Dị ứng đạm sữa bò: Dấu hiệu và cách điều trị mẹ cần biết

Dị ứng đạm sữa bò là một trong những dị ứng phổ biến nhất ở trẻ em. Tuy nhiên không phải mẹ nào cũng có thể nhận biết sớm dị ứng này ở trẻ. Vậy hãy cùng chuyên mục chăm sóc bé 0 – 3 tuổi tìm hiểu về dấu hiệu và cách điều trị mẹ cần biết khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò nhé!

1Dị ứng đạm sữa bò là gì?

Dị ứng đạm sữa bò là hiện tượng trẻ phản ứng miễn dịch với các thành phần đạm từ các sản phẩm chế biến từ sữa bò. Tỷ lệ mắc dị ứng đạm sữa bò là khoảng 2 – 7%, cao nhất trong các loại dị ứng thức ăn ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi. Hầu hết trẻ em khi mắc chứng bệnh này sẽ khỏi trước khi lên 5 tuổi.

Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

2Hình ảnh bé bị dị ứng đạm sữa bò

Dị ứng đạm sữa bò khiến trẻ hay quấy khóc

Trẻ bị đau quặn bụng

Trẻ bị nổi ban, mẩn ngứa do dị ứng đạm sữa bò

Trẻ bị ho, khò khè và khó thở

3Nguyên nhân gây dị ứng đạm sữa bò

Nguyên nhân gây ra dị ứng đạm sữa bò là khi các thành phần protein như Casein, Whey trong sữa bò được đưa vào cơ thể trẻ bị hệ thống miễn dịch cho là có hại nên khiến cơ thể tự động sản xuất ra các kháng thể miễn dịch IgE để trung hòa các thành phần này. Khi cơ thể trẻ lại được nạp đạm từ sữa bò, kháng thể này sẽ phát tín hiệu nhận biết và khiến cho hệ thống miễn dịch giải phóng histamin và các hóa chất trung gian khác gây dị ứng ở trẻ em, làm cho trẻ có hàng loạt những dấu hiệu của dị ứng như trẻ quấy khóc đêm, buồn nôn, phát ban,…

4Dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò

Dị ứng đạm sữa bò có thể xuất hiện sau vài phút hoặc vài giờ khi trẻ sử dụng các thực phẩm chế biến từ sữa bò. Có những trường hợp hiếm gặp khi trẻ bú hoàn toàn bị dị ứng này là do sữa bò truyền từ khẩu phần ăn của mẹ sang. Tùy theo tình trạng bệnh và sức khỏe của bé mà các triệu chứng liên quan đến hô hấp, tiêu hóa và trên da sẽ biểu hiệu từ nhẹ đến nặng và tức thời hay kéo dài.

Dấu hiệu dị ứng tức thời

Các triệu chứng này sẽ biểu hiện khá sớm chỉ sau vài phút trẻ sử dụng chế phẩm từ sữa bò như:

• Một số dị ứng gây viêm da như trẻ bị nổi mẩn đỏ, chàm sữa ở trẻ sơ sinh, phát ban, mề đay.
• Trẻ có dấu hiệu sưng môi, mặt, lưỡi và khó thở.
• Sau khi trẻ bú sẽ bị nôn mửa, bị tiêu chảy.

Trẻ bị sưng mội, mặt do sữa bò

Dấu hiệu dị ứng kéo dài

Những triệu chứng muộn ở trẻ có thể xuất hiện sau 48 giờ trẻ uống sữa. Tuy nhiên nếu tình trạng này có những biểu hiện nặng như sau thì cần mang trẻ đến các cơ sở y tế để điều trị sớm, không nên chủ quan tự điều trị tại nhà:

• Trẻ đau bụng và thường quấy khóc, thức giấc, mệt mỏi và ưỡn bụng.
• Những biểu hiện viêm da nghiêm trọng như ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, phát ban khắp người.
• Trẻ bắt đầu ho, sổ mũi và thở khò khè.
• Nôn mửa, trào ngược dạ dày.
• Trẻ bị bệnh tiêu chảy và đi nhiều lần trong ngày, trong phân lỏng có màu sắc khác biệt bình thường.

Trẻ quấy khóc, phát ban khắp người

5Phương pháp chẩn đoán trẻ dị ứng đạm sữa bò

Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ thường rất dễ gây nhầm lẫn với các loại bệnh lý thông thường khác. Do đó ba mẹ cần biết được những phương pháp chẩn đoán ban đầu để các định loại dị ứng này ở trẻ.

Tiền sử bệnh lý của bé

Dị ứng thường mang tính chất di truyền nên tiểu sử bệnh lý là một yếu tố cần được quan tâm. Ngoài ra, để chẩn đoán sơ bộ các mẹ nên quan tâm đến tiền sử bệnh của trẻ, loại sữa trẻ đang dùng, thời điểm trẻ phát bệnh và có những triệu chứng liên quan đến da, hô hấp và tiêu hóa vì đây là những nơi có những biểu hiện của dị ứng đạm sữa bò.

Lưu ý tiền sử bệnh lý của trẻ trước khi chẩn đoán

Xét nghiệm dị ứng cho bé

Những cơ quan chịu ảnh hưởng rõ ràng của việc dị ứng đạm sữa bò là hệ hô hấp, tiêu hóa và da. Vì vậy bác sĩ sẽ tiến hành thêm một số xét nghiệm ngoài xét nghiệm dị ứng như:

• Lẩy da (Skin prick Test) với sữa
• Xét nghiệm IgE đặc hiệu với các protein sữa bò (RAST)
• Test loại trừ/cho ăn lại: Nếu triệu chứng giảm sau 2 – 4 tuần kiêng sữa thì cho ăn lại. Nhưng sau đó các triệu chứng lại xuất hiện thì trẻ có dị ứng với đạm sữa bò.
• Test thử thách đường miệng.

6Cách điều trị cho trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Cách điều trị sẽ khác nhau tùy theo độ tuổi của trẻ. Các mẹ có thể tham khảo một số cách sau đây:

Bé dưới 6 tháng tuổi

Đối với trẻ còn bú sữa mẹ hoàn toàn, sau khi được bác sĩ thăm khám nghi ngờ bị dị ứng đạm sữa bò thì mẹ nên loại bỏ các thực phẩm chứa đạm sữa bò như trứng, đậu nành. Tuy nhiên mẹ cần phải bổ sung lại lượng canxi và vitamin D cho cơ thể.

Trẻ dưới 6 tháng sử dụng sữa công thức thì mẹ nên lựa chọn các loại sữa có công thức đạm sữa bò thủy phân toàn phần hoặc Amino axit. Để dễ nhận biết các loại sữa được sản xuất theo công thức này, ba mẹ chú ý những dòng chữ được ghi trên bao bì như: “Hypoallergenic formula” (công thức giảm dị ứng), “Amino acid-based formula” (công thức acid amin).

Bé từ 6 tháng tuổi trở lên

Khi lựa chọn các thực phẩm cho bé sử dụng, ba mẹ nên chú ý đến các thành phần trong sản phẩm. Không nên lựa chọn các loại sản phẩm chứa đạm từ sữa bò như: Phô mai, kem, sữa bột, váng sữa,…

Ngoài ra đối với các sản phẩm không có bảng ghi thành phần công thức từ sữa nhưng vẫn được thêm vào để chế biến như bánh quy, sô cô la, sinh tố, bánh bông lan, bánh mì ngọt,… Ba mẹ đặc biệt lưu ý đến các thực phẩm như trên.

Khi bị dị ứng với đạm sữa bò, cơ thể trẻ sẽ bị thiếu hụt những thành phần dinh dưỡng nhất định. Vì vậy ba mẹ nên bổ sung thay thế cho trẻ bằng những thực phẩm hoặc thuốc bổ từ canxi và vitamin D.

Tình trạng dị ứng đạm sữa bò sẽ chấm dứt cho đến khi trẻ 5 tuổi. Vì thế, bố mẹ nên cân nhắc bổ sung lại sản phẩm chứa đạm sữa bò cho trẻ trên 1 tuổi nếu tình hình sức khỏe của bé tốt và không xuất hiện triệu chứng dị ứng với đạm sữa bò nào.

Không cho trẻ sử dụng thực phẩm chế biến từ sữa bò

7Cách phòng ngừa dị ứng đạm sữa bò các mẹ cần biết

Cho bé uống sữa mẹ

Sữa mẹ có chứa các thành phần đạm từ mẹ đặc biệt tốt đối và an toàn với hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ. Đây cũng chính là phương pháp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ bị dị ứng đạm sữa bò từ thực phẩm. Bé có thể dung nạp tốt các thành phần đạm từ sữa mẹ, không lo sự thiếu hụt chất dinh dưỡng của bé.

Cho trẻ bú sữa mẹ

Cho bé uống sữa công thức có đạm thủy phân toàn phần

Sữa công thức có đạm thủy phân toàn phần là một lựa chọn đối với trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ và trẻ bị dị ứng đạm sữa bò. Nếu sau khi trẻ sử dụng sữa mà vẫn còn những triệu chứng của dị ứng thì nên mang trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời cũng như có những lời khuyên từ bác sĩ để có hướng xử lý chính xác.

8Đôi lời từ truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn

Trên đây là những thông tin tổng quát về hiện tượng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ. Hy vọng qua bài viết trên ba mẹ đã hiểu rõ hơn về dị ứng đạm sữa bò và có những biện pháp phòng ngừa cũng như xử lý khi trẻ gặp tình trạng này để hỗ trợ quá trình khôn lớn của trẻ.

Kim Loan tổng hợp

Nhật Quang đã kiểm duyệt