Tiến sĩ gốc Việt được giải thưởng hóa sinh ở Anh

Trang chủ của Biochemical Society, cộng đồng học thuật về hóa sinh được thành lập tại Anh từ năm 1911, vừa thông báo Kelly Nguyễn đã giành được giải thưởng Colworth 2024 – giải thưởng dành cho các nhà khoa học trẻ xuất sắc trong lĩnh vực hóa sinh dưới 35 tuổi. Đây là một trong những giải thưởng danh giá nhất dành cho các nhà khoa học trẻ ở Anh, trị giá khoảng 3.000 bảng Anh.

Kelly Nguyễn làm việc tại Phòng thí nghiệm Sinh học Phân tử của Hội đồng Nghiên cứu Y khoa ở Cambridge (MRC LMB). Ở đó, cô ấy là trưởng nhóm nghiên cứu về telomere (nucleoprotein ở phần cuối của nhiễm sắc thể) và cách enzyme telomerase tái tạo lại telomere bị mất trong quá trình sao chép bộ gen. Đây là mô hình nguyên tử đầu tiên của enzym telomerase ở người.

Kelly Nguyễn giải thích: Bên trong các tế bào, DNA được sắp xếp thành các cấu trúc dài gọi là nhiễm sắc thể. Ở phần cuối của nhiễm sắc thể là telomere. Kelly Nguyễn so sánh: “Các telomere bảo vệ bộ gen, giống như các đầu nhựa bảo vệ dây giày”.

Với tế bào bình thường, telomere (đóng vai trò bảo vệ) sẽ ngắn dần theo thời gian, khi telomere quá ngắn, tế bào sẽ chết. Nhưng các tế bào ung thư kích hoạt telomerase, làm cho nó tồn tại trong một thời gian dài. Như vậy tế bào ung thư sống lâu hơn các tế bào khác, kết hợp với sự tăng sinh tế bào không kiểm soát sẽ hình thành khối u.

Cô ấy nói, hiện tại rất khó để thiết kế các loại thuốc nhắm vào telomerase vì “chúng tôi không biết nó trông như thế nào”. Vì vậy, nhóm của cô đã tìm cách vẽ hình dạng ba chiều của telomerase để giải quyết vấn đề này.

Huy chương Colworth được trao từ năm 1963, cho các nhà khoa học trẻ tiến hành nghiên cứu ở Vương quốc Anh tại Ireland. Những người đoạt huy chương sẽ được mời trình bày và nộp bài cho ấn phẩm của Hiệp hội Hóa sinh.

Trên trang web của MRC LMB, Kelly cho biết: “Tôi rất vui khi nhận được Huy chương Colworth. Tôi muốn chia sẻ niềm vinh dự với tất cả các thành viên phòng thí nghiệm cũ và hiện tại, người cố vấn, đồng nghiệp và cộng tác viên, những người đã có những đóng góp thiết yếu cho công việc này” .

Kelly Nguyễn lớn lên ở vùng quê Quảng Ngãi. Hết lớp 10, cô sang New Zealand học cấp 2 trong 2 năm cuối. Sau đó, cô theo học tại Đại học Quốc gia Úc và lấy bằng tiến sĩ danh dự về Hóa học.

Cô chuyển đến Vương quốc Anh và chuyển sang lĩnh vực sinh học phân tử, lấy bằng tiến sĩ tại Cambridge. Năm 2016, cô đến Đại học California để nghiên cứu về telomerase trước khi thành lập nhóm nghiên cứu của riêng mình tại MRC LMB vào năm 2019.

Công trình của cô trước đây đã được công nhận bởi Giải thưởng Eppendorf năm 2022 dành cho các nhà nghiên cứu trẻ châu Âu, Giải thưởng Khoa học về quyền bầu cử năm 2020 của Viện Khoa học Y tế Luân Đôn.

Phạm Linh