Việt Nam vào top 50 ba năm liên tiếp về số công bố quốc tế

Công bố thống kê số lượng bài báo quốc tế năm 2022 được SCImago, tổ chức chuyên cung cấp thông tin về chất lượng nghiên cứu khoa học của các quốc gia, có trụ sở tại Tây Ban Nha, đưa ra hồi đầu tháng 5. , Việt Nam xếp sau Malaysia (thứ 23), Indonesia (thứ 25), Thái Lan (thứ 35) và Singapore (thứ 36). Ba quốc gia đứng đầu là Trung Quốc, Mỹ và Ấn Độ. Trong đó, Trung Quốc có hơn 1 triệu ấn phẩm, gấp 1,4 lần Mỹ và 3,6 lần Ấn Độ.

Chia sẽ với VnExpressTheo một số nhà khoa học, Việt Nam đã 3 năm liên tiếp giữ vững thứ hạng trong tốp 50 với số lượng công bố quốc tế hơn 18.000, đây là con số không hề thấp.

TS Lê Duy Tân, Trường ĐH Quốc tế, ĐHQG TP.HCM, cho biết số công bố này chỉ bằng 1,84% của Trung Quốc (1.009.891 bài) và 2,63% của Mỹ (702.840 bài). “Nhưng thú vị là số trích dẫn trên mỗi tài liệu của Việt Nam (1,22) lại cao hơn của Trung Quốc (1,12) và Mỹ (1,05)”, TS Tấn nói.

TS Phạm Hiệp, trưởng nhóm nghiên cứu Đổi mới giáo dục giảm tốc, Đại học Thành Đô, đồng trưởng nhóm nghiên cứu Khoa học và chính sách giáo dục, Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho biết về số lượng ấn phẩm. Nghiên cứu kinh tế trong từng thời kỳ cho thấy, năng lực nghiên cứu khoa học của Việt Nam vẫn thuộc nhóm phát triển nhanh.

Theo TS Hiệp, cách đây 5-10 năm, số lượng công bố quốc tế của Việt Nam chỉ bằng khoảng 1/5 hiện nay, tăng dần trong giai đoạn 2012-2015 và tăng mạnh trong giai đoạn 2017-2020. Các ngành đứng đầu thường là vật lý, toán học, khoa học máy tính, vật liệu hay kinh tế thương mại, ở một số phân ngành hẹp, Việt Nam cũng có một số ngành (tùy năm) xếp thứ 30”. cộng đồng học thuật trong thập kỷ qua,” ông nói.

TS Hiệp cho biết, giai đoạn từ 2020 đến nay, số lượng công bố quốc tế của Việt Nam bắt đầu chững lại, số bài tăng qua các năm không đáng kể. Lý giải điều này, theo ông, Việt Nam thiếu một lượng đáng kể các bài báo quốc tế do ĐH Tôn Đức Thắng và ĐH Duy Tân đóng góp. Ông cho biết, vài năm trước hai trường áp dụng chính sách hợp tác quốc tế tương đối mạnh, nhưng sau đó chính sách thay đổi dẫn đến số lượng bài báo quốc tế giảm.

Tuy nhiên, nhìn chung số lượng công bố quốc tế của Việt Nam giảm không nhiều. “Số lượng công bố quốc tế được bù đắp bằng nỗ lực của các cơ quan nghiên cứu, trường đại học trong cả nước, những đơn vị có đà tăng trưởng, giữ mức ổn định trên 1.000 bài/năm”, ông nói. . Theo TS Hiệp, nhiều cơ sở như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Bách Khoa, Kinh tế Quốc dân, Học viện Khoa học và Công nghệ… thời gian qua đã có chính sách hỗ trợ quốc tế. sự xuất bản. Tốt.

Ông cho biết, con số hơn 18.000 công bố vẫn cho thấy sự vươn lên mạnh mẽ của các trường đại học trong việc tập trung nghiên cứu khoa học và là nền tảng tốt cho khoa học. “Ba năm liên tiếp lọt top 50 cho thấy nền tảng vững chắc, không phải lâu đài trên cát”, TS Hiệp nói.

Còn TS Lê Duy Tân nhìn nhận, xếp hạng của Scimago chủ yếu vẫn là đếm số lượng bài báo, chưa thể dựa vào đó để đánh giá chất lượng công trình nghiên cứu.

Hiện nay, Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia Nafosted, nhiều cơ sở giáo dục đại học như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM… mới đây đã có chính sách hỗ trợ công bố quốc tế.

TS Tân dẫn ví dụ từ ĐH Quốc gia TP.HCM, hàng năm đều có những đề tài cơ bản, đề tài NCKH hạng A, B, C với chỉ tiêu đặt ra là sản phẩm, bài báo khoa học. thân hình. Chưa kể, nhiều trường ĐH còn đặt nhiệm vụ NCKH thành KPI chi tiết cho giảng viên, yêu cầu họ phải dành ít nhất 40% thời gian làm việc để thực hiện NCKH. “Do đó có thể hy vọng nghiên cứu khoa học ở Việt Nam đang chuyển từ chú trọng số lượng sang chất lượng. Điều này thúc đẩy cho ra đời nhiều công trình nghiên cứu thiết thực hơn, góp phần hỗ trợ nghiên cứu khoa học Việt Nam phát triển đất nước”, TS. Tân.

Phạm Hiệp cũng cho rằng, đã đến lúc Việt Nam phải suy nghĩ về con đường phát triển của khoa học. “Lựa chọn tiếp tục theo đuổi số lượng hay điều chỉnh chính sách để tập trung vào chất lượng, cần có sự tham gia của các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo các trường đại học”, ông nói.

SCImago cung cấp số liệu thống kê về số lượng công bố quốc tế của các quốc gia và vùng lãnh thổ dựa trên cơ sở dữ liệu Scopus của nhà xuất bản Elsevier. Bảng xếp hạng SCImago có từ năm 1996 và được xuất bản mỗi năm một lần. Hoạt động với mục tiêu cung cấp thông tin về chất lượng nghiên cứu khoa học của các quốc gia, cơ quan nghiên cứu và uy tín của các tạp chí.

Như Quỳnh