Dây gắm nghe tên có thể hơi lạ với nhiều người, tuy nhiên nó lại là 1 loại thảo dược rất tốt đấy. Cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết này nhé.
Dây gắm là loại dây leo có nhiều ở vùng núi cao, có vị đắng, tính bình, công năng tán hàn, khu phong, trừ thấp, giải độc, tiêu viêm và sát trùng. Thường được người dân dùng chữa rắn cắn, đau nhức xương khớp và bệnh gút.
Tìm hiểu về dây gắm
Dây gắm là cây gì?
Dây gắm có tên khoa học là Gnetum montanum hay còn gọi là dây gắm lót, cây gắm, vương tôn, dây mấu, dây sót. Là loại dây leo sống ở vùng núi cao, có vị đắng, dây gắm được dùng để chữa nhiều bệnh.
Đặc điểm dây gắm
Dây gắm mọc tựa và quấn trên các cây lớn, có chiều dài từ 10 – 12m, lá mọc đối xứng, phiến hình trái xoan, mặt lá trên nhẵn và bóng, có kích thước to và phình lên ở các đốt.
Thời gian ra hoa khoảng vào tháng 6 đến tháng 8 và kết quả tháng 10 đến tháng 12. Trái chín màu vàng, bên trong có nhiều hạt to.
Dây gắm phân bố nhiều ở các vùng núi cao phía bắc như Hà Tây, Hà Giang, Sapa, Hà Giang, Tuyên Giang.
Bộ phận sử dụng làm dược liệu
- Thân và rễ: dùng để làm thuốc, có thể thu hái quanh năm. Sau đó rửa sạch và thái mỏng rồi phơi khô.
- Hạt của dây gắm có thể ăn hoặc điều chế thành thuốc trị đau nhức rất hiệu quả.
Công dụng của dây gắm
Theo đông y dây gắm có công năng giải độc, tiêu viêm, sát trùng, hoạt huyết, trừ thấp, khu phong, thư cân. Điều trị đau nhức xương khớp, gout, ngộ độc, bị sơn ăn. Cành dùng để giảm đau, trị bong gây, gãy xương,…. Rễ dùng để trị đầu gối sưng đau.
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại, nước sắc từ dây gắm có tác dụng giảm ho nhẹ, bình suyễn, ức chế liên cầu khuẩn nhóm A, liên cầu khuẩn tan máu, vi khuẩn gây viêm phổi Catarrhal, trực khuẩn thương hàn. Dịch chiết xuất từ dây gắm tiêm cho chuột cho thấy có tác dụng chống co thắt phế quản.
Một số bài thuốc dây gắm giúp điều trị bệnh
Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi áp dụng các bài thuốc, khi thấy có dấu hiệu bất thường, cần tới các cơ sở y tế để được thăm khám.
Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp do phong thấp
- Chuẩn bị: rễ dây gắm, thạch lựu, hy thiêm, ngũ gia bì, ngưu tất, cốt toái bổ mỗi loại 4 lạng, lá ké, quán chúng mỗi loại 2 lạng 5 đồng cân, 5 lạng tỳ giải, 8 lạng cẩu tích.
- Thực hiện: Sấy khô các vị trên rồi đem ngâm rượu hoặc tán nhuyễn làm thành viên nhỏ uống với nước gừng hoặc rượu.
Bài thuốc trị sơn ăn
- Chuẩn bị: 20g rễ dây gắm
- Thực hiện: Cho dây gắm vào siêu sắc với 300ml nước đến khi còn lại 150ml. Uống mỗi ngày 2 lần.
Bài thuốc điều trị đau nhức xương, gân
- Chuẩn bị: Rễ gắm, rễ rung rúc, vỏ cây hoa giẻ, ngũ gia bì mỗi loại 80g, rễ bưởi bung, rễ xích đồng nam, rễ bướm bạc, rễ ô dược, rễ bạch đồng nữ, rễ tầm xuân, rễ cỏ xước, tầm gửi dâu mỗi loại 40g, rễ chỉ thiên và cỏ voi ngựa mỗi loại 20g.
- Thực hiện: Thái nhỏ các dược liệu trên rồi phơi khô. Sau đó ngâm với 1 lít rượu trắng trong 15 ngày. Mỗi ngày trước khi đi ngủ uống 1 chén nhỏ.
Bài thuốc chữa phong thấp
- Chuẩn bị: Rễ gắm, rễ cỏ xước, dây đau xương, rễ tầm xuân và rễ cà gai leo mỗi loại 20g.
- Thực hiện: Cho các dược liệu vào siêu sắc với 500ml còn 200ml. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 100ml. Uống liên tục trong 15 ngày.
Bài thuốc điều trị bệnh gout
- Chuẩn bị: 10g dây gắm khô.
- Thực hiện: Hãm với 150ml nước sôi, dùng uống mỗi ngày.
Bài thuốc chữa sốt rét
- Chuẩn bị: Dây gắm, dây hà thủ ô, thảo quả, lá mãng cầu ta tươi, thường sơn mỗi loại 10g, 8g cây chó đẻ, hạt cau, dây cóc và ô mai mỗi loại 4g.
- Thực hiện: Sắc các dược liệu này với 600ml còn lại 200ml uống ngày 2 lần trước khi lên cơn sốt khoảng 2 tiếng.
Bài thuốc điều hoà kinh nguyệt
- Chuẩn bị: 6g nghệ đen, 10g bạch đồng nữ, 8g rễ gắm, 12g nhân trần, 10g lá đuôi lươn, 12g ích mẫu.
- Thực hiện: Sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Bài thuốc trị rắn cắn
- Chuẩn bị: Vài lá gắm tươi
- Thực hiện: Nhai lá gắm cho nát rồi đắp lên vết rắn cắn, sau đó cần đến ngay bệnh viện để được điều trị kịp thời.
Lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh
- Dây gắm là vị thuốc dân gian không có tác dụng chữa bệnh liền, cần dùng trong thời gian dài.
- Không dùng các bài thuốc truyền miệng với dây gắm để chữa bệnh vì chưa được chứng thực.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia trước khi sử dụng các bài thuốc với dây gắm.
Trên đây là các thông tin về dây gắm là gì và các bài thuốc chữa bệnh với dây gắm. Hy vọng giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích.
Nguồn: Thuocdantoc.org
Mua các loại thảo mộc, rau gia vị tại truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn nhé:
truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn