1. Dàn ý phân tích ý nghĩa hành động đốt đền của Ngô Tử Văn:
1.1. Mở bài:
– Giới thiệu tác phẩm “Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên” và nhân vật Ngô Tử Văn
– Giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn và hành động đốt chùa
1.2. Thân bài:
1. Lai lịch, nhân vật Ngô Tử Văn
Lai lịch: Tên Soạn quê ở huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang.
Tính cách: Mạnh mẽ, bướng bỉnh, nóng tính, ác không chịu nổi
Danh tiếng: Nổi tiếng đến nỗi người miền Bắc vẫn gọi ông là người ngay thẳng.
2. Ngô Tử Văn và việc đốt chùa
* Lý do đốt chùa:
– Ngôi đền gần nhà Ngô Tử Văn là nơi ở của hồn ma tướng giặc họ Thôi – kẻ thù xâm lược nước ta. Đây là một ngôi chùa ác độc, không những không giúp ích cho người tốt mà còn khiến yêu quái, yêu quái trong dân gian.
– Hành động đốt đền của Ngô Tử Văn là hành động chính nghĩa của một người thấy điều ác mà không cam chịu.
=> Tác giả muốn ca ngợi và đồng tình với việc làm chính nghĩa của Ngô Tử Văn
* Quá trình đốt chùa:
– Trước khi hỏa táng: Tắm chay sạch sẽ, khấn trời.
– Khi đốt chùa: Châm lửa đốt chùa mặc cho ai cũng lắc đầu lè lưỡi, xua tay không cần
=> Hành động dứt khoát, dứt khoát ngoài sức tưởng tượng của người thường. Tử Văn dũng cảm, cứng cỏi, dám làm những việc chưa ai làm để diệt trừ cái ác.
* Những sự kiện xảy ra sau khi Tử Vân đốt chùa:
– Tử Văn cảm thấy khó chịu, đầu choáng váng, bụng cồn cào, phát sốt.
– Cuộc đối đầu giữa Tử Văn và hồn ma tướng giặc ở âm phủ diễn ra gay cấn
– Trước sự vu khống xảo quyệt của quỷ tướng giặc và thái độ tức tối, giận dữ của Diêm Vương, Tử Văn vẫn tỏ thái độ ngoan cố, tỏ rõ ý chí trước thái độ uy quyền của Diêm Vương. .
– Tử Văn thắng kiện, được bổ làm phán sự ở đền Tản Viên.
=> Tính cách là người cứng rắn, không chùn bước trước thế lực cái ác, quyết đến cùng để bảo vệ lẽ phải.
=> Nhân vật Ngô Tử Văn là minh chứng rõ nhất cho chúng ta về tinh thần dũng cảm, ý chí kiên cường không khuất phục trước cái xấu, cái ác.
1.3. Kết bài:
Ngô Tử Văn là tấm gương sáng cho chúng ta về tinh thần dũng cảm, không lùi bước trước cái ác.
2. Phân tích ý nghĩa hành động đốt đền của Ngô Tử Văn hay nhất:
Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ là tác phẩm viết bằng chữ Hán gồm 20 truyện, ra đời vào khoảng nửa đầu thế kỉ XVI. Tác phẩm thực sự là một tác phẩm văn học có sự xử lý, hư cấu, sáng tạo, chắt lọc, gọt giũa của Nguyễn Du chứ không chỉ là một tác phẩm ghi chép đơn thuần, trong số đó tác phẩm “Chuyện trọng nghĩa đền Tản Viên” đã phát huy được tinh thần liêm chính và dám đấu tranh Con người Ngô Tử Văn đấu tranh chống lại cái ác, đồng thời thể hiện niềm tin rằng công lí và chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng cái ác.
Quan công đền Tản Viên lịch sử kể về Ngô Tử Văn – người vốn tính tình khẳng khái, nóng nảy, không chịu nổi cái ác. Mọi người thường khen Vân là người ngay thẳng. Ở làng Tử Vân nơi ông sinh sống xưa có một ngôi chùa linh ứng nhưng nay đã trở thành ngôi chùa thờ vong hồn của một tên giặc ngoại xâm chết như quỷ trong dân gian. Trước sự việc ngôi chùa ô uế và yêu quái có thể hại người, “Tử Văn giận lắm, một hôm tắm rửa sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt chùa”. Sự cương quyết, nóng nảy của Tử Văn đã dẫn đến những hành động dũng cảm vì dân trừ hại. Cơn giận của Tử Văn không phải là giận mình mà giận tất cả những người đang bị yêu quái quấy phá. Vì vậy, việc làm của Tử Văn rất đáng khen ngợi.
Sau khi đốt chùa, Tử Văn lâm bệnh nặng và “thấy hai yêu tinh đến vội bắt, kéo ra ngoài thành về phía đông”. Khi còn ở âm phủ, vì chỉ nghe theo lời bị cáo nên Diêm Vương – vị quan xử án – kẻ cầm cân nảy mực – cũng có lúc tỏ ra mập mờ. Khi đứng trước đường công danh, Ngô Tử Văn tỏ ra là người có dũng khí. Ông không chỉ khẳng định: “Ngô Soạn này là người chính trực trong thiên hạ” mà còn dũng cảm vạch mặt kẻ bại tướng gian dối với câu nói “rất ngoan cố, không chịu khuất phục chút nào”. Ngô Tử Văn từng bước đẩy lùi mọi cuộc phản kích và kháng cự của quân địch, cuối cùng đánh bại hoàn toàn tướng giặc.
Tử Văn về nước chưa được một tháng thì Thọ Công sai Tử Văn về nhận chức phán sự ở đền Tản Viên. Tử Cống nói: “Người sống trên đời, xưa nay không ai phải chết, chỉ cần chết thì mai sau vẫn còn danh tiếng”, khuyên Văn nhận lời. Thế là Văn vui vẻ nhận lời. Việc ghi công ở đền Tản Viên nói lên chiến công của ông trong cuộc đấu tranh với bọn gian manh. Chiến công này khẳng định anh là người tốt, ngay thẳng, dám đấu tranh đòi công lý. Người đàn ông của công lý đã đứng vững. Ra đi thực thi chính nghĩa là một chiến thắng có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin rằng chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng cái ác.
Trong Chuyện quan tòa đền Tản Viên, tác giả đã vạch trần bộ mặt xấu xa của nhiều kẻ tham quyền, “quen dùng gian, thích làm bậy”. Ngòi bút của Nguyễn Du không chỉ lên án một số quan lại thối nát, mà còn mạnh mẽ tố cáo thực trạng “cái ác làm gốc rễ không lay chuyển” và bênh vực kẻ ác. Theo lời của Tử Văn: “Sao lại có nhiều ông trời như vậy? Điều đó cũng cho ta thấy một thực tế của xã hội phong kiến lúc bấy giờ: có quá nhiều kẻ hư danh, lợi dụng chức quyền để làm những việc phi pháp. Cái kết có hậu của truyện thể hiện truyền thống nhân đạo của dân tộc ta, cái chính nghĩa nhất định sẽ thắng cái ác. Viết truyện Chức phán sự đền Tản Viên, Nguyễn Dữ đã kết hợp thành công giữa yếu tố thực và ảo.Câu chuyện diễn ra gay cấn bởi sự xuất hiện của âm phủ với những hồn ma, hồn ma dị thường: người chết đi sống lại từ cõi dương xuống cõi âm, từ cõi âm về cõi dương. Nhưng câu chuyện có vẻ rất thật bởi cách dẫn dắt khác người, cụ thể như họ tên, quê quán và cả thời gian, địa điểm xảy ra sự việc.Yếu tố kì ảo làm cho truyện thêm ly kỳ, hấp dẫn. Yếu tố thực làm tăng tính hiện thực,làm cho truyện mang tính xã hội sâu sắc.
Truyện đề cao nhân vật Ngô Tử Văn – tiêu biểu cho tầng lớp trí thức Việt Nam giàu tinh thần dân tộc, yêu chính nghĩa, dũng cảm, chính trực, dám đấu tranh chống lại cái ác phá hoại dân tộc. Truyện còn thể hiện niềm tin rằng công lý và chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng cái ác.
3. Phân tích ý nghĩa hành động đốt đền của Ngô Tử Văn ấn tượng nhất:
Các văn nhân, thi nhân xưa khi sáng tác văn chương thường quan niệm “văn sĩ tải đạo, thi sĩ ngôn chí”. Phải chăng vì thế mà hình ảnh người trí thức được yêu thích và nhắc đi nhắc lại trong nhiều tác phẩm thời bấy giờ? Nguyễn Dữ cũng góp thêm một chân dung người trí thức đương thời qua hình tượng Ngô Tử Văn trong “Truyện chức Phán sự đền Tản Viên” trích trong Truyện Mãn Lục của Thiên Cổ Ký. chân dung Ngô Tử Văn mạnh mẽ, cương nghị, kiên quyết đấu tranh chống cái xấu, cái ác với phẩm chất của một nhà Nho hiện lên rất rõ nét.
Ngô Tử Văn xuất hiện với những lời giới thiệu rất ngắn gọn, cụ thể về họ, quê quán, tính cách, phẩm chất của mình. Đây là kiểu mở đầu rất tiêu biểu của văn xuôi trung đại. Tác giả đã để nhân vật hiện lên qua những nét rất cơ bản nhưng đặc sắc, giới thiệu trực tiếp tính cách, phẩm chất của nhân vật để dẫn đến sự việc hoặc tình tiết xảy ra trong truyện. Dũng cảm, nóng nảy, thấy ác là không chịu nổi”. Đó không chỉ là những đánh giá chủ quan, mà còn là một nhận xét rất khách quan: “Người ngoài Bắc vẫn ca tụng một người liêm khiết, kết thúc tác phẩm và là tiền đề cho những hành động quyết liệt của nhân vật sau này, không ngoảnh lại, nhân vật Tử Văn nhanh chóng đến với người đọc một cách vô cùng hiện thực, mang bóng dáng của một người anh hùng Nho sĩ chính trực, trí thức.
Trải qua trận chiến khốc liệt với tên Bạch Hổ nhà họ Thôi, Ngô Tử Văn như “thử vàng” sáng ngời với bản lĩnh, kiên quyết đối mặt với cái ác, thực hiện đúng trách nhiệm của một người có học. chấp nhận cái xấu, cái ác. Nghe tin ngôi chùa trong làng bị yêu ma quấy phá, Thôi vốn nóng nảy, bộc trực, không chịu khoanh tay nhìn cái ác hoành hành, Tử Văn “giận lắm, một hôm tắm rửa sạch sẽ và khấn vái. “Đốt đền” là hành động không phải ai cũng dám làm, bởi chùa chiền là nơi tín ngưỡng và linh thiêng, không nghĩ có người trong cơn tức giận, nhưng không, trước hành động đốt chùa, Ngô Tử Văn đã tắm rửa và kêu gọi một ăn chay thanh tịnh, công khai thành kính khấn vái trời đất rồi châm lửa đốt, người trí thức này hiểu được sự linh thiêng của trời đất, cũng ý thức được việc mình đang làm nên đã thực hiện đầy đủ các nghi lễ chứ không những hành động bốc đồng của một kẻ vô học.
Không liều lĩnh nữa mà ở đây đã thể hiện bản lĩnh đương đầu với khó khăn thử thách để giành lại ngôi chùa, giành lại cuộc sống bình yên cho dân làng Ngô Tử Văn. Ông đốt chùa vì lòng căm giận, vì tức giận vì hồn ma Bạch Hổ đã chiếm chùa để làm những việc ác trên đời, tất cả đều vì lợi ích chung của con người chứ không vì một lý do cá nhân nào. thuộc Tử Văn. Dù là người hay quỷ, công lý đều do anh ta thực hiện. Anh như ánh sáng công lý, không chỉ dũng cảm đẩy lùi cái ác mà còn chống lại mê tín, dị đoan khiến con người bạc nhược, bạc nhược.
Phải chăng tinh thần trách nhiệm và lương tâm của một kẻ sĩ không cho phép Tử Văn chỉ đứng nhìn, dù biết rằng những việc làm đó có thể khiến mình gặp nguy hiểm? Sự miễn cưỡng của ông một lần nữa được thể hiện ở việc ông khinh thường tướng địch bằng những lời lẽ đe dọa. “Tử Văn không quan tâm, vẫn tự nhiên ngồi.” Anh bình tĩnh trước hiểm nguy bởi anh tin vào chính nghĩa mình theo đuổi, tin rằng hành động của mình là đúng đắn. Sự tự tin của người trí thức một lần nữa chứng tỏ bản lĩnh phi thường, điều cần thiết nhất để Tử Văn có thể bênh vực chính nghĩa. Chính vì công lý mà anh đã được các vị thần ban phước lành. Thổ Công đã giúp chàng hiểu được bộ mặt xảo trá của kẻ thù, hiểu được bao nhiêu khó khăn đang chờ đợi chàng ở phía trước, đồng thời cho chàng những lời khuyên để động viên Tử Văn trong trận chiến cam go đó.
Tinh thần chiến đấu kiên cường của Ngô Tử Văn là tấm gương phản chiếu nhân cách cao đẹp, bản lĩnh cứng cỏi, thái độ kiên quyết chống lại các thế lực đen tối của người nghĩa sĩ. Lời kết truyện “Vậy kẻ sĩ chớ sợ ương ngạnh” cùng với hình tượng Ngô Tử Văn như một lời kêu gọi, một lời động viên, khích lệ thôi thúc người trí thức hành động dứt khoát vì chính nghĩa, bình đẳng, công lý sẽ tồn tại mãi mãi, trường tồn trong mọi thời đại.
