1. Câu hỏi Đại sứ văn hóa đọc 2023:
Em hãy sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn, thơ, kịch) hoặc một tác phẩm hội họa (tranh vẽ) với thông điệp lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tình yêu với Tổ quốc.
2. Sáng tác một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật lan tỏa tình yêu đọc sách hay nhất:
Sách, một trong những biểu tượng vĩ đại của nền văn minh con người, đã trải qua một cuộc hành trình kỳ diệu. Từ những cuốn sách được viết trên hàng trăm tấm da cừu, khắc trên hàng nghìn thẻ tre, cho đến những cuốn sách được in bằng máy in hiện đại ngày nay, ta có thể thấy sự tiến bộ đáng kinh ngạc của nhân loại qua hàng ngàn năm lịch sử. Theo tác giả của bài “Phương pháp đọc nhanh” (trong “Lịch sử văn hóa tổng hợp 1987-1990”), “Trong vòng 500 năm lịch sử của mình, ngành in thế giới đã xuất bản hơn 300 triệu cuốn sách và sản xuất 600 triệu trang in mỗi năm.” Những con số này thực sự làm cho chúng ta phải ngạc nhiên.
Sách không chỉ là sản phẩm vật lý, mà còn là hiện thân của tài năng con người. Những nhà văn, nhà sử học và những tư tưởng vĩ đại mới có khả năng tạo ra những tác phẩm vĩ đại. Các tác phẩm như Kinh Thánh, Kinh Ko-ran, Kinh Phật, sử thi Ramayana, tác phẩm của Khổng Tử, Mạnh Tử, Lão Tử và nhiều tác phẩm khác, đã tồn tại qua hàng ngàn năm và vẫn đọng sâu trong tâm hồn hàng triệu con người trên khắp trái đất. Những tác phẩm như “Sử kí Tư Mã Thiên”, “Chiến tranh và Hòa bình”, cũng như các bộ tiểu thuyết lịch sử như “Tam quốc chí” và “Đông Chu liệt quốc”, cùng với các tác phẩm của những nhà văn, nhà khoa học đã được tôn vinh vĩnh viễn bằng giải thưởng Nobel, đã chiếu sáng nền văn minh nhân loại mãi mãi. Còn hàng ngàn quyển sách viết bằng chữ Hán – Nôm, một thể hiện hùng hồn của nền văn hiến Đại Việt, đã được tổ tiên để lại. Mọi thứ vật chất có thể phai mờ theo thời gian, nhưng tên tuổi và tác phẩm của các vị như Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Niu-tơn, Anh-xtanh,… sẽ sống mãi mãi trong lòng người.
Sách là sản phẩm tinh thần của con người, là kho tàng tri thức vô tận. Sách có thể giúp chúng ta hiểu biết về thế giới xung quanh, mở rộng tầm nhìn và nâng cao trí tuệ. Sách còn có thể giúp chúng ta giải trí, thư giãn và bồi dưỡng tâm hồn. Vì vậy, chúng ta cần biết trân trọng và yêu quý sách. Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn có được sự giàu có và sang trọng. Ai cũng muốn mở rộng kiến thức và biết nhiều hơn. Sự nghèo khổ thường dẫn đến sự khinh bỉ, trong khi sự dốt nát thì thường bị xem thường. Đó là lý do tại sao trong xã hội phong kiến Việt Nam, các sĩ tử luôn được đặt lên hàng đầu trong bốn tầng lớp xã hội: “Sĩ, nông, công, thương.” Tri thức là nguồn năng lượng quốc gia. Trong thời đại số hóa như hiện nay, chúng ta hiểu rõ hơn về giá trị của tri thức, trí tuệ và tài năng. Theo lời của Go-rơ-ki: “Chỉ có kiến thức mới là con đường sống.” Chúng ta không thể sống trong đói nghèo, mù tối tri thức. Vì vậy, “người không có kiến thức sẽ chỉ là công cụ phục vụ người khác” (Mạnh Tử). “Chỉ có kiến thức mới là con đường sống.” Sống để sáng tạo, để thống trị các công cụ và máy móc. Sống trong sự phát triển của khoa học và công nghệ. Con đường sống mà Go-rơ-ki nói đến là con đường của sáng tạo, đối diện với cuộc sống đầy đủ về vật chất và tinh thần, để chúng ta có thể kiểm soát bản thân, xã hội và tự nhiên.
Yêu sách không thể đồng nghĩa với việc trở thành một con mọt sách. Đọc sách không phải biến ta thành tù nhân của sách vở, mà phải thực sự tiếp thu và cân nhắc thông tin một cách kỹ lưỡng. Theo tinh thần của câu “Học cho rộng, hỏi cho kĩ, suy nghĩ cho cẩn thận, phân biệt cho sáng suốt, làm việc cho hết lòng” (Trung dung). Người yêu sách là những người kính trọng tri thức, đam mê học hỏi, luôn mong muốn vươn lên và góp phần xây dựng xã hội văn minh. Trong bước chuyển mình hội nhập và hiện đại hóa của đất nước, tuổi trẻ Việt Nam cần phải không chỉ học tập ở trường, từ các thầy cô giáo, bạn bè, và cuộc sống hàng ngày, mà còn phải biết đọc sách. Đó có thể là sách khoa học, sách kỹ thuật, sách ngoại ngữ, sách văn học,… Tuổi trẻ cần phải tự mình tích lũy kiến thức hiện đại, để có thể đóng góp mạnh mẽ cho sự phồn thịnh của đất nước.
3. Sáng tác một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật lan tỏa tình yêu đọc sách ngắn gọn nhất:
Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc được tổ chức nhằm mục đích thúc đẩy đam mê đọc sách trong học sinh, sinh viên, đồng thời hình thành thói quen và kỹ năng đọc sách cho đối tượng tham gia. Cuộc thi mở rộng cho tất cả học sinh, sinh viên trên toàn quốc. Mỗi đề thi bao gồm 2 câu hỏi, yêu cầu thí sinh chia sẻ về cuốn sách yêu thích và sáng tác một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách, nuôi dưỡng tâm hồn giàu tính nhân văn, khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, cũng như thúc đẩy niềm tự hào dân tộc và tình yêu với Tổ quốc.
Cụ thể, câu hỏi của Đại sứ Văn hóa đọc 2023 đề 2 yêu cầu thí sinh sáng tác một tác phẩm văn học như truyện ngắn, thơ, kịch hoặc một tác phẩm nghệ thuật như tranh vẽ, thể hiện thông điệp về tình yêu đọc sách, tầm quan trọng của nhân văn, khả năng tạo nên trách nhiệm cá nhân, gia đình và xã hội, cùng việc thúc đẩy niềm tự hào dân tộc và tình yêu với Tổ quốc.
4. Sáng tác một tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật lan tỏa tình yêu đọc sách ấn tượng nhất:
Nếu tôi được chọn làm Đại sứ Văn hóa Đọc sách, tôi sẽ hết sức cố gắng để thực hiện các bước cụ thể và hiệu quả nhằm thúc đẩy và lan tỏa văn hóa đọc trong môi trường học tập. Tôi hiểu rằng việc quyên góp sách cho các tổ chức từ thiện ở miền trung và miền núi, cung cấp sách cho mọi người thông qua việc thiết lập một phòng đọc nhỏ, là điều cần thiết.
Tôi có một ước mơ, đó là tạo nên một câu lạc bộ sách, nơi tôi có thể khuyến khích và kết nối những người yêu sách, đặc biệt là các bạn trẻ, và đưa sách gần hơn với mọi người. Trong môi trường học tập, tôi sẽ tạo cơ hội cho thầy cô giáo và bạn bè tổ chức các hội chợ sách nhỏ để mua bán sách với giá hợp lý, kết hợp với quyên góp sách và ủng hộ thư viện của trường. Bằng cách này, tất cả học sinh trong trường sẽ có cơ hội đọc nhiều sách hơn và chúng ta có thể chia sẻ những cuốn sách mà chúng ta yêu thích với nhau.
Đối với những người bạn đam mê đọc sách, tôi dự định tổ chức một triển lãm sách, giới thiệu những cuốn sách nổi tiếng, trích dẫn những đoạn văn hay, và chia sẻ thông tin thú vị từ sách để khơi dậy sự hứng thú trong việc học tập. Chúng tôi sẽ thông tin rộng rãi về buổi triển lãm thông qua các phương tiện truyền thông, tạo ra không gian đọc sách ý nghĩa. Để thực hiện được điều này, sự ủng hộ và hỗ trợ của mọi người rất quan trọng.
Tôi muốn mỗi phòng học đều có một góc đọc nhỏ, chứa đồ dùng học tập, dụng cụ thể thao, báo đội, và một vài cuốn sách học tập cùng với một cuốn từ điển. Tôi muốn tặng mỗi thành viên trong lớp một cuốn sách để lấp đầy góc đọc này. Trong vòng một học kỳ hoặc năm học, mọi người trong lớp phải có cơ hội đọc toàn bộ cuốn sách này trước khi trả lại cho chủ nhân ban đầu. Sau đó, hoạt động này sẽ tiếp tục thông qua việc đóng góp sách mới. Để khuyến khích học sinh đọc sách, tôi cũng đề xuất viết đánh giá sách và viết bài trên các trang web dành cho học sinh của trường. Đồng thời, giáo viên chủ nhiệm của lớp có thể đưa ra điểm khuyến khích trong các hoạt động của lớp hoặc tổ chức thảo luận về nội dung sách. Bằng cách này, đọc sách sẽ trở thành một thói quen và niềm vui chung của nhiều học sinh.
