AQI là gì? Cách cập nhật chỉ số AQI chính xác nhất

Ô nhiễm môi trường là vấn đề đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của nhiều người. Không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sống mà còn có tác động trực tiếp đến sức khỏe. Để đánh giá mức độ ô nhiễm không khí, người ta thường sử dụng chỉ số AQI. Vì thế AQI là gì?. Hãy ĐẢO NGƯỢC Cùng tìm hiểu và giải đáp thắc mắc qua bài viết sau.

AQI là gì? AQI là gì?

AQI, hay Chỉ số Chất lượng Không khí, là thước đo đơn giản hóa mức độ ô nhiễm không khí hiện tại và dự kiến ​​trong tương lai. Khi AQI tăng lên, rủi ro sức khỏe cộng đồng cũng tăng theo. Theo đó, mỗi quốc gia sử dụng thang đo AQI riêng, phù hợp với tiêu chuẩn chất lượng không khí của mỗi quốc gia.

Ví dụ: Canada sử dụng Chỉ số Sức khỏe Chất lượng Không khí, Malaysia sử dụng Chỉ số Ô nhiễm Không khí và Singapore sử dụng Chỉ số Tiêu chuẩn Ô nhiễm.

Thông số đánh giá chỉ số ô nhiễm không khí

Để đánh giá chỉ số ô nhiễm không khí, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) sử dụng 5 thông số chính bao gồm:

• Ôzôn trên mặt đất: Được tạo ra từ các chất ô nhiễm do xe cộ, nhà máy thải ra và phản ứng hóa học với ánh sáng mặt trời.
• Ô nhiễm phân tử: Được đánh giá thông qua chỉ số bụi mịn PM 2.5 và PM 10.
• Cacbon mônôxít (CO).
• Lưu huỳnh đioxit (SO2).
• Nitơ đioxit (NO2).

Đánh giá chỉ số chất lượng không khí

Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) đã thiết lập một đánh giá dựa trên AQI về mức độ ô nhiễm không khí như sau:

• Từ 0 đến 50: Trình độ tốt.
• Từ 51 đến 100: Chất lượng không khí trung bình và chấp nhận được.
• Từ 101 đến 150: Mức độ thấp, ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Từ 151 đến 200: Vận hạn xấu, nên hạn chế ra ngoài khi không cần thiết.
• Từ 201 đến 300: Mức độ rất xấu, sức khỏe bị đe dọa.
• Từ 301 đến 500: Mức báo động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Làm thế nào để cập nhật AQI một cách chính xác?

Để cập nhật AQI chính xác, bạn có thể sử dụng các nguồn thông tin sau:

Theo dõi mạng lưới quan trắc của cơ quan nhà nước, đại sứ quán:

• Trang web moitruongthudo.vn: Cung cấp dữ liệu phi thời gian thực và sử dụng công thức VN-AQI cụ thể.
• Trang web airnow.gov: Trang web của các đại sứ quán Hoa Kỳ tại nhiều quốc gia.

Theo dõi mạng lưới giám sát của các tổ chức nghiên cứu và công ty tư nhân:

• Website pamair.org: Cung cấp dữ liệu từ công tơ ngoài trời của công ty DnL Việt Nam, đặt tại các tỉnh thành trên cả nước.
• Website airnet.vn: Sản phẩm nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu FIMO, Đại học Quốc gia Hà Nội. Sử dụng công tơ trong nhà và ngoài trời đặt tại nhiều trường học trên địa bàn Hà Nội.
• Website airvisual.org: Sử dụng dữ liệu từ vệ tinh, máy sản xuất Airvisual và cả từ các nguồn thông tin khác như moitruongthudo.vn và đại sứ quán Mỹ.
• Website air-matters.com: Sản phẩm của công ty nước ngoài, cung cấp số liệu công tơ tại các tỉnh.

Thông qua việc sử dụng các tài nguyên này, bạn có thể cập nhật AQI của mình một cách đáng tin cậy và chính xác.

Chỉ số ô nhiễm không khí tại Việt Nam

1. AQI tại Hà Nội

Theo thống kê gần đây, Hà Nội liên tục ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí với chỉ số trung bình 99 AQI Hoa Kỳ.

Ô nhiễm không khí gây tác hại lớn đến sức khỏe con người. Theo các chuyên gia y tế, trung bình mỗi người hít thở khoảng 15 m3 không khí mỗi ngày. Mặc dù các chất ô nhiễm trong không khí thường không nhìn thấy được, nhưng chúng có thể gây ra nhiều tác động xấu đến cơ thể, bao gồm tim, gan, phổi và hệ hô hấp, cũng như thai nhi đang phát triển trong tử cung.

2. Chỉ số AQI tại TP.HCM. Thành phố Hồ Chí Minh

Theo thống kê, TP. TP.HCM ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí với chỉ số trung bình 86 Chỉ số không khí Hoa Kỳ.

Ô nhiễm không khí đang là vấn đề đáng lo ngại ở TP. HCM. AQI trung bình là 86 cho biết mức độ ô nhiễm không khí từ trung bình đến cao. Điều này có nghĩa là sự hiện diện của các chất ô nhiễm như hạt bụi mịn, khí NO2, SO2 và O3 trong không khí đô thị.

Sự gia tăng chỉ số AQI có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho cộng đồng. Các chất ô nhiễm trong không khí có thể xâm nhập vào hệ thống hô hấp và gây ra các vấn đề như viêm mũi, đau họng, khó thở và thậm chí là các vấn đề nghiêm trọng hơn như bệnh tim mạch và hô hấp. Đặc biệt, người già, trẻ em và những người mắc bệnh mãn tính như hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy cơ cao hơn khi tiếp xúc với không khí ô nhiễm.

Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa, hạn chế tiếp xúc với không khí ô nhiễm. Điều này có thể bao gồm đeo khẩu trang, ra khỏi nhà vào những ngày AQI cao, giữ vệ sinh cá nhân và tăng cường hệ thống miễn dịch bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Ngoài ra, cần có biện pháp xử lý, kiểm soát ô nhiễm không khí từ các nguồn như giao thông, công nghiệp, nông nghiệp để cải thiện chất lượng không khí TP.

Ảnh hưởng sức khỏe của AQI cao

Chỉ số AQI hiện đang vượt mức báo động, gây ra nhiều hệ lụy xấu cho sức khỏe con người. Một số tác động đáng chú ý của AQI bao gồm:

1. Tác dụng đối với hệ hô hấp

Tác động của ô nhiễm không khí đến hệ hô hấp phụ thuộc vào thành phần, hỗn hợp các chất ô nhiễm, thời gian tiếp xúc, nồng độ và lượng chất ô nhiễm được hít vào và xâm nhập vào phổi.

Bụi PM10 tích tụ trong phổi, còn bụi PM2.5 nguy hiểm hơn vì kích thước nhỏ, dễ xâm nhập vào hệ tuần hoàn máu. Tác hại khi kết hợp với các chất ô nhiễm khác như NO2, SO2, CO, ảnh hưởng đến sự kết hợp giữa Hemoglobin và Oxy trong máu.

Ô nhiễm không khí tác động lớn đến phổi, gây khó thở, tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn. Tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí cũng có thể gây ung thư phổi. Chất lượng không khí kém cũng có thể dẫn đến viêm xoang và viêm mũi dị ứng cho bệnh nhân.

2. Tác dụng đối với tim mạch

Theo nhiều nghiên cứu, ô nhiễm không khí có tác động tiêu cực đáng kể đến sức khỏe của hệ thống tim mạch và làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. Các loại bụi nhỏ, chất kháng viêm trong bụi và hóa chất có thể dễ dàng đi vào hệ thống tuần hoàn từ phổi và ảnh hưởng đến tim mạch.

Điều này là do ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến sự co thắt và giãn nở của các mạch máu. Khói thuốc lá và ô nhiễm không khí làm giảm kích thước của mạch máu và cản trở quá trình lưu thông máu trong mạch. Nó cũng làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong động mạch, có thể góp phần gây ra cơn đau tim.

3. Ảnh hưởng đến quá trình sinh sản

Phụ nữ sống ở nơi có không khí ô nhiễm có nguy cơ sinh con mắc bệnh tự kỷ cao gấp đôi so với những phụ nữ khác. Đặc biệt, ảnh hưởng này càng lớn hơn ở giai đoạn cuối của thai kỳ.

Ô nhiễm không khí cũng có liên quan đến việc giảm chất lượng tinh trùng và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.

4. Ảnh hưởng đến thận và một số cơ quan khác

Ô nhiễm không khí có mối liên hệ chặt chẽ với bệnh nhân mắc bệnh thận, đặc biệt là suy thận. Điều này là do ô nhiễm không khí gây nhiều áp lực lên thận, gây khó khăn cho việc lọc các phân tử ô nhiễm trong máu. Điều này có thể dẫn đến suy giảm chức năng thận và các vấn đề y tế nghiêm trọng.

AQI còn có ảnh hưởng xấu đến một số cơ quan, bộ phận khác như:

• Xương yếu: Tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương.
• Lão hóa da: Các chất ô nhiễm thường làm hỏng tế bào da và ảnh hưởng đến quá trình tái tạo da. Điều này có thể dẫn đến những thay đổi nhanh chóng về sắc tố da và đẩy nhanh quá trình lão hóa da.

Biện pháp phòng tránh tác hại khi AQI ở mức cao tại Việt Nam

Để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng trước tác hại của ô nhiễm không khí, tại một quốc gia có chỉ số AQI cao như Việt Nam, chúng ta có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Xây dựng đời sống văn hóa xanh – sạch – đẹp bằng việc giữ gìn vệ sinh khu phố, bảo vệ môi trường.
• Trồng cây xanh quanh nhà và nơi làm việc để giảm bụi và tăng lượng oxi trong môi trường.
• Đeo khẩu trang, đeo kính khi ra ngoài để giảm tiếp xúc với khói bụi.
• Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức khỏe và sức đề kháng. Tuy nhiên, cần chọn những nơi thoáng mát, trong lành để tránh nguy cơ tiếp xúc với không khí ô nhiễm.
• Sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc ô tô có máy lọc không khí để giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường.
• Tránh các hoạt động ngoài trời vào những ngày nắng nóng, đặc biệt là vào buổi trưa khi mức độ ô nhiễm thường cao hơn.

Qua những thông tin trên hi vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc của mình AQI là gì?. Từ đó, biết các biện pháp phòng tránh tác hại khi chỉ số AQI ở mức cao tại Việt Nam để bảo vệ bản thân và gia đình.