Ăn trứng mỗi ngày có tốt cho gan?

Vợ tôi bảo hai bố con phải kiêng đủ thứ, kể cả trứng vì nó dễ gây xơ gan. Chẳng biết thực hư thế nào mà cứ đến bữa là vợ chồng lại mâu thuẫn, sinh ra lộn xộn. Nhờ bác sĩ giải đáp giúp gia đình tôi? (Thành Kiên, 53 tuổi, Sóc Trăng)

Hồi đáp:

Trứng chứa chất đạm (protein), chất béo, axit amin, choline và các vitamin, khoáng chất khác cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể, có lợi cho trí não, giúp giảm cân… Một quả trứng lớn khoảng 50 g có khoảng 72 calo, 6,2 g chất đạm, 5 g chất béo, 1,6 g chất béo bão hòa… Đây là món ăn rất phổ biến, được nhiều gia đình yêu thích, đặc biệt là các em nhỏ.

Người khỏe mạnh có thể ăn tối đa một quả trứng mỗi ngày. Tuy nhiên, những người mắc các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ, men gan cao… nên hạn chế ăn trứng, chỉ nên ăn khoảng 2-3 quả/tuần. Những người bị gan nhiễm mỡ, xơ gan nặng, men gan quá cao được khuyến khích thay thế trứng bằng thực phẩm khác có lợi hơn để giảm bớt gánh nặng cho gan.

Sở dĩ nhiều người lo lắng ăn nhiều trứng không tốt cho gan như vợ anh là vì trứng có hàm lượng cholesterol cao. Một quả trứng có khoảng 200 mg cholesterol. Ăn quá nhiều trứng (hơn 1 quả/ngày) có thể làm tăng cholesterol trong máu, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, đặc biệt với người bị gan nhiễm mỡ.

Ngoài trứng, người bệnh gan nhiễm mỡ nên lựa chọn và cân đối các thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao như phô mai, thịt bò, cá mòi, sữa chua… Điều này nhằm cân bằng lượng cholesterol dưới 300 mg mỗi ngày. . Đồ chiên rán, thức ăn nhanh, thịt chế biến sẵn, nội tạng động vật… chứa nhiều cholesterol nhưng không tốt cho sức khỏe, nên tránh.

Trứng chứa phospholipid giúp gan loại bỏ độc tố khỏi cơ thể. Ăn đúng lượng thực phẩm này có thể có lợi cho gan. Trường hợp tiêu thụ quá nhiều sẽ làm tăng lượng chất đạm và chất béo, khiến gan phải làm việc nhiều hơn để chuyển hóa các chất này. Gan vốn đã suy yếu do bệnh tật nên khi độc tố quá nhiều, cần chuyển hóa nhiều chất… có thể làm bệnh gan nặng thêm.

Bệnh gan nhiễm mỡ thường liên quan đến lối sống và chế độ ăn uống. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ăn nhiều trứng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2017 của Đại học Khoa học Y tế Tehran (Iran) trên gần 1.000 người cho thấy những người ăn 2-3 quả trứng mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cao gấp 3,5 lần. so với những người ăn ít hơn 2 quả trứng mỗi tuần.

Tuy nhiên, ăn nhiều trứng không gây xơ gan nhưng có thể khiến gan bị “quá tải”. Gan có khả năng tự phục hồi sau tổn thương. Nhưng khi tổn thương quá mức trong thời gian dài sẽ gây sẹo, mô xơ khiến chức năng gan mất dần và gây xơ gan. Quá trình xơ hóa (sẹo) ở gan do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, trong đó phổ biến nhất là do viêm gan siêu vi, nghiện rượu mãn tính. Tương tự như người bị viêm gan, gan nhiễm mỡ, người bị xơ gan cũng không được ăn trứng thường xuyên.

Nếu người bệnh gan cảm thấy thèm ăn trứng có thể chọn ăn lòng trắng vì lòng đỏ chứa nhiều cholesterol. Lòng trắng trứng giàu canxi, protein, selen, ít calo, có sự chênh lệch về thành phần dinh dưỡng so với lòng đỏ. Các phương pháp nấu như luộc sẽ tốt hơn chiên, xào nhiều dầu mỡ. Người bệnh nên hạn chế ăn trứng luộc chín kỹ vì có nguy cơ nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ngoài trứng, ông bố bị gan nhiễm mỡ, xơ gan cũng nên chú ý lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe, ăn uống điều độ, nhiều rau và trái cây mỗi ngày. Tránh thức khuya vì gan hoạt động tích cực nhất từ ​​11 giờ đêm đến 3 giờ chiều, khi cơ thể đang ngủ say. Tập thể dục thường xuyên cũng giúp tăng cường sức khỏe, chống lại bệnh tật tốt hơn.

Bác sĩ Chuyên khoa I Hoàng Đình Thành
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, TP.HCM