Để dệt được một tấm vải theo kỹ thuật sa tanh, người ta có thể phải kết hợp nhiều loại vật liệu với nhau. Đây được gọi là kỹ thuật dệt sợi để tạo ra một loại vật liệu mềm mại, sáng bóng, có thể được sử dụng cho nhiều mục đích, bao gồm làm túi xách hoặc vải bọc.
Nguồn gốc của kỹ thuật dệt sa tanh là gì?
Satin có nguồn gốc từ thời Trung cổ ở Trung Quốc (kéo dài từ thời nhà Hán trước Công nguyên đến nhà Nguyên sau Công nguyên), bắt nguồn từ thành phố cảng Tuyền Châu (nay thuộc tỉnh Phúc Kiến). Người Ả Rập cổ đại gọi thành phố này là Zaitun, do đó có tên là satin ngày nay.
Loại vải sa tanh và kỹ thuật dệt này đã theo Con đường tơ lụa trở nên phổ biến khắp Trung Đông. Ý là quốc gia phương Tây đầu tiên sản xuất vải sa tanh vào thế kỷ 12, đến thế kỷ 14 thì phổ biến khắp châu Âu. Phần lớn nội thất của Cung điện Versailles được bọc bằng sa tanh.
Kỹ thuật dệt vải sa tanh
Kỹ thuật dệt sa tanh là một trong ba hình thức dệt chính, bên cạnh dệt trơn và dệt chéo. Phương pháp dệt satin tạo ra một loại vải bóng ở mặt trên và thô ráp ở mặt dưới.
Kỹ thuật này yêu cầu ít đan giữa sợi dọc và sợi ngang. Cụ thể, ít nhất 4 sợi ngang sẽ chồng lên 1 sợi dọc, tức là ở mặt vải đối diện: ít nhất 4 sợi dọc sẽ chồng lên 1 sợi ngang. Khi dệt, các sợi dọc sẽ được giữ cố định trên khung dệt và các sợi ngang sẽ được luồn lên và luồn xuống dọc theo sợi dọc.
Kỹ thuật sa tanh làm cho mặt trên của vải có nhiều sợi ngang song song nên mặt trên của vải bóng và mặt dưới thô và mờ.
Satin được dệt từ các sợi có chiều dài liên tục và nó được định hình theo chiều dài của sợi chứ không phải sợi.
Trước đây, sa tanh được làm từ lụa (tơ tằm), là những sợi vải dài liên tục được kéo từ kén tằm. Hiện nay, satin còn được tổng hợp từ polyester và rayon (tơ nhân tạo). Tất cả các sợi này có thể được kết hợp để tạo ra các sợi dài liên tục (sợi).
Có nhiều cách dệt để tạo ra vải sa tanh:
– Kỹ thuật 4/1: Cơ bản nhất là 1 sợi ngang trên 3 sợi dọc rồi dưới 1 sợi dọc. Kiểu dệt này làm cho vải đàn hồi và co giãn tốt hơn so với kỹ thuật dệt trơn 1/1.
– Kỹ thuật 5/1: Tương tự như trên, nhưng lần này sợi ngang sẽ chồng lên 3 sợi dọc và sau đó đi xuống 1 sợi dọc.
– Kỹ thuật 8/1: Đây là kiểu dệt sa tanh linh hoạt nhất, trong đó 1 sợi ngang được đặt trên 7 sợi dọc rồi xuống 1 sợi dọc.
Đặc điểm của vải satin là gì?
Kỹ thuật dệt satin tạo ra một loại vải linh hoạt hơn so với dệt trơn. Vải satin nổi tiếng với những đặc điểm sau:
– Bề mặt bóng: Lớp sơn bóng ở mặt trên mang đến sự sang trọng và quý phái cho chất liệu vải sa tanh.
Chống nhăn: Satin không dễ nhăn như các loại vải khác. Các loại vải satin dày cũng rất khó nhăn.
– Bền chặt: Vì satin sử dụng các sợi dài được dệt rất chặt nên nó bền hơn nhiều loại vải trơn khác.
– Dễ tạo hình: Chất liệu mềm mại, óng ánh khiến satin thích hợp làm rèm cửa, váy ngủ hay váy dự tiệc.
Nhược điểm của vải satin là gì?
– Vì vải satin rất mềm và trơn nên việc cắt may khá khó khăn.
– Sợi vải dễ bị nghẹt và lồi ra khỏi bề mặt vải khiến vải trông xấu xí.
– Khó tạo nếp gấp.
Phân biệt vải satin
Tùy vào loại xơ sử dụng trong quá trình dệt mà sẽ cho ra các loại sa tanh khác nhau như:
Satin cổ: được dệt bằng kỹ thuật 5/1 hoặc 8/1, trong đó các sợi không đều được sử dụng làm sợi ngang. Vải nặng, bề mặt mờ, dễ bị hư khi tiếp xúc với nước nên không được giặt thường xuyên. Loại vải này thường được sử dụng cho rèm cửa.
– Nam tước sa tanh: Để tạo ra thành phẩm cực kỳ sáng bóng này, người ta sử dụng rayon cho sợi dọc và cotton cho sợi ngang.
– Charmeuse: Loại vải này rất nhẹ, bám và có các tính năng cơ bản của sa tanh, bao gồm mặt trên bóng và mặt dưới mờ nhám.
Crepe trở lại satin: Vải này có thể được sử dụng trên cả hai mặt. Một mặt là satin bóng và mặt còn lại là crepe mịn với độ rủ vừa phải.
Nữ công tước sa tanh: Đây là loại vải nặng hơn, cứng hơn và kém bóng hơn so với satin tiêu chuẩn. Nó thường được nhuộm bằng màu đặc và được sử dụng để may váy.
– Messalin: Loại vải này rất nhẹ, độ sáng cao, được dệt từ tơ nhân tạo hoặc tơ tằm.
– Polysatin: Đây là loại vải satin được làm từ sợi polyester.
– Dép sa tanh: Loại vải này được làm bằng các sợi dệt kim chặt chẽ, được sử dụng cho các phụ kiện, giày dép và quần áo.
Vải satin được sử dụng như thế nào?
Satin được sử dụng rộng rãi từ trang trí nội thất đến thời trang, phổ biến nhất là:
– May áo dài: Satin là chất liệu phổ biến để may váy cưới, dự tiệc.
– Bọc ghế: Một trong những ứng dụng sớm nhất của sa tanh ở châu Âu là bọc, đệm và đồ nội thất trong Cung điện Versailles.
– Làm drap trải giường: Nhờ tính chất dẻo, mềm nên satin thường được dùng để may drap giường.
– May giày: Từ giày ba lê đến giày cao gót, satin là chất liệu được nhiều nhà thiết kế yêu thích.
– Phụ kiện thời trang: Túi và ví dự tiệc thường được làm từ vải satin.
Sự khác biệt giữa vải satin và vải satin là gì?
Satin và satin đều là kỹ thuật dệt, nhưng satin sử dụng chất liệu thô có sợi dài như lụa, trong khi satin sử dụng chất liệu có sợi ngắn như cotton.
Sự khác biệt giữa satin và lụa
Lụa là tên của một loại sợi, còn sa tanh là tên của một kỹ thuật dệt. Sợi tơ tằm có thể được sử dụng để dệt sa tanh và tơ tằm cũng có thể được sử dụng để dệt các loại vải khác. Satin có thể được dệt từ các loại sợi dài khác, không nhất thiết phải là lụa.
Cách chăm sóc vải satin
Cách giặt và chăm sóc vải satin tùy thuộc vào từng loại vải. Satin làm từ sợi tổng hợp và sa tanh làm từ cotton có thể giặt ở nhà. Đối với satin làm từ sợi tơ tằm, bạn nên giặt khô. Khi giặt quần áo satin, bạn cần chú ý những điều sau:
– Giặt tay hoặc máy, chọn chế độ giặt nhẹ/tinh tế với nước lạnh và bột giặt nhẹ.
– Không vắt hoặc treo quần áo cho khô vì satin dễ bị mất dáng.
– Không cho satin vào máy sấy.
– Bạn nên trải quần áo lên một chiếc khăn sạch, sau đó để quần áo tự khô.
Chất liệu vải satin mềm mại, óng ả, vải lụa còn thấm hút mồ hôi cực tốt. Vào mùa hè, vải satin mang đến sự mát mẻ, vào mùa đông, vải không bị tích điện khi ôm sát cơ thể. Hiện nay, sa tanh cũng được in với nhiều loại hoa văn phong phú nên việc lựa chọn sa tanh để may trang phục hay mua quần áo làm từ sa tanh là quyết định hợp lý của mọi gia đình. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu được vải satin là gì.
>>> Xem thêm: TẠI SAO GỌI VẢI TWEED LÀ CHẤT LIỆU CỦA ANH?
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam