòm Thất nữ giống như một thấu kính dày chói rực bị che phủ dưới một lớp khí sáng. Những thiên hà va chạm nhau trong chòm Thiên Nga gây ra một dải đen không đều chắn ngang vệt sáng, phình to ở hai đầu và che phủ lớp khí cháy khổng lồ đánh nhau lấy vệt sáng.
Nhân vật chính là một nhà khoa học
Nhân vật trung tâm của truyện là các nhà khoa học và nhà du hành vũ trụ. Họ thực hiện khám phá các hành tinh ngoài Trái Đất và thí nghiệm để rút ngắn cách biệt về thời gian và không gian giữa những hành tinh.
Thông điệp về khát vọng làm chủ vũ trụ của các nhà khoa học.
Sự ra đời của chiếc đũa thần:
– Đũa thần là phát minh của Ren Bô – đơ.
– Mong muốn: đưa những điểm xa vô tận của vũ trụ nằm trong tầm tay với.
* Nội dung chính Chiếc đũa thần
– Văn bản nói về
+ Thiên hà thời cổ xưa- NGK 5194 hay M-51 trong chòm Đại Cẩu.
+ Phát minh của Ren Bô dơ- chiếc đũa thần giúp con người rút ngắn thời gian trao đổi thông tin.
+ Khát vọng làm chủ Trái đất của các nhà khoa học
3. Soạn bài Chiếc đũa thần siêu ngắn:
* Những vấn đề cần chú ý
Đề tài du hành vũ trụ.
Nói về Thiên hà thời cổ xưa- NGK 5194 hay M-51 trong chòm Đại Cẩu.
Không gian ngoài Trái Đất.
Không gian ngoài trái đất hiện lên vô cùng sinh động, có sự xuất hiện của Thiên hà NGK 5194, nhân hình cầu, đảo sao dẹt…
Nhân vật chính là một nhà khoa học
Trả lời:
Đó là Mơ- ven Ma-xơ
Thông điệp về khát vọng làm chủ vũ trụ của các nhà khoa học.
– Các nhà khoa học thực hiện khám phá những hành tinh ngoài trái đất và thí nghiệm để rút ngắn cách biệt về thời gian và không gian giữa những hành tinh.
=> Thể hiện khát khao làm chủ
=> Thông điệp: sẽ làm chủ cả Trái Đất, làm chủ cả vũ trụ và biến các điểm vô tân của vũ trụ nằm trong tầm với.
4. Đọc – hiểu tác phẩm:
4.1. Giới thiệu tác giả I-van An-tô-nô-vích E-phơ-rê-mốp:
I-van An-tô-nô-vích E-phơ-rê-mốp (1908 – 1972) là giáo sự cổ sinh vật học đồng thời là tiểu thuyết gia khoa học viễn tưởng nổi tiếng người Nga. Ông bắt đầu viết tiểu thuyết từ năm 1944, với tác phẩm đầu tay xuất bản khi đó là “Đất nổi sóng”. Nhiều tác phẩm của ông như “Đất nổi sóng”, “Tinh vân Tiên Nữ”, “Trái tim của rắn”, “Những con tàu vũ trụ”, truyện ngắn “Ôl-gôi Khôr-khôi” đã được dịch ra nhiều thứ tiếng và một số đã được dựng làm phim.
4.2. Tìm hiểu chung tác phẩm Chiếc đũa thần:
* Xuất xứ:
– Tinh vân Tiên Nữ là tiểu thuyết viễn tưởng, bao gồm 15 chương, kể về tương lai của Trái Đất bước sang kỉ nguyên Vành khuyên, kỉ nguyên mà con người trên hành tinh chúng ta liên kết với những thế giới có địa vị trên các hành tinh gần Trái Đất nhất.
– Đoạn trích Chiếc đũa thần nằm ở chương 8, có nhan để Những làn sóng đỏ.
* Thể loại:
Chiếc đũa thần thuộc thể loại tiểu thuyết
Tiểu thuyết là một thể loại văn xuôi có hư cấu, thông qua nhân vật, hoàn cảnh, sự kiện nhằm miêu tả bức tranh xã hội rộng lớn cùng các vấn đề của đời sống xã hội, thể hiện tính chất tự sự, tính chất kể truyện của ngôn ngữ văn xuôi theo từng chủ đề nhất định.
* Tóm tắt:
NGK 5194 hay M-51 trong chòm Đại Cẩu, cách ta hàng triệu pác – xếc – một trong số những thiên hà hiếm hoi mà chúng ta trông thấy ở vị trí nằm theo phương vuông góc với mặt phẳng của “bánh xe”. Nhân thiên hà dày, rực sáng, gồm hàng triệu ngôi sao, với hai nhánh hình xoáy ốc. Thiên hà khổng lồ NGK 4565 trong chòm Tóc Vê – rô nhi ca nghiêng về một phía như con chim đang lượn, trải rộng về mọi hướng, nom như cái đĩa mảnh và rõ ràng lầ cấu tạo bởi những nhánh hình xoáy ốc. Thiên hà NGK 4594 thuộc chòm Thất nữ giống như một thấu kính dày chói rực bị bao phủ dưới một lớp khí sáng. Những thiên hà va chạm nhau trong chòm Thiên Nga tạo ra một dải đen không đều đặn cắt ngang vệt sáng, phình rộng ở hai đầu và che lấp vành khí cháy rộng lớn đánh đai lấy vệt sáng.
* Bố cục:
Gồm 4 phần:
Phần một: Từ đầu đến “đám mây khí sáng tạo nên”: thiên hà NGK 5194
Phần hai: Tiếp theo đến “sự vĩnh cửu của vũ trụ”: thiên hà NGK 4565
Phần ba: Tiếp theo đến “sáu mươi tư triệu năm”: thiên hà NGK 4594
Phần bốn: Còn lại: Chiếc đũa thần – phát minh của Ren Bô – đơ
* Giá trị nội dung:
Văn bản đã đưa người đọc du hành qua vô số các dãy ngân hà trong vũ trụ ngoài Trái Đất. Một nhà khoa học với khát khao làm chủ vũ trụ khiến người đọc cảm nhận rõ khát khao làm chủ thiên nhiên, chinh phục vũ trụ của mình.
* Giá trị nghệ thuật:
– Lối trình bày sinh động, cuốn hút người đọc.
– Lời văn ngắn gọn, cô đọng, súc tích.
– Dù là văn bản thuyết minh ngắn gọn song lời văn lại sâu sắc, giàu cảm xúc.
4.3. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Chiếc đũa thần:
* Hình ảnh các vẻ đẹp ngoài vũ trụ:
– Thiên hà NGK 5194:
+ Một trong số những thiên hà hiếm hoi mà chúng ta trông thấy ở vị trí nằm theo phương vuông góc với mặt phẳng của “bánh xe”.
+ Nhân thiên hà dày đặc, rực sáng hình xoắn ốc.
– Thiên hà NGK 4565
+ Nghiêng về một phía như con chim đang lượn.
+ Trải rộng về mọi hướng, nom như cái đĩa mảnh và rõ ràng là cấu tạo bởi những nhánh hình xoắn ốc.
+ Ở trung tâm cái nhân hình cầu rất bẹt cháy rực, nom như một khối sáng dày đặc.
+ So sánh thiên hà với bánh xe mỏng của bộ máy đồng hồ.
– Thiên hà 4594
+ Thuộc chòm Thất nữ
+ Nom giống một thấu kính dày chói rực bị bao phủ dưới một lớp khí sáng.
+ Một dải dày màu đen cắt ngang thấu kính dọc theo quỹ đạo à cảm giác thiên hà này là ngọn đèn lồng bí ẩn dưới đáy vực thẳm.
Những thiên hà chạm nhau trong chòm Thiên Nga
+ Một dảu đen không đều đặn cắt ngang vệt sáng, làm nổi bật thêm những khối lửa sáng rực ở hai phía.
+ Dải đen phình rộng ở hai đầu và che lấp vành khí cháy rộng lớn đánh đai lấy vệt sáng.
* Các nhà khoa học:
– Khát vọng làm chủ vũ trụ
– Các nhà vũ trụ đặc biệt quan tâm đến thiên hà Mơ-ven Ma-xơ
+ Các nhà khoa học đang thắc mắc liệu có người sống hay không?
+ Các nhà khoa học phát hiện hình ảnh các thiên hà va chạm vào chùm Thiên Nga
+ Khoảng cách các thiên hà rất xa
– Các nhà khoa học lo sợ
+ Thời hạn truyền tin lâu hàng triệu năm, hàng chục ngàn thế hệ nối tiếp nhau cũng không chờ đợi nổi
+ Đây là một điều tai hại đối với ý thức
– Lợi ích của chiếc đũa thần
+ Trừ khử các tai hại
+ Các nhà khoa học sẽ với tới các hành tinh xa Trái Đất
