Hiện nay, nhiều tổ chức đề nghị Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia (Nafosted) xây dựng nguồn kinh phí hỗ trợ từ xã hội, bên cạnh ngân sách nhà nước cho nghiên cứu khoa học.
Thông tin được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt chia sẻ tại hội nghị xúc tiến nghiên cứu và phát triển nguồn nhân lực khoa học và công nghệ trình độ cao tổ chức tại TP.HCM sáng 15/4.
Ông cho biết thời gian qua, Quỹ Nafosted, Bộ Khoa học và Công nghệ đã làm việc với các tổ chức xã hội và nhận thấy khả năng tài trợ từ khu vực tư nhân. Các tổ chức xã hội mong muốn hợp tác với Quỹ Nafosted để xây dựng quỹ tài trợ bên cạnh nguồn ngân sách.
Về cách thức, cơ chế điều hành quỹ này, Bộ trưởng cho rằng cần nghiên cứu, nhưng có thể theo mô hình quỹ đầu tư mạo hiểm (venture fund). Các tổ chức xã hội sẵn sàng hỗ trợ, giúp thúc đẩy quy mô tài trợ cho nghiên cứu khoa học, nhằm đạt được các mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và tăng năng lực đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam.
Đồng chí đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo luôn hỗ trợ Quỹ Nafosted trong quá trình hoạt động, phối hợp với các tổ chức liên quan tăng cường tài trợ, tài trợ, hỗ trợ hàng năm từ nguồn ngân sách và ngoài ngân sách. . Ngoài ra, Bộ KH&CN sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng cơ chế tài chính phù hợp với đặc thù của ngành, phù hợp với thông lệ quốc tế, chấp nhận rủi ro và độ trễ.
Nafosted được thành lập để tài trợ và hỗ trợ nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, các hoạt động nâng cao năng lực và các nhiệm vụ khoa học đặc biệt, với tiềm năng lớn sử dụng ngân sách do Bộ Khoa học và Công nghệ cung cấp. công nghệ quản lý, vận hành từ năm 2008. Cơ cấu nguồn vốn của quỹ giai đoạn 2014 trở về trước được cấp tối đa 300 tỷ đồng/năm. Sau năm 2014 quỹ được cấp tối đa 500 tỷ đồng/năm. Hiện Quỹ được phân bổ thực tế khoảng 300 tỷ đồng. Sau 15 năm, Quỹ Nafosted đã tài trợ cho hơn 4.000 công trình nghiên cứu của 20.000 nhà khoa học và 300 tổ chức trên cả nước. Trung bình một đề tài nghiên cứu khoa học cơ bản được cấp kinh phí 950 triệu đồng, được coi là thấp.
Theo ông Phạm Đình Nguyên, Giám đốc cơ quan điều hành Quỹ Nafosted, trong giai đoạn đầu, Quỹ chủ yếu tài trợ cho hoạt động nghiên cứu cơ bản với tỷ lệ gần 90%. Tuy nhiên, theo điều lệ mới trong giai đoạn tiếp theo, Quỹ sẽ hướng tới tài trợ cho nghiên cứu xuất sắc, tăng tỷ trọng tài trợ cho nghiên cứu ứng dụng lên khoảng 25% với mục tiêu thúc đẩy số lượng sáng chế, sở hữu trí tuệ. Hỗ trợ xây dựng năng lực sẽ tăng lên, hướng tới nghiên cứu sau tiến sĩ, dưới hình thức tài trợ cho các nhà khoa học trẻ trong giai đoạn đầu của hoạt động khoa học.
Theo ông Nguyên, mục tiêu của chương trình vận hành theo thông lệ quốc tế trong các khâu đánh giá nhà khoa học, lựa chọn đề tài và kết quả nghiên cứu, bảo đảm tính trung thực của học thuật. Về thông tin, quản lý tài chính quỹ đảm bảo minh bạch, thủ tục thuận tiện, đơn giản. Các nhà khoa học địa phương có thể áp dụng cho các bước tài trợ dễ dàng. “Chúng tôi đang phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan đề xuất thay đổi quy định pháp luật ngân sách để nguồn kinh phí từ quỹ chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm nhằm đảm bảo thuận lợi cho các nhà đầu tư khoa học”, ông Nguyên nói.
Hà An
Thông tin nguồn: https://vnexpress.net/quy-nafosted-co-the-co-thu-hut-them-tai-tro-tu-xa-hoi-4593884.html