1. Chiến lược chiến tranh cục bộ là loại hình chiến tranh gì?
Theo thông tin từ Từ điển Bách khoa Quân sự Việt Nam (Trung tâm Từ điển Bách khoa Quân sự, Bộ Quốc phòng, năm 2009), chiến tranh cục bộ là một cuộc chiến tranh diễn ra trên một khu vực cụ thể. Thuật ngữ “chiến tranh cục bộ” được sử dụng để phân biệt với khái niệm “chiến tranh thế giới”. Chiến tranh cục bộ thường xảy ra sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, và chủ yếu là do các nước đế quốc tiến hành nhằm chinh phục và thôn tính các nước đã giành được độc lập, đàn áp phong trào giải phóng dân tộc hoặc ngăn chặn sự lan truyền của chủ nghĩa xã hội…
Chiến lược chiến tranh cục bộ là một loại hình chiến tranh nhằm xâm chiếm hoặc kiểm soát một khu vực nhỏ hơn trong một cuộc chiến lớn hơn. Đây là một chiến lược quan trọng trong việc tiến hành chiến tranh, khi quân đội phải đối mặt với nhiều tình huống khác nhau và có thể mất thời gian dài để đạt được mục tiêu chính.
Trong chiến lược chiến tranh cục bộ, quân đội tập trung vào việc chiếm đóng các khu vực chiến lược quan trọng, như cầu, đường bộ và đường sắt, có vai trò quan trọng trong việc vận chuyển hàng hoá và quân sự. Ngoài ra, chiến lược này cũng tập trung vào việc tiêu diệt và áp đảo quân địch trong các khu vực nhỏ hơn, nhằm kiểm soát và giữ vững quyền kiểm soát.
Chiến tranh cục bộ yêu cầu sự sáng tạo và linh hoạt trong việc sử dụng các chiến thuật chiến tranh như việc triển khai các đội chiến đấu nhỏ, đóng vai trò như viên gạch xây dựng các mục tiêu lớn hơn, và cung cấp thông tin tình báo cho quân đội chính. Điều này giúp tạo ra sự cân bằng và đa dạng trong chiến lược chiến tranh tổng thể và tạo điều kiện thuận lợi cho chiến thắng trong cuộc chiến.
Tuy chiến lược chiến tranh cục bộ có thể không đạt được sự chú ý rộng rãi như chiến tranh toàn diện hay chiến tranh đối kháng, nhưng nó là một phần quan trọng trong việc đánh bại quân địch và đạt được mục tiêu chiến tranh tổng thể. Bằng cách tập trung vào các khu vực chiến lược quan trọng và tái sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả, chiến lược chiến tranh cục bộ tạo ra một lợi thế quyết định và cần thiết để chiến thắng cuộc chiến.
2. Ưu điểm và nhược điểm của chiến lược chiến tranh cục bộ:
Ưu điểm của chiến tranh cục bộ:
– Tăng cường tinh thần chiến đấu: Chiến tranh cục bộ có thể tạo ra tinh thần đoàn kết và sự tận tụy trong quyết tâm chiến đấu. Các đơn vị quân đội có thể chủ động phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau trong việc tiến công hoặc phòng thủ.
– Kiểm soát và quản lý hiệu quả: Việc quy mô nhỏ hơn của chiến tranh cục bộ cho phép lãnh đạo quân sự tập trung hơn vào việc quản lý và phân công tác chiến. Các chiến thuật và kế hoạch có thể được điều chỉnh linh hoạt hơn và đáp ứng nhanh chóng đến các tình huống mới.
– Tiết kiệm chi phí và tài nguyên: Chiến tranh cục bộ thường yêu cầu ít tài nguyên hơn so với một cuộc chiến tranh toàn quyền. Điều này giúp giảm thiểu sự thiệt hại kinh tế và tài chính cho quốc gia tham gia.
Khuyết điểm của chiến tranh cục bộ:
– Giới hạn khả năng chiến đấu: Quy mô nhỏ hơn của chiến tranh cục bộ có thể hạn chế khả năng tiến công và tấn công của các đơn vị quân đội. Điều này có thể làm giảm hiệu suất và sức mạnh chiến đấu.
– Rủi ro thất thoát tài nguyên: Trong chiến tranh cục bộ, có thể xảy ra tình trạng các đơn vị quân đội hoạt động một cách phi đồng đều và không đồng nhất. Điều này có thể dẫn đến lãng phí và thất thoát tài nguyên, khi một số đơn vị chịu thiệt hại nghiêm trọng trong khi một số khác không chịu sự áp lực đáng kể.
– Dẫn đến xung đột và khủng hoảng: Chiến tranh cục bộ có thể tạo ra các mối xung đột và tranh chấp giữa các đơn vị quân đội khác nhau trong quân đội. Điều này có thể gây ra sự bất đồng quan điểm và khó khăn trong việc đạt được sự tổ chức và đồng thuận trong cuộc chiến.
3. Chiến tranh cục bộ mà Mỹ áp dụng với Việt Nam năm 1965-1967:
Tại Việt Nam, chiến tranh cục bộ được áp dụng như một chiến lược quân sự của Đế quốc Mỹ từ năm 1965 đến 1967. Chiến lược này đã tận dụng ưu thế hỏa lực, công nghệ và quân số của lực lượng viễn chinh Mỹ nhằm đánh bại quân giải phóng miền Nam và tấn công miền Bắc, nhằm thiết lập ảnh hưởng lâu dài của Mỹ lên miền Nam Việt Nam thông qua chế độ Việt Nam Cộng hòa. Để thực hiện chiến lược này, Mỹ đã sử dụng hai gọng kìm “tìm-diệt” và “bình định nông thôn”, đồng thời tuyên bố sẽ tiêu diệt quân giải phóng miền Nam trong vòng 18 tháng.
Trước chiến lược chiến tranh cục bộ của Mỹ, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân hai miền kết hợp chặt chẽ tiến công quân sự và đấu tranh chính trị ở miền Nam. Chúng ta đã đánh trả chiến tranh phá hoại của Mỹ bằng không quân và hải quân ở miền Bắc và đồng thời hỗ trợ mạnh mẽ quân và dân miền Nam. Quân và dân ta đã thành công trong các cuộc phản công chiến lược mùa khô năm 1965-1966, 1966-1967 của Mỹ và tay sai, mở rộng quyền kiểm soát trên nhiều vùng nông thôn, đồng bằng, vùng núi và ven thành phố.
Cuộc tổng tiến công và nổi dậy trong dịp Tết Mậu Thân năm 1968 đã đánh dấu một dấu chấm hết, đồng thời quyết định về thế lực xâm lược hiếu chiến, làm cho chiến lược chiến tranh cục bộ của Mỹ ở miền Nam Việt Nam hoàn toàn thất bại.
4. Các loại chiến lược chiến tranh được sử dụng trong lịch sử:
Có nhiều loại chiến lược chiến tranh được sử dụng trong lịch sử, phụ thuộc vào mục tiêu, điều kiện địa phận, và quyền lực của các bên tham gia. Dưới đây là một số loại chiến lược phổ biến:
– Chiến lược tấn công: Đây là chiến lược tập trung vào việc tấn công mục tiêu quyết định của đối phương. Đánh vào điểm yếu của đối thủ, tiêu diệt các tài nguyên hoặc dòng khối lượng quân cơ bản của họ. Mục tiêu của chiến lược này là tiến xa, nhanh chóng tiêu diệt đối phương và chiếm lĩnh lãnh thổ họ.
– Chiến lược phòng thủ: Nếu đối phương mạnh hơn và tấn công không khả thi, chiến lược phòng thủ sẽ được áp dụng. Nó tập trung vào việc bảo vệ vị trí, quyền lực, và tài nguyên khỏi sự tấn công của đối phương. Sử dụng thế trận, hệ thống pháo đài và phòng vệ địa hình là những phương pháp chủ yếu.
– Chiến lược tiến công: Mục tiêu của chiến lược này là làm suy yếu tinh thần và quyết tâm của đối phương bằng cách tấn công và chinh phục sự tin tưởng của dân chúng hoặc sự hỗ trợ từ các quốc gia khác. Khi đối phương không còn sự ủng hộ hoặc sửa soạn, họ sẽ dễ dàng bị kiểm soát.
– Chiến lược quân sự toàn diện: Chiến lược này tập trung vào việc kết hợp các phương pháp tấn công, phòng thủ, và tiến công nhằm đảm bảo chiến thắng chiến tranh. Nó cân nhắc đến các yếu tố quân sự, chính trị, kinh tế và xã hội, đồng thời xem xét các yếu tố tâm lý và tình huống biến đổi trên chiến trường.
– Chiến lược quân sự kinh tế: Chiến lược này nhằm tận dụng quyền lực kinh tế của mình để kiểm soát tình hình chiến tranh. Bằng cách kiểm soát tài nguyên, vận chuyển và sản xuất, đối phương sẽ bị suy yếu và không còn khả năng tiếp tục cuộc chiến.
Trên đây chỉ là một số loại chiến lược chiến tranh phổ biến, thực tế có rất nhiều chiến lược khác nhau được phát triển và áp dụng dựa trên sự đa dạng và sự phức tạp của các tình huống chiến tranh. Do giới hạn của bài viết nên chúng tôi xin phép liệt kê một số chiến lược chiến tranh tiêu biểu.
