Chất xơ hòa tan FOS là gì? Vai trò của FOS đối với cơ thể

Phần lớn trong sữa bột có chứa nhiều các chất xơ hòa tan, có tác dụng làm tăng lợi khuẩn trong đường ruột, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, chống viêm. Để hiểu rõ hơn về chất xơ hòa tan FOS là gì và vai trò của chúng đối với cơ thể con người, cùng truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn giải đáp thắc mắc trong bài viết này nhé!

1Chất xơ hòa tan (FOS) là gì?

Fructooligosaccharides (Fructo-Oligosaccharide) là chất tiền sinh – prebiotics, một loại chất có tính mềm, dính. Chất xơ hòa tan không bị thủy phân trong ruột non, khi đi qua đại tràng sẽ bị lên men bởi vi khuẩn do đường ruột tạo thành thông qua các chuỗi axit béo.

Chất xơ hòa tan FOS có tác dụng làm ổn định lượng đường trong máu, phòng ngừa xơ vữa động mạch, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Trong một số thức ăn như cà rốt, chuối, bơ, rau mồng tơi, sữa bột,… có chứa nhiều chất xơ hòa tan.

Fructooligosaccharides (Fructo-Oligosaccharide) là chất tiền sinh – Prebiotics

2Chất xơ hòa tan mang lại lợi ích gì cho cơ thể con người?

2.1. Đối với trẻ nhỏ

• Hạn chế tình trạng táo bón

Chất xơ hòa tan có khả năng hút nước, làm mềm phân, giúp phân trong đường ruột di chuyển dễ dàng, vì vậy chất xơ hòa tan sẽ hạn chế được tình trạng táo bón ở trẻ nhỏ.

• Tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột

Có 2 loại lợi khuẩn chính có trong FOS là Bifidobacterium ở ruột già và Lactobacilli ở ruột non. Chúng mang lại một số lợi ích như:

• Ức chế vi khuẩn có hại.
• Bảo vệ niêm mạc đường ruột.
• Hỗ trợ hệ tiêu hóa hấp thu dưỡng chất vào máu.
• Làm giảm hoặc loại bỏ các vấn đề tiêu hóa như táo bón hoặc tiêu chảy.
• Sản sinh kháng thể tăng cường miễn dịch cho trẻ.

Nhờ vào sự tăng trưởng của lợi khuẩn mà chất xơ hòa tan có thể ngăn cản sự sinh sôi của những loại vi khuẩn có hại bằng cách bài tiết Axit Lactic và Acetat, làm giảm pH của môi trường bên trong cơ thể, ức chế các loại vi khuẩn gây bệnh.

Tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột

• Điều chỉnh hệ miễn dịch ở trẻ sơ sinh

Những lợi khuẩn có lợi trong FOS giúp ngăn chặn các loại vi khuẩn gây bệnh xâm nhập vào đường ruột, hỗ trợ điều chỉnh các chức năng miễn dịch của ruột, thúc đẩy sự phát triển của tế bào lympho B – gia tăng kháng thể.

Khi FOS được cung cấp đầy đủ, các kháng thể sẽ được tiết ra từ cơ thể của trẻ, nhờ đó tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, phòng ngừa được các loại bệnh như viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh, nhiễm trùng đường ruột, ngộ độc thực phẩm.

• Giảm nguy cơ trẻ bị viêm da dị ứng

Việc bổ sung FOS cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ giúp tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột, ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, từ đó làm giảm đi các nguy cơ bé mắc bệnh viêm da dị ứng.

• Tác động tích cực lên quá trình hấp thụ canxi và các khoáng chất khác

Chuỗi axit béo ngắn được sinh ra từ quá trình lên men FOS, tạo môi trường axit béo nhẹ ở ruột già, đồng thời làm giảm độ pH trong ruột kết. Nhờ đó mà khả năng cơ thể hòa tan và hấp thu các chất khoáng như Canxi, Magie, đồng, sắt,… được tăng lên, góp phần hỗ trợ quá trình phát triển của trẻ.

Tác động tích cực lên quá trình hấp thụ canxi và các khoáng chất khác

• Hạn chế tình trạng táo bón

Quá trình lên men FOS ở ruột già sinh ra khí hơi và nước giúp phân mềm xốp và di chuyển dễ dàng trong ruột. Nhờ đó, chất xơ có thể hạn chế vấn đề táo bón ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ngoài ra, một số nghiên cứu chỉ ra rằng chất xơ hòa tan làm tăng tần suất đại tiện nhưng không làm tăng tốc độ đào thải thức ăn.

• Tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột

FOS là nguồn thức ăn có chọn lọc của 2 lợi khuẩn là Bifidobacterium ở ruột già và Lactobacillus ở ruột non. Hai lợi khuẩn này giúp:

• Ức chế vi khuẩn có hại.
• Bảo vệ niêm mạc đường ruột.
• Hỗ trợ hệ tiêu hóa hấp thu dưỡng chất vào máu.
• Làm giảm hoặc loại bỏ các vấn đề tiêu hóa như táo bón hoặc tiêu chảy.
• Sản sinh kháng thể tăng cường miễn dịch cho trẻ.

Nhờ đó, chất xơ hòa tan trở thành môi trường giúp lợi khuẩn tăng trưởng gấp 50 lần và giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

• Điều chỉnh hệ miễn dịch ở trẻ sơ sinh

Khi cơ thể trẻ được cung cấp lượng FOS vừa đủ sẽ giúp tăng tiết kháng thể, gồm các chất điều hoà miễn dịch Immunoglobulin A và interferon (IFN). Những tế bào và kháng thể này giúp hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng và phòng ngừa các bệnh:

• Viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh
• Nhiễm trùng đường ruột
• Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Clostridium Perfringens
• Nhiễm khuẩn Salmonella

Chất xơ hòa tan này cũng giúp các bé nâng cao khả năng kháng khuẩn thông qua cơ chế giảm số lượng vi khuẩn nội sinh trong đường ruột.

Điều chỉnh hệ miễn dịch ở trẻ sơ sinh

• Giảm nguy cơ trẻ bị viêm da dị ứng

Bệnh viêm da dị ứng ở trẻ sơ sinh được cho là có liên quan đến hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Vì vậy, việc bổ sung FOS cho trẻ giúp tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ phát triển hệ thống miễn dịch. Từ đó giúp trẻ giảm nguy cơ bị viêm da dị ứng.

• Tác động tích cực lên quá trình hấp thụ canxi và các khoáng chất khác

Trong quá trình lên men FOS sinh ra chuỗi axit béo ngắn, tạo ra môi trường axit nhẹ ở ruột già và làm giảm độ PH ở trong ruột kết. Qua đó làm tăng khả năng hấp thu và hòa tan các khoáng chất như canxi, sắt, magie,… tăng lên. Từ đó góp phần vào quá trình phát triển của trẻ.

Tác động tích cực lên quá trình hấp thụ canxi và các khoáng chất khác

2.2. Đối với người lớn

Với người lớn tuổi và người bị bệnh cao huyết áp, chất xơ hòa tan giúp giảm lượng cholesterol trong máu, ổn định lượng đường huyết và phòng ngừa xơ vữa động mạch. Bên cạnh đó, chất xơ hòa tan còn tạo cảm giác no lâu, giúp bạn cải thiện được cân nặng.

Bổ sung FOS cho người cao tuổi giúp phòng ngừa xơ vữa động mạch

2.3. Đối với phụ nữ có thai

Phụ nữ có thai rất dễ bị táo bón, nên khi sử dụng thực phẩm có chứa chất xơ hòa tan sẽ giúp thai phụ giảm triệu chứng này hiệu quả. Ngoài ra, chất xơ hòa tan còn có tác dụng tốt trong việc cải thiện cảm xúc, giúp tinh thần mẹ bầu thoải mái và thư thái hơn.

Bổ sung chất xơ hòa tan cho phụ nữ mang thai

3Đối tượng cần bổ sung FOS

3.1. Đối tượng nào nên bổ sung FOS

• Với trẻ sơ sinh: Các chất xơ hòa tan được cung cấp thông qua nguồn dinh dưỡng từ sữa mẹ.
• Trẻ trong giai đoạn đầu ăn dặm: Mẹ kết hợp số lần bú sữa mẹ của trẻ và bổ sung chất xơ hòa tan thông qua bữa ăn dặm.
• Trẻ bị mắc bệnh táo bón: Thường biểu hiện qua việc trẻ đi phân cứng, khô, khó khăn trong việc đại tiện. Nếu thấy trẻ có những biểu hiện này thì các mẹ nên cung cấp thức ăn có chứa chất xơ hòa tan cho trẻ, giúp tăng hàm lượng nước trong phân, phân mềm và dễ đi hơn.
• Đối với phụ nữ có thai: Khi được bổ sung FOS sẽ làm giảm tình trạng táo bón cho bà bầu, đồng thời đem lại tinh thần thoải mái cho mẹ và thai nhi.
• Đối với người lớn tuổi: Bổ sung đủ FOS trong các nguồn thực phẩm dùng hằng ngày, hỗ trợ phòng tránh xơ vữa động mạch, ổn định lượng đường màu trong cơ thể.

Bổ sung chất xơ cho trẻ trong giai đoạn ăn dặm

3.2. Hàm lượng FOS an toàn cần bổ sung ở trẻ

Đối với trẻ em, hàm lượng FOS được khuyến nghị theo thang đo sau:

• Trẻ từ 0 – 12 tháng tuổi: Nguồn chất xơ chủ yếu đến từ sữa mẹ, đối với phụ nữ đang có thai và cho con bú mức chất xơ được khuyến nghị là 29gr/ngày.
• Trẻ từ 1 – 3 tuổi: 19gr/ngày.
• Trẻ từ 4 – 8 tuổi: 25gr/ngày.

Hàm lượng FOS an toàn ở trẻ dưới 12 tháng tuổi phụ thuộc vào nguồn sữa mẹ

4Tác dụng phụ của FOS

Nếu quá lạm dụng Fructo-Oligosaccharide có thể dẫn đến các dụng phụ như: Đầy hơi, buồn nôn, chuột rút, đau bụng, chướng bụng, co thắt dạ dày, tiêu chảy.

Một số trẻ có khả năng dung nạp hạn chế với bất kỳ dạng fructose nào, đôi khi có thể nhạy cảm hơn so với các tác động của FOS. Một số phản ứng dị ứng bao gồm: Sưng mắt, mặt và miệng, ngứa cổ họng, phát ban, ngứa, chàm, chóng mặt, choáng váng, ngất xỉu.

Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể xảy ra như sốc phản vệ sẽ dẫn đến tử vong. Mặc dù các triệu chứng này rất hiếm gặp, nhưng cha mẹ nên cẩn trọng với bất kỳ phản ứng dị ứng nào. Nếu có trẻ có phản ứng bất thường hãy đưa bé đến gặp bác sĩ ngay.

Tác dụng phụ của FOS

5Chất xơ hòa tan FOS có trong thực phẩm nào?

5.1. Sữa bột

Để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé, trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại sữa bột có chứa chất xơ hòa tan. Các mẹ có thể tham khảo một số loại sữa sau cho bé nhà mình.

• Sữa bột Enfa giúp tăng lợi khuẩn, hỗ trợ tiêu hóa, làm mềm phân, tăng cường khả năng miễn dịch.
• Sữa bột ColosBaby là sản phẩm sữa bột phát triển toàn diện cho bé, giúp bé bổ sung năng lượng và các vi chất dinh dưỡng nhờ các kháng thể tự nhiên từ sữa non.
• Sữa bột Nan được sản xuất với công thức sữa chứa các lợi khuẩn probiotic giúp duy trì một đường ruột khỏe mạnh, không gây táo bón.
• Sữa Abbott Grow là dòng sữa tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ, trong sữa chứa phức hợp các dưỡng chất như kẽm, beta-caroten và các vitamin C & E giúp hệ miễn dịch của bé khỏe mạnh.
• Sữa Meiji dễ uống, bổ sung hệ chất xơ FOS và GOS giúp bé tiêu hóa, hấp thu tốt, không gây táo bón.

Sữa bột ColosBaby Gold 0+ 800g (0 – 12 tháng) giúp trẻ phát triển toàn diện

5.2. Thực phẩm tự nhiên

Chất xơ được tìm thấy nhiều trong các thực phẩm tự nhiên như mật ong, chuối, cà chua, khoai tây, tỏi, lúa mạch, lúa mì, củ cải đường, măng tây, hành tây, atiso,… bạn có thể chế biến thành những món ăn hằng ngày để bổ sung cho cơ thể.

Sữa non (hay còn gọi là sữa đầu) là sữa mẹ được tạo thành khi người mẹ mang thai từ 7 tháng trở đi và dòng sữa này có chứa chất xơ hòa tan FOS cao. Chất xơ hòa tan này rất cần thiết cho trẻ sơ sinh vì vậy người mẹ cần phải bổ sung đầy đủ chất xơ qua các loại rau củ mỗi ngày, để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.

Chất xơ có trong rau củ quả

6Những lưu ý khi bổ sung chất xơ hòa tan

6.1. Khi nào cần uống sữa bột để bổ sung chất xơ hòa tan:

• Người lớn tuổi có chế độ dinh dưỡng kém, hoạt động của hệ tiêu hóa không hiệu quả.
• Phụ nữ khi mang thai cần sử dụng sữa bầu có chứa chất xơ, vừa giảm táo bón, vừa cung cấp các dưỡng chất cho sự phát triển của thai nhi.
• Trẻ không thích ăn rau, biếng ăn, có vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón,…

6.2. Một số lưu ý khác:

• Mỗi ngày nên uống đủ 2 lít nước, để lượng chất xơ có thể phát huy hết tác dụng của chúng trong hệ tiêu hóa.
• Nếu tăng đột ngột một lượng lớn chất xơ, các triệu chứng hay gặp phải thường là đầy hơi, chướng bụng,…
• Nếu cơ thể dị ứng với thành phần trong sữa bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Sữa bột Enfagrow A+ Neuropro số 3 vị không đổi 1700g (1 – 3 tuổi) hỗ trợ tình trạng táo bón ở trẻ

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu được công dụng của chất xơ hòa tan FOS và cách bổ sung chất xơ hiệu quả cho trẻ. Hãy truy cập website avakids.com hoặc gọi đến tổng đài 1900.866.874 (7h20 – 22h00) để có thể mua ngay những sản phẩm sữa bột chứa chất xơ hòa tan FOS an toàn nhất nhé.