Siêu âm hình thái học là gì? Tầm quan trọng của siêu âm hình thái học đối với sức khỏe mẹ và bé

Siêu âm hình thái họclà phương pháp phổ biến được sử dụng để theo dõi sự hình thành và phát triển của em bé trong bụng mẹ. Đồng hành cùng truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn và chuyên mục Góc chuyên gia để tìm hiểu kỹ hơn về kỹ thuật sàng lọc trước sinh này với bài viết sau đây ba mẹ nhé!

1Siêu âm hình thái học là gì?

Siêu âm hình thái học là kỹ thuật sàng lọc trước sinh giúp ba mẹ quan sát hình ảnh, sự phát triển của thai nhi. Và hơn hết, nó còn có thể hỗ trợ các bác sĩ phát hiện dị tật bẩm sinh của em bé nếu có.

Siêu âm là tự nguyện và không bắt buộc. Mặc dù vậy, theo các bác sĩ, mẹ vẫn nên thực hiện siêu âm hình thái học vào những mốc thời gian quan trọng để có thể xây dựng kế hoạch chăm sóc và theo dõi sự phát triển của thai nhi phù hợp.

Siêu âm hình thái học cần được thực hiện để có biện pháp chăm sóc sức khỏe cho cả mẹ và bé

2Tại sao mẹ cần thực hiện siêu âm hình thái học?

Dù là lần đầu tiên mang thai hay đã có em bé trước đó, siêu âm thai vẫn là việc vô cùng quan trọng để chẩn đoán các trường hợp mang thai giả hay mang thai ngoài tử cung,… Siêu âm thai được tiến hành rất đơn giản và chỉ kéo dài trong khoảng 10 phút. Sau khi siêu âm, hình ảnh của em bé trong bụng mẹ sẽ được ghi lại.

Bên cạnh việc giúp ba mẹ quan sát hình thái và cử động thai, siêu âm hình thái học còn giúp các bác sĩ xác định ngày dự sinh của mẹ và các bất thường trong sự hình thành và phát triển của bé. Phụ thuộc vào tuổi thai, các bác sĩ sẽ áp dụng các kỹ thuật siêu âm thai khác nhau sao cho phù hợp nhất.

3Khi nào mẹ nên thực hiện siêu âm hình thái học thai nhi?

Khám thai định kỳ, siêu âm thai cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, tùy vào sức khỏe của mẹ và bé mà sẽ có sự khác biệt về thời gian khám thai. Tuy nhiên, có những thời điểm đặc biệt quan trọng mà mẹ không nên bỏ qua, cụ thể:

Siêu âm hình thái học khi bé được 11 – 14 tuần tuổi

Trên thực tế, siêu âm thai vào tam cá nguyệt đầu tiên, tuần thứ 12 là tốt nhất. Lần khám thai đầu tiên này vô cùng quan trọng trong việc giúp các bác sĩ phát hiện ra điểm bất thường ở bộ nhiễm sắc thể. Bên cạnh đó, thực hiện siêu âm hình thái học thai nhi ở giai đoạn này còn giúp mẹ biết mình đang mang thai đơn hay mang đa thai như thai đôi, thai ba.

Không chỉ vậy, khi được 12 tuần tuổi, phần lớn các em bé đều đã phát triển tương đối đầy đủ về mặt hình thái và có một số biểu hiện phản xạ như duỗi chân, duỗi tay,… Đây cũng là 1 trong 3 thời điểm siêu âm dị vật quan trọng được các bác sĩ khuyến nghị thực hiện.

Trong lần siêu âm này, bé sẽ được thực hiện các sàng lọc liên quan tới tim, tiết niệu, tứ chi, tiêu hóa, não,… và toàn bộ hình thể.

Siêu âm thai hình thái học khi bé được 18 – 22 tuần tuổi

Trong lần siêu âm thai thứ 2, cấu trúc và hình thái của thai nhi sẽ được các bác sĩ kiểm tra chính xác hơn. Lúc này, ba mẹ đã có thể cảm nhận và nghe được nhịp tim thai, qua đó phát hiện các bất thường trong quá trình phát triển của bé nếu có.

Bên cạnh đó, khi khám thai, các bác sĩ cũng sẽ thực hiện quan sát, đo các chỉ số sinh học và kích thước, cân nặng của thai nhi nhằm đảm bảo bé phát triển bình thường theo đúng số tuần tuổi.

Trong trường hợp không có bất cứ bất thường nào, mẹ sẽ được các bác sĩ tư vấn về các phương pháp chăm sóc thai một cách toàn diện nhất. Đây cũng là mốc siêu âm thai mà mẹ cần tuân thủ để đảm bảo sức khỏe, sự an toàn cho cả mẹ và bé.

Mẹ nên thực hiện siêu âm hình thái học vào 3 mốc thời gian quan trọng theo khuyến nghị

Siêu âm hình thái học khi bé được 30 – 32 tuần tuổi

Đây là thời điểm chuẩn bị lâm bồn, việc siêu âm thai giai đoạn này sẽ giúp mẹ xác định xem liệu bé có đang phát triển tốt hay không, liệu có dấu hiệu sinh non, thừa cân hay thiếu cân không. Qua đó góp phần tạo tâm lý thoải mái cho mẹ, hạn chế tình trạng trầm cảm khi mang thai.

4Kết quả siêu âm hình thái học bao gồm những gì?

Thực hiện siêu âm thai từ tuần 20 – tuần 24, các bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra toàn bộ hình thể để chẩn đoán đầy đủ sự phát triển của em bé. Kết quả siêu âm hình thái học sẽ bao gồm các hình ảnh, chỉ số sau:

• Đầu: Quan sát xương vòm sọ, cấu trúc não, chu vi và đường kính lưỡng đỉnh, 2 hốc mắt, miệng, mũi, cằm, chẩn đoán các bất thường về hình thái, cấu trúc não, vòm miệng có khe hở, sứt môi, khối u vòm mặt,…
• Cột sống: Phát hiện các bất thường liên quan tới cột sống như chẻ đôi đốt sống thể hở, thoát vị cột sống.
• Ngực: Vị trí, kích thước tim của em bé, chẩn đoán các bất thường, dị tật ở tim và phổi, khối u ở tim, tràn dịch màng phổi,…
• Bụng: Siêu âm hình thái học cho phép ba mẹ quan sát cấu trúc của dạ dày, cơ hoành, bàng quang, số đo vòng bụng của bé, giúp các bác sĩ chẩn đoán các tình trạng thận đa nang, tắc đại tràng, khe hở thành bụng, tắc ruột non, không có thận, dị tật hậu môn trực tràng,… nếu có
• Chân, tay: Số đo chiều dài xương đùi, kiểm tra sự phát triển, các bất thường liên quan tới tứ chi: chân tay ngắn, vẹo, lùn, thiếu ngón, thừa ngón.,…

Bên cạnh hình thái và cấu trúc của các cơ quan, siêu âm hình thái học cũng giúp mẹ bầu đánh giá một số yếu tố phụ như vị trí của bánh rau; dây rốn; màu sắc và tình trạng nước ối.

Kết quả siêu âm hình thái học sẽ bao gồm hình ảnh, các chỉ số sinh học liên quan tới sự phát triển của bé

5Siêu âm hình thái học có đắt không?

Chi phí siêu âm hình thái học sẽ phụ thuộc vào địa điểm mẹ lựa chọn siêu âm, tình trạng sức khỏe của mẹ và bé, năng lực của đội ngũ y bác sĩ và phương pháp siêu âm (2D, 3D, 4D, 5D), thông thường sẽ giao động từ 100.000 VNĐ – 700.000VNĐ/lượt.

6Nhược điểm của kỹ thuật siêu âm thai hình thái học

Tuy rằng siêu âm hình thái học thai nhi sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán một số hội chứng dị tật bẩm sinh ở trẻ, tuy nhiên không phải loại dị tật nào cũng có thể phát hiện được. Khi thai được 18 – 20 tuần tuổi, tỷ lệ phát hiện bất thường thông qua kỹ thuật này khoảng 40 – 70%. Một số những vấn đề liên quan tới di truyền như Down cũng sẽ không thể phát hiện được.

Chính vì vậy, nếu lo ngại các tình trạng bệnh lý do di truyền, mẹ nên tham vấn ý kiến của bác sĩ để tiến hành thực hiện các phương pháp xét nghiệm sàng lọc khác phù hợp hơn như chọc dò màng ối.

Ngoài ra, siêu âm hình thái học cũng tồn tại một số nhược điểm khác như:

• Dù cho kết quả siêu âm cho thấy thai phát triển bình thường nhưng sẽ không thể đảm bảo tuyệt đối khi sinh ra em bé sẽ không có bất cứ bất thường nào.
• Hầu hết các bất thường bẩm sinh sẽ xuất hiện vào khoảng tuần thứ 18 – tuần thứ 20. Tuy nhiên một số dị tật chỉ có thể quan sát vào 3 tháng cuối thai kỳ nên sẽ không thể phát hiện sớm bằng phương pháp siêu âm hình thái học.

7Mẹ cần lưu ý gì trước khi thực hiện siêu âm hình thái học

Trước khi thực hiện siêu âm hình thái học, mẹ sẽ không cần nhịn ăn như các kỹ thuật sàng lọc trước sinh khác. Thay vào đó, mẹ nên ăn uống khoa học, bổ sung các dưỡng chất cần thiết như sắt, vitamin, nước yến,… để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé giúp kết quả siêu âm chính xác nhất.

Bên cạnh đó, mẹ cũng không nên làm rỗng bàng quang trong vòng 30 phút trước khi siêu âm mà cần uống nhiều nước để lấp đầy bàng quan giúp các bác sĩ quan sát hình ảnh thai nhi dễ hơn. Siêu âm hình thái học thường sẽ không tốn quá nhiều thời gian, vậy nên mẹ có thể nhận kết quả ngay trong ngày.

Nước yến sào đường phèn Green Bird giúp mẹ bầu bổ sung dinh dưỡng

8Mách mẹ các địa chỉ y khoa uy tín cung cấp dịch vụ siêu âm hình thái học

Nếu mẹ vẫn chưa biết nên thực hiện xét nghiệm siêu âm hình thái học ở đâu, dưới đây là một số bệnh viện uy tín mà mẹ có thể tham khảo:

Tại thủ đô Hà Nội

• Bệnh viện Phụ sản Trung Ương
• Bệnh viện Phụ sản Hà Nội
• Bệnh viện Hồng Ngọc
• Bệnh viện Bạch Mai
• Bệnh viện Thu Cúc

Tại thành phố Hồ Chí Minh

• Khám thai Bệnh viện Từ Dũ
• Bệnh viện Phụ sản Mekong
• Bệnh viện Hùng Vương
• Bệnh viện Quốc tế City
• Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec

9Đôi lời từ truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn

Để kết quả siêu âm hình thái học được chuẩn nét và chính xác nhất, mẹ hãy lựa chọn các phòng khám bệnh viện sản phụ khoa uy tín. Bên cạnh đó, mẹ cũng cần tránh thăm khám tại các địa chỉ kém chất lượng khiến kết quả siêu âm sai lệch và làm ảnh hưởng tới sức khỏe của cả mẹ và bé. Chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh!

Lan Anh tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm