1. Cách dạy học môn âm nhạc hiệu quả:
Môn âm nhạc là thuộc môn năng khiếu vì vậy nhiều người nhầm tưởng rằng hát hay là do khả năng trời phú. TNgoài chất giọng trời phú ra kĩ thuật thanh giọng đều cần có thời gian luyện tập mà có. Trước đây giáo viên chỉ chăm chăm đến giảng dạy cho học sinh thuộc lời, hát đúng nhạc mà quên mất luyện kĩ năng lấy hơi, cách giữ giọng cũng là yếu tố quan trọng để giúp các em học tập tốt môn âm nhạc. Chính việc các em biết cách điều khiển giọng hát sao cho phù hợp mới có thể phát huy hiệu quả vai trò của âm nhạc. Đó là truyền tải cảm xúc, thông điệp mà nhạc sĩ muốn gửi gắm đến qua từng câu chữ. Vậy câu hỏi đặt ra làm thế nào để dạy học môn âm nhạc một cách hiệu quả? Trước tiên yếu tố tiên quyết nhất chính là luyện cho học sinh kĩ năng cần thiết khi hát để từng lời có cảm xúc, có hồn hơn: luyện thanh, luyện giọng, lấy hơi, nhả chữ,… Tiếp đó, cần tạo điều kiện để các em phát triển giọng hát thông qua quá trình học tập, luyện tập giọng hát. Qua đó, giúp các em hình thành giọng hát tự nhiên và có khả năng trình diễn tốt.
2. Đề thi giữa học kì 1 Âm nhạc 5 năm học 2024 – 2025:
2.1. Bộ đề số 1:
BÀI 1: Em hãy điền đúng tên khóa và nốt nhạc vào trong ô trống sau:
BÀI 2: Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng sau:
1. Giá trị trường độ lớn nhất của nhịp 4/4 là:
a. Nốt trắng.
b. Nốt trắng chấm dôi.
c. nốt tròn.
2. Hình nốt trắng có dấu chấm dôi trường độ của nó bằng bao nhiêu phách?
a. Bốn phách.
b. Hai phách rưỡi.
c. Ba phách.
3. Khuôn nhạc gồm có mấy dòng và mấy khe?
a. Ba dòng bốn khe.
b. Bốn dòng bốn khe.
c. Năm dòng bốn khe.
4. Bài hát “Hát mừng” thuộc dân ca vùng nào?
a. Bắc bộ.
b. Tây nguyên.
c. Nam bộ.
BÀI 3: Hãy nối tên tác phẩm đúng với tên tác giả đã sáng tác trong chương trình âm nhạc lớp 5 ?
BÀI 4: Em hãy nêu khái niệm nhịp 3/4 và 3/8 ? Cho ví dụ tên bài hát có nhịp 3/8 trong chương trình đã học?
Nhịp 3/4 là: …
Nhịp 3/8 là: …
Bài hát có nhịp 3/8 trong chương trình là: …
Bài 5: Em hãy nghe và chép lại lời bài hát: Em vẫn nhớ trường xưa.
…
Đáp án:
Bài 1:
Bài 2:
1. a. Nốt trắng là giá trị trường độ lớn nhất của nhịp 4/4.
2. a. Hình nốt trắng có dấu chấm dôi trường độ của nó bằng bốn phách.
3. b. Khuôn nhạc gồm bốn dòng và bốn khe.
4. c. Bài hát “Hát mừng” thuộc dân ca vùng Nam bộ.
Bài 3:
Reo vang bình minh – Lưu Hữu Phước.
Con chim hay hót – Phan Huỳnh ĐIểu.
Những bông hoa những bài ca – Hoàn Long.
Tre ngà bên Lăng Bác – Hàn Ngọc Bích.
Em vẫn nhớ trường xưa – Thanh Sơn
Dàn đồng ca mùa hạ – Lê Minh Châu, Nguyễn Minh Nguyên
Bài 4:
Nhịp 3/4 là một loại nhịp trong âm nhạc, trong đó một phần tử nhịp tương đương với 3 nhịp nhỏ có giá trị 1/4. Tức là có 3 nhịp nhỏ trong mỗi nhịp lớn và giá trị trường độ lớn nhất của một phần tử nhịp 3/4 là nốt thấp.
Nhịp 3/8 cũng tương tự như nhịp 3/4, nhưng mỗi phần tử nhịp chỉ bao gồm 3 nhịp nhỏ có giá trị 1/8. Tức là có 3 nhịp nhỏ trong mỗi nhịp lớn và giá trị trường lớn nhất của một phần tử nhịp 3/8 là nốt cuối.
Ví dụ bài hát có nhịp 3/8 trong chương trình âm nhạc lớp 5 có thể là “Tây nguyên ơi” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý.
Bài 5:
Lời bài hát EM VẪN NHỚ TRƯỜNG XƯA
Trường làng em có hàng tre xanh
Cây rợp bóng mát yêu đời yên lành
Nhịp cầu tre lối về nhà em
qua rẫy nương xanh thấy vui êm đềm
Tình quê hương gắn liền yêu thương
bao mùa mưa nắng em vẫn đến trường
Thầy cô em đã dạy cho em
yêu nước yêu quê và yêu gia đình
ĐK:
Tre xanh kia sẽ có ngày rồi già
chồi non vươn lên thắm cây vườn mượt mà
Trường học này là cây hoa
còn nụ cười là hương hoa
bay tỏa khắp quê nhà
Em siêng năng gắng học hành ngày ngày
rồi mai sau đây sẽ nên người thành tài
Dù cuộc đời nhịp thoi đưa
từng mùa hè từng cơn mưa
Em vẫn nhớ trường xưa
1.2. Bộ đề số 2:
I. Trắc nghiệm khách quan
Trả lời những câu hỏi sau bằng cách khoanh tròn chữ A, B, C hoặc D (mỗi câu chỉ có một đáp án đúng).
Câu 1. Câu hát Cây rợp bóng mát yêu đời yên lành… có trong bài hát nào?
A. Con chim hay hót – Phan Huỳnh ĐIểu.
B. Những bông hoa những bài ca – Hoàn Long.
C. Tre ngà bên Lăng Bác – Hàn Ngọc Bích.
D. Em vẫn nhớ trường xưa – Thanh Sơn
Câu 2. Cao độ là gì?
A. Độ trầm bổng, cao thấp.
B. Độ ngân dài, ngắn.
C. Độ mạnh, nhẹ.
D. Màu âm khác nhau của âm thanh.
Câu 3. Trường độ là gì?
A. Độ trầm bổng, cao thấp.
B. Độ ngân dài, ngắn.
C. Độ mạnh, nhẹ.
D. Màu âm khác nhau của âm thanh.
Câu 4. Nhịp cho biết điều gì?
A. Mỗi nhịp có 2 phách, mỗi phách bằng một nốt móc đơn. Phách thứ nhất là phách mạnh, phách thứ hai là phách nhẹ.
B. Mỗi nhịp có 2 phách, mỗi phách bằng một nốt móc kép.
C. Mỗi nhịp có 2 phách, mỗi phách bằng một nốt đen. Phách thứ nhất là phách nhẹ, phách thứ hai là phách mạnh.
D. Mỗi nhịp có 2 phách, mỗi phách bằng một nốt đen. Phách thứ nhất là phách mạnh, phách thứ hai là phách nhẹ.
Câu 5. Ai là tác giả bài hát Reo vang bình minh?
A. Văn Cao
B. Phạm Tuyên
C. Lưu Hữu Phước
D. Hoàng Lân
II. Tự luận
Hãy hoàn thành các bài tập sau đây.
Câu 8. Chép lời bài hát Những bông hoa những bài ca
Câu 9. Hãy viết cảm nhận của em về bài hát Dàn đồng ca mùa hạ (viết dưới 50 chữ).
Đáp án:
I. Trắc nghiệm khách quan
Câu 1. Câu hát Cây rợp bóng mát yêu đời yên lành… có trong bài hát nào?
D. Em vẫn nhớ trường xưa – Thanh Sơn
Câu 2. Cao độ là gì?
A. Độ trầm bổng, cao thấp.
Câu 3. Trường độ là gì?
B. Độ ngân dài, ngắn.
Câu 4. Nhịp cho biết điều gì?
D. Mỗi nhịp có 2 phách, mỗi phách bằng một nốt đen. Phách thứ nhất là phách mạnh, phách thứ hai là phách nhẹ.
Câu 5. Ai là tác giả bài hát Reo vang bình minh?
C. Lưu Hữu Phước
II. Tự luận
Câu 6. Chép lời bài hát Những bông hoa những bài ca
Cùng nhau cầm tay đi đến thăm các thầy các cô.
Lời hát rộn rã bao bé em bước trên đường phố.
Ngàn hoa nở tươi khoe sắc hương dưới ánh mặt trời.
Náo nức tiếng cười say sưa yêu đời.
Những đóa hoa tươi màu đạp nhất.
Chúng em xin tặng các thầy các cô.
Thầy cô dạy em mong chúng em sẽ cùng lớn khôn.
Học tốt học mãi ghi nhớ trong những trang vở mới.
Mùa thu đẹp tươi bao ước mơ sáng gương mặt người.
Nhớ mãi công thầy nhớ mãi ơn này.
Những khúc ca bao lời đẹp nhất.
Chúng em xin tặng các thầy các cô.
Câu 7. Hãy viết cảm nhận của em về bài hát Dàn đồng ca mùa hạ (viết dưới 50 chữ). HS viết nhiều cảm nhận khác nhau (về nội dung, sắc thái, tình cảm…), GV đánh giá tuỳ theo từng bài.
3. Đề cương ôn tập môn Âm nhạc 5:
| Stt | Mạch nội dung | Đơn vị kiến thức | Mức độ đánh giá |
| 1 | Hát
|
Bài hát: mùa xuân em tới trường, Những lá thuyền ước mơ.
Các bài hát có nội dung, âm vực phù hợp với độ tuổi; đa dạng về loại nhịp và tính chất âm nhạc. |
Nhận biết
– Nêu được tên bài hát, tên tác giả và nội dung của bài hát. Thông hiểu – Cảm nhận được sắc thái và tình cảm của bài hát – Biết nhận xét về việc trình diễn bài hát của bản thân hoặc người khác. Vận dụng – Hát đúng cao độ, trường độ, sắc thái. – Hát rõ lời và thuộc lời, biết chủ động lấy hơi, duy trì được tốc độ ổn định. – Nhận biết được câu, đoạn trong bài hát có hình thức rõ ràng. – Biết hát đơn ca, song ca, tốp ca, đồng ca với 2 hoặc 3 bè đơn giản. – Biết điều chỉnh giọng hát để tạo nên sự hài hoà, biểu lộ cảm xúc phù hợp với tính chất âm nhạc. Vận dụng cao – Biết hát kết hợp gõ đệm, vận động hoặc đánh nhịp. – Biết dàn dựng và biểu diễn bài hát ở trong và ngoài nhà trường. |
| 2 | Đọc nhạc
|
Bài đọc nhạc số 5,6. Các bài đọc nhạc dễ đọc, âm vực phù hợp với độ tuổi. Sử dụng trường độ: tròn, trắng, trắng có chấm dôi, đen, đen có chấm dôi, móc đơn, móc kép và các dấu lặng. | Nhận biết
– Đọc đúng tên nốt trong bài đọc nhạc. – Nhận biết được gam Đô trưởng Thông hiểu – Đọc đúng được cao độ gam Đô trưởng – Giải thích được ý nghĩa của các kí hiệu trong bài đọc nhạc; phân biệt được sự giống nhau hoặc khác nhau của các nét nhạc. Vận dụng – Đọc đúng tên nốt, cao độ và trường độ bài đọc nhạc, thể hiện được tính chất âm nhạc. Vận dụng cao – Biết đọc nhạc kết hợp gõ đệm hoặc đánh nhịp – Cảm nhận được sự hoà quyện của âm thanh khi đọc nhạc có bè. |
