Những đứa trẻ trong trường cai nghiện game

Thiếu niên 15 tuổi, quê Hải Dương cho biết, cậu chơi game hàng ngày từ năm lớp 6. Đầu năm lớp 7, Hùng được mẹ cho chiếc điện thoại iPhone 7, từ đó Hùng chơi đủ loại game.

Nhưng bạn càng chơi, bạn càng cảm thấy nhiều hơn. Cuối năm lớp 8, Hùng không chỉ chơi game lúc rảnh rỗi mà còn bỏ làm bài tập để cày game. Kết quả học tập của anh ấy sa sút, anh ấy không quan tâm đến ngoại hình của mình và anh ấy không còn muốn nói chuyện với bất kỳ ai.

“Có giai đoạn tôi chỉ cần bánh mì và sữa là đủ sống qua ngày. Bố mẹ lên phòng kéo xuống ăn nhưng tôi vẫn chống cự”, anh kể.

Bố mẹ Hùng nhiều lần bị tịch thu điện thoại, khuyên nhủ và dùng đòn roi. Có lần, mẹ anh thức trắng đêm phân tích cho cậu út rằng game đã khiến cậu trở nên yếu ớt, tinh thần không ổn định và trầm tính hơn. “Lúc đó tôi cũng thấy có lỗi với bố mẹ nhưng đến hôm sau thì quên hết”, anh kể.

Tình trạng này kéo dài hơn hai năm. Vì nghiện game, cậu bé xanh xao và sụt cân liên tục. Sau khi kết thúc kỳ thi năm lớp 9 vừa qua, bố Hùng tuyên bố sẽ gửi con trai vào trường cai nghiện game.

Ngày vào trại cai nghiện game, Thanh Tùng 17 tuổi ở trong tâm trạng không ổn định. “Trước đó 1 tuần, em không đi học, không chơi điện tử, không nói chuyện với ai. Ngoài ăn và dọn dẹp, người em không hiếu động”, thiếu niên quê Nam Định kể.

Tùng vốn là học sinh giỏi, lớp trưởng, đội trưởng của các trường cấp 3 trên địa bàn thành phố. Mỗi khi trường có hoạt động, anh thường được chọn đại diện cho học sinh phát biểu trước đám đông. Với game, anh chơi kiểm soát từ hồi cấp 2, cân bằng giữa chơi, học và làm việc nhà. “Hồi cấp 3, tôi thấy nghiện, lúc nào rảnh là chơi”, Tùng kể.

Dần dần, anh dành ít thời gian cho việc học, làm việc nhà hơn là chơi bời. Cha mẹ bận làm ăn, thấy con ham chơi nhiều cũng chỉ nhắc nhở. Khi game làm xao nhãng việc nhà, họ tịch thu máy tính và điện thoại.

Nhưng họ không biết rằng con trai họ cũng tham gia các giải đấu eSports trong thành phố, đã giành được ba giải vàng và một giải bạc. Không chỉ chơi cho riêng mình, anh ấy còn thi đấu và xếp hạng cho những người khác. Ngày thường, một ván 15 phút, anh được 15.000 đồng. Vào những dịp đặc biệt như kiểm tra giữa kỳ hoặc kiểm tra cuối kỳ, 15 phút mang về 180.000 VND. Tùng cũng lập một kênh cùng 3 người bạn để live stream khi thi đấu, hiện có khoảng 40.000 người đăng ký. “Tôi đã mua ba chiếc máy tính xách tay và hai chiếc iPhone mới, chủ yếu từ tiền thuê nhà”, anh tiết lộ.

Để có thời gian làm những việc đó, anh trốn học vào buổi chiều. Lợi dụng uy tín của mình, anh ta không ghi chép, không học bài khi chưa được giáo viên kiểm tra. Hàng đêm, đợi bố mẹ đi ngủ, Tùng khóa cửa, đắm chìm trong game đến 2-3 giờ sáng. Vào những ngày nghỉ, anh ấy chơi thâu đêm.

Thiếu niên này cũng nhiều lần quyết định bỏ game, đến lớp ghi chép, tối về học bài, đi ngủ sớm nhưng chỉ được vài ngày lại ngựa quen đường cũ. Qua mỗi lần như thế, anh càng ghiền, kiến ​​thức ngày càng không đầy đủ.

Bí mật của Tùng vỡ ra trong kỳ thi giữa kỳ vừa qua. Từ vị trí thứ nhất trong lớp, anh tụt xuống nửa thứ hai, chỉ đạt 4-5 điểm trong các bài kiểm tra. “Thầy cô hỏi tại sao, em không biết trả lời thế nào”, Tùng kể.

Thầy giáo cảnh cáo Tùng nếu kết quả học tập không tiến bộ sẽ cắt một số vị trí đang đảm nhiệm. Mẹ buồn vì con. “Bố nói trước là không cần chạy đua, chỉ cần nắm kiến ​​thức, nhưng bố không làm được. Vẻ thất vọng hiện rõ trên mặt bố”, Tùng nhớ lại.

Điểm thi lần này cũng là một đòn giáng mạnh vào anh chàng. Anh ân hận và cố gắng học hành trở lại, không để game chi phối. “Nhưng giờ em nhận ra mình hổng kiến ​​thức đến mức không thể học tiếp được nữa”, Tùng nói.

Hùng và Tùng là hai trong số hàng nghìn thanh thiếu niên đang cai nghiện game tại Trường quốc tế IVS thành lập năm 2009. Tại cơ sở Thanh Oai (Hà Nội) trường có 450 học sinh, Bắc Ninh có 300 học sinh, hai cơ sở phía Nam có 700 học sinh.

“70% học sinh của trường nghiện game. Số còn lại là học sinh cá biệt, nhưng cũng chuyển hóa từ game”, bà Lã Thị Oanh, hiệu trưởng trường phổ thông dân tộc nội trú IVS Miền Bắc, cho biết.

Theo bà Oanh, lứa tuổi thanh thiếu niên dễ bị game chi phối nhất. Ở độ tuổi này, vùng não khen thưởng phát triển sớm hơn vùng não kiểm soát, dẫn đến trẻ nhạy cảm với phần thưởng, tò mò, thích khám phá những điều mới lạ. Nồng độ hormone trong cơ thể cao cũng khiến trẻ thích thể hiện bản thân, dễ bị khủng hoảng tâm lý. Các trò chơi điện tử ngày nay được thiết kế bắt mắt, hấp dẫn và dễ gây nghiện cho người chơi, đặc biệt là các trò chơi nhập vai vì thế giới trong trò chơi có thể bù đắp cho trẻ những điều chưa hài lòng trong cuộc sống.

“Học sinh nghiện game, cá biệt chưa hẳn là xấu. Nguyên nhân chính là do các em chưa có môi trường và phương pháp giáo dục phù hợp”, vị hiệu trưởng nói.

Theo bà, trước hết cần tìm hiểu nguyên nhân khiến trẻ nghiện game, từ đó mới đưa ra phương án điều trị không dựa vào thuốc mà dựa trên các biện pháp ổn định cảm xúc. Trường IVS cai nghiện game bằng võ Vovinam, cùng các hoạt động thể thao, văn nghệ khác như thanh nhạc, mỹ thuật, yoga, lân sư rồng, bóng đá, bóng chuyền và sống trong môi trường kỷ luật như quân đội. .

“Đầu tiên chúng tôi phá vỡ những thói quen hiện có, sau đó chuyển bọn trẻ sang một trạng thái mới và hình thành những thói quen, hành vi mới”, cô nói.

Theo nữ hiệu trưởng, cắt cơn đã khó, giai đoạn phục hồi rất quan trọng. Để trẻ hòa nhập thành công, người lớn cũng phải thay đổi thói quen sử dụng điện thoại ở nhà, gần gũi, quan tâm và đồng cảm với con. “15% học sinh tái nghiện phải quay lại trường cai nghiện vì không có sự đồng hành của gia đình”, bà Oanh cho biết thêm.

Công tác trong trường 6 năm, thầy Nguyễn Quyết Thắng là giáo viên chủ nhiệm của nhiều học sinh nghiện game nặng. Tháng 9/2021, một phụ huynh ở Định Công (Hà Nội) đưa cậu con trai học lớp 7 trong tình trạng gần như “tự kỷ”, vụng về, không giao tiếp với ai và bị mài mòn kỹ năng sống. Ăn uống, tắm rửa, đi lại đều phải có người can thiệp. Người mẹ cho biết, có những lúc cô không dám về nhà, không dám quản con vì cậu bé sẽ nổi nóng, chửi bới, đuổi đánh mẹ.

Một em khác đến từ Thái Nguyên, học lớp 8, chỉ nặng 23,5 kg. Cậu bé nghiện điện tử từ lâu, cậu bé không muốn ăn uống, bố mẹ đưa cơm lên miệng cũng không ăn. Một em khác bị “ảo game”, tưởng mình là nhân vật trong trò chơi đó, đuổi theo cô giáo và các bạn.

Khi mới vào trường, tình trạng của Quốc Hưng cũng giống các học sinh trên. Anh ta la mắng bạn bè, không nghe lời thầy cô và nghĩ xấu về cha mẹ mình. “Tôi bồn chồn, nhớ cuộc chơi, lúc nào cũng nghĩ đến chuyện bỏ trốn”, anh nói.

Điều níu giữ Hưng lại những ngày ấy là cây đàn guitar và võ thuật. Qua hai tuần đầu Hùng thấy bớt nhớ nhung. Gần một tháng sau, anh nhận được thư và quà từ em gái. Đọc thư chị đến đâu, Hùng khóc đến đó. Ba ngày sau, anh gửi thư cho gia đình chia sẻ rằng mình đang dần thay đổi. Anh kể về một cái Tết xa nhà nhưng không hề cô đơn vì có nhiều hoạt động ở trường mà lần đầu tiên trong đời anh được trải nghiệm.

Khi mới vào trường, Tùng cũng mất một thời gian. Trong 10 ngày đầu tiên, mỗi khi rảnh rỗi, anh lại tưởng tượng mình là Florentino, Hayate, Omen, Raz… (các nhân vật trong game). “Tôi từng mê thể thao, ca hát, một thời gian bận học nên không theo được võ thuật. Ở đây tôi có thể chơi lại tất cả những gì mình thích”, anh nói.

Khác với một số học sinh mất gốc sẽ không chú trọng đến văn hóa, từ “cày game”, Tùng chuyển sang “cày” sách để lấy lại kiến ​​thức lớp 11. Ngoài việc học, Tùng còn rất thích đọc sách. Khi nhập học được 6 tháng, số sách anh đặt đọc đã đầy một rương. Cậu bé dự định học hết lớp 11 tới đây sẽ quay lại trường gần nhà và thi đại học.

“Game đã biến em thành người không còn được cha mẹ, thầy cô tin tưởng. Từ khi vào trường, em đã quyết tâm đoạn tuyệt”, Thanh Tùng nói.

Phan Dương

* Tên một số nhân vật đã được thay đổi.