CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O

1. Phương trình phản ứng CO2 Ca(OH)2:

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O

kết tủa trắng

2. Điều kiện để CO2 tác dụng với dung dịch Ca(OH)2:

Phản ứng xảy ra ngay ở điều kiện thường.

2.1. Bản chất của CO2₂ (Khí cacbonic):

khí CO₂ có tính chất hóa học đặc trưng của một oxit axit nên phản ứng được với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

Tính chất hóa học của CO2 (Carbon Dioxide)

Khí cacbonic (CO2) có những tính chất hóa học đặc trưng của một oxit axit.

CO2 tan trong nước tạo thành axit cacbonic (một axit rất yếu).

– CO2 phản ứng với oxit bazơ → muối.

• • CaO + CO2 → CaCO3 (t0)

– CO2 phản ứng với dung dịch bazơ → muối + H2O

• • NaOH + CO2 → NaHCO3
  • 2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O

CO2 bền, ở nhiệt độ cao thể hiện tính oxi hóa khi phản ứng với chất khử mạnh

• • CO2+ 2Mg → 2MgO+ C
  • CO2 + C → 2CO

Ghi chú: Dùng để giải thích CO2 không dùng để dập tắt đám cháy kim loại.

2.2. Bản chất của Ca(OH)₂ (Canxi hiđroxit):

Ca(OH)₂ là dung dịch kiềm của oxit bazơ mạnh và có tính bazơ mạnh trung bình nên phản ứng được với oxit axit.

Tính chất hóa học của Ca(OH)2 (Canxi hiđroxit)

Dung dịch Ca(OH)2 rất bazơ. Có tất cả các thuộc tính của một cơ sở:

Phản ứng với axit:

Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2 CĂN NHÀ₂Ô

Tác dụng của muối:

Ca(OH)₂ + Nà₂CO3 → CaCO₃+ 2NaOH

Phản ứng với oxit axit:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃+₂Ô

Chú ý: Khi sục khí CO từ từ₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂ sau đó

+ Ban đầu dung dịch vẩn đục:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃+₂Ô

+ Sau đó kết tủa tan dần và dung dịch trở nên trong suốt:

khí CO₂ + BẠN BÈ₂O + CaCO₃ → Ca(HCO₃)₂

3. Hiện tượng hóa học CO2 tác dụng với dung dịch Ca(OH)2:

Xuất hiện kết tủa trắng Canxi cacbonat (CaCO₃) làm vẩn đục nước vôi trong.

Tuy nhiên, nếu đun sôi đến dư CO₂ sau đó kết tủa này sẽ tan dần theo phản ứng:

CaCO₃+ CO₂ + BẠN BÈ₂O → Ca(HCO₃)₂

4. Bài toán dẫn khí CO2 vào dung dịch Ca(OH)2:

Vì không biết sản phẩm là muối gì nên phải tính tỉ lệ T:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃+₂Ô (1)

Ca(OH)₂ + 2CO₂ → Ca(HCO₃)₂ (2)

Đặt T = nCO₂ : nCa(OH)₂

Nếu T ≤ 1: chỉ CaCO . muối được hình thành₃

Nếu T = 2: chỉ tạo thành muối Ca(HCO .)₃)₂

Nếu 1 < T < 2: tạo CaCO . muối₃ và Ca(HCO₃)₂

hấp thụ CO2₂ Vào nước vôi trong có kết tủa, thêm NaOH dư lại có kết tủa suy ra có CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂

hấp thụ CO2₂ Trong nước vôi trong thấy có kết tủa, lọc bỏ kết tủa rồi đun nước lọc lại thấy kết tủa nữa suy ra có CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂.

Có thể thấy, khi CO2 và Ca(OH)2 tác dụng với nhau sẽ xảy ra 2 phản ứng. Nếu CO2 hết, Ca(OH)2 dư thì phản ứng tạo CaCO3. Và ngược lại, cả CaCO3 và Ca(HCO3)2 sẽ xảy ra đồng thời.

5. Bài tập vận dụng hình ảnh minh họa:

Ví dụ 1: Điều gì là sai về CaCO .?₃

A. Là chất rắn màu trắng, không tan trong nước.

B. Không bị nhiệt phân hủy.

C. Bị nhiệt phân hủy sinh ra CaO và CO₂.

D. Tan trong nước có chứa khí cacbonic.

Câu trả lời là không

Phương trình nhiệt phân: CaCO₃ → CaO + CO₂ ↑

Ví dụ 2: Chọn phản ứng giải thích sự xói mòn của nước mưa với đá vôi và sự hình thành thạch nhũ trong hang động

A. Do phản ứng của CO₂ trong không khí với CaO thành CaCO₃

B. Do CaO phản ứng với SO₂ đi vào₂ dạng CaSO₄

C. Do sự phân hủy Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ + BẠN BÈ₂O + CO₂

D. Do có CaCO 2 thuận nghịch. sự phản ứng lại₃ + BẠN BÈ₂O + CO₂ ⇄ Ca(HCO₃)₂ xảy ra trong một thời gian rất dài.

TRẢ LỜI DỄ DÀNG

Phản ứng thuận giải thích sự xâm thực của nước mưa chứa CO .₂ cho đá vôi

– Phản ứng nghịch giải thích sự hình thành thạch nhũ trong hang động

Ví dụ 3: Chức năng nào sau đây không phải của CaCO .?₃:

A. Làm vôi quét tường

B. Sản xuất vật liệu xây dựng

C. Sản xuất xi măng

D. Sản xuất bột nhẹ pha sơn

TRẢ LỜI DỄ DÀNG

Làm vôi tường là vôi tôi Ca(OH)₂ bằng cách cho CaO phản ứng với nước.

Ví dụ 4: Dẫn chậm CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂hiện tượng quan sát được là

A. Có kết tủa, lượng kết tủa tăng dần, kết tủa không tan

B. không có hiện tượng gì trong quá trình thực hiện

C. lúc đầu không có hiện tượng gì, sau đó xuất hiện kết tủa

D. có kết tủa, lượng kết tủa tăng dần sau đó kết tủa tan

TRẢ LỜI DỄ DÀNG

Dẫn chậm CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂phản ứng xảy ra:

Phương trình phản ứng là gì?

khí CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + BẠN BÈ₂Ô

khí CO₂ + CaCO₃ + BẠN BÈ₂O → Ca(HCO₃)₂

Hiện tượng quan sát được: Dung dịch xuất hiện kết tủa trắng tăng dần đến cực đại, sau đó kết tủa tan dần cho đến hết.

Ví dụ 5: Khi đưa từ từ khí CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂ thấy một hiện tượng

A. xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần.

B. không có hiện tượng gì.

C. xuất hiện kết tủa trắng.

D. bọt khí và kết tủa trắng.

Đáp án A

Khi đưa từ từ khí CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂ Xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần.

Phương trình phản ứng là gì?

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃+₂Ô

CaCO₃+ CO₂ + BẠN BÈ₂O → Ca(HCO₃)₂

Ví dụ 6: Cho dãy các chất: KOH, Ca(NO .)₃)₂VÌ THẾ₃NaHSO₄Na₂VÌ THẾ₃KỲ₂VÌ THẾ₄. Số chất trong
Một loạt kết tủa được hình thành khi phản ứng với BaCl . giải pháp₂ Được

A.6.

B 4.

C.3.

mất 2

Câu trả lời là không

Chất làm kết tủa với BaCl . giải pháp₂ là: VẬY₃NaHSO₄Na₂VÌ THẾ₃KỲ₂VÌ THẾ₄

Phương trình phản ứng là gì?

VÌ THẾ₃ + BẠN BÈ₂O → CÁCH₂VÌ THẾ₄

BaCl₂ + BẠN BÈ₂VÌ THẾ₄→ BaSO₄+ 2HCl

BaCl₂ + 2NaHSO₄ → BaSO₄↓ + 2HCl + Na₂VÌ THẾ₄

BaCl₂ + Nà₂VÌ THẾ₃ → 2NaCl + BaSO₃↓

BaCl₂ + KỲ₂VÌ THẾ₄ → 2KCl + BaSO₄↓

Ví dụ 7: Hấp thụ hoàn toàn 0,672 lít CO₂ (dktc) vào 2 lít Ca(OH)₂ 0,01M thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 1g.

B. 1,5g

C. 2g

D. 2,5 gam

Đáp án A

N_CO2 = 0,672/22,4 = 0,03 (mol)

N_Ca(OH)2 = 2.0,01 = 0,02 (mol)

Xem xét tỷ lệ:

1 < n_CO2/N_Ca(OH)2= 0,03/0,02 = 1,5 < 2

→ Phản ứng tạo ra 2 muối là CaCO₃và Ca(HCO₃)₂thì cả CO₂ và Ca(OH)₂ thế là xong

Gọi x, y là số mol của CaCO . tương ứng₃ và Ca(HCO₃)₂ Chúng ta có:

Phương trình phản ứng xảy ra

khí CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + BẠN BÈ₂Ô(1)

2CO₂ + Ca(OH)₂ → Ca(HCO₃)₂ (2)

Theo phương trình phản ứng (1):

N_CO2= n_Ca(OH)2 = n_CaCO3 = x (mol)

Theo phương trình phản ứng (2):

N_CO2 = 2n_Ca(HCO3)2 = 2y (mol)

N_Ca(OH)2= n_Ca(HCO3)2 = y (mol)

Khi đó ta có hệ phương trình sau:

x + 2y = 0,03 (3)

x + y = 0,02 (4)

Giải hệ phương trình (3), (4) ta được:

→ x = y = 0,01(mol) → x = y= 0,01 (mol)

tôi_{Sự kết tủa}= m_CaCO3 = 0,01.100 = 1(g)

Ví dụ 8: Những cặp chất cùng tồn tại trong dung dịch (không phản ứng với nhau) là:

A. NaOH, KNO₃

B.Ca(OH)₂HCl

C. Ca(OH)₂Na₂khí CO₃

D. NaOH, MgCl₂

Đáp án A

Những cặp chất có thể cùng tồn tại trong cùng một dung dịch thì không phản ứng với nhau

Đáp án A đúng vì NaOH và KNO₃không phản ứng với nhau

Lớp B. Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2 CĂN NHÀ₂Ô

Loại C. Ca(OH)₂ + Nà₂khí CO₃ → CaCO₃ + 2NaOH

Loại D. NaOH + MgCl₂ → Mg(OH)₂ + 2NaCl

Ví dụ 9: Bao nhiêu lít khí CO . nên được sử dụng?₂ (dktc) để hòa tan hết 20 g CaCO₃ trong nước, giả sử chỉ có 50% CO₂ chức năng. Cần thêm ít nhất bao nhiêu lít dd Ca(OH) vào?₂ 0,01 M vào dung dịch sau phản ứng thu được lượng kết tủa lớn nhất. Tính khối lượng kết tủa:

A. 4,48 lít khí CO₂10 lít dung dịch Ca(OH)₂40 gam kết tủa.

B. 8,96 lít CO₂10 lít dung dịch Ca(OH)₂40 gam kết tủa.

C. 8,96 lít khí CO₂20 lít dung dịch Ca(OH)₂40 gam kết tủa.

D. 4,48 lít CO₂12 lít dung dịch Ca(OH)₂30 gam kết tủa.

ĐÁP ÁN C

N_CaCO3 = 20/100 = 0,2 mol

phương trình hóa học

khí CO₂ + CaCO₃ + BẠN BÈ₂O → Ca(HCO₃)₂

x.x.x.x

Phương trình hóa học ta có

N_{CO2 lý thuyết} = x = n_CaCO3 = 0,2 mol

=> n_{khí CO2} = n_CO2 lt/50%.100% = 0,4 mol

V CO₂ tt = 0,4.22,4 = 8,96 lít

Ta có phản ứng hóa học

Ca(OH)₂ + Ca(HCO₃)₂ → 2CaCO₃ + 2 CĂN NHÀ₂Ô

x….x…..x

Vậy tối thiểu cần dùng là x = 0,2 mol VCa(OH)₂ = 0,2/0,01 = 20 lít

nCaCO₃ = 2x = 0,4 mol

m↓ = 0,4.100 = 40g

Ví dụ 10: Có ba lọ không dán nhãn, mỗi lọ đựng dung dịch các chất sau: NaOH, Ba(OH)₂, NaCl. Thuốc thử để nhận biết cả 3 chất trên là:

A. Quỳ tím và dung dịch HCl

B. Phenolphtalein và BaCl . giải pháp₂

C. Quỳ tím và K . giải pháp₂khí CO₃

D. Làm xanh quỳ tím và NaCl. giải pháp

ĐÁP ÁN C

Dùng quỳ tím hóa đỏ: dung dịch NaOH và Ba(OH)₂ làm quỳ tím hóa xanh, NaCl không làm đổi màu quỳ tím nhận biết được NaCl

Dùng dung dịch K₂khí CO₃: Dung dịch NaOH không xuất hiện dung dịch Ba(OH)₂ tạo thành kết tủa trắng

phương trình hóa học

Ba(OH)₂ + KỲ₂khí CO₃ → BaCO₃ + 2KOH