Bài viết này sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu sâu hơn về khái niệm sự kiện pháp lý, từ đó có thể hiểu được đặc điểm, ý nghĩa của sự kiện pháp lý.
Sự kiện pháp lý là gì?
Để hiểu được sự kiện pháp lý là gì, trước tiên chúng ta cần hiểu sự kiện là gì? hợp pháp là gì?
Sự kiện được hiểu là một hoạt động trên nhiều lĩnh vực văn hóa, kinh tế, chính trị, xã hội,… có thể mô tả là sự tập hợp của nhiều người với cùng một mục đích chung như giỗ, giỗ, văn nghệ, v.v…
tư pháp là những nguyên nhân, lý do do pháp luật quy định bắt nguồn từ một sự kiện, hiện tượng xã hội.
Từ hai khái niệm trên, có thể hiểu sự kiện pháp lý là sự kiện xảy ra trong thực tế có ý nghĩa pháp lý gắn liền với việc làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một quan hệ pháp luật. Sự kiện pháp lý phải là sự kiện có thực, tuy nhiên, sự kiện có thực chỉ trở thành sự kiện pháp lý khi có ít nhất một quan hệ pháp luật phát sinh.
Ví dụ: Cho bạn mượn xe là chuyện bình thường, thuê xe là sự kiện pháp lý và được pháp luật điều chỉnh.
Như vậy, tình tiết pháp lý sẽ gắn chặt với quy định của pháp luật. Việc xác định một sự kiện có phải là sự kiện pháp lý hay không và xác định thời điểm phát sinh sự kiện đó có ý nghĩa quan trọng để làm căn cứ xác định quan hệ pháp luật. Mỗi tình tiết pháp lý thông thường sẽ tạo ra một quan hệ pháp luật, tuy nhiên một quan hệ pháp luật có thể cần rất nhiều tình tiết pháp lý.
Sự kiện pháp lý được xếp vào loại sự cố. Hành vi là sự kiện xảy ra theo ý muốn của con người, đây là hành vi được kiểm soát. Sự việc là sự kiện xảy ra ngoài ý muốn của con người nhưng vẫn làm phát sinh quan hệ pháp luật.
Ví dụ: Hành vi ký kết hợp đồng giữa bên A và bên B; Sự cố lũ lụt đã gây thiệt hại về tài sản của gia đình ông A.
Nói ngắn gọn, sự kiện pháp lý là sự kiện phát sinh trong đời sống dưới hình thức hành vi của con người hoặc sự kiện tự nhiên gắn liền với pháp luật với việc làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt một quan hệ pháp luật nhất định như việc vợ chồng ly hôn. Vợ chồng dẫn đến chia tài sản, giao con cho người nhận nuôi thì bão lũ làm sập cầu, ách tắc ô tô vận chuyển, không thể giao hàng đúng thời hạn theo hợp đồng đã ký kết.
Phân loại sự kiện pháp lý
Sự kiện pháp lý là một phạm trù phức tạp và đa dạng nên việc phân loại sự kiện pháp lý sẽ làm rõ ý nghĩa, vai trò của từng sự kiện cụ thể.
Căn cứ vào tiêu chí ý chí, sự kiện pháp lý được chia thành sự biến và hành vi.
biến thể: Là những thứ không phụ thuộc vào ý chí của con người, hay có thể hiểu là nằm ngoài tầm kiểm soát của con người. Biến thường là những hiện tượng tự nhiên như thiên tai, chiến tranh, dịch bệnh, hỏa hoạn… làm phát sinh hoặc thay đổi nghĩa vụ của chủ thể. Nếu sự kiện xảy ra ở nơi vắng người hoặc không ảnh hưởng đến con người thì không gọi là sự kiện pháp lý.
Ví dụ Một trận lụt xảy ra trên một hòn đảo hoang vắng không có người ở chỉ được gọi là một sự kiện thực tế.
Hành vi: Là hành động xảy ra theo ý muốn của con người thể hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động. Hành vi được chia thành hành vi hợp pháp và hành vi bất hợp pháp.
Tùy theo số lượng hoàn cảnh, điều kiện làm phát sinh pháp luật mà sự kiện pháp lý được chia thành sự kiện pháp lý đơn giản và sự kiện pháp lý phức tạp.
Sự kiện pháp lý đơn giản (sự kiện pháp lý đơn): Chỉ bao gồm một sự kiện có tính quy phạm pháp luật gắn liền với sự phát sinh, thay đổi, chấm dứt của quan hệ pháp luật.
Sự kiện pháp lý phức tạp (sự kiện pháp lý phức tạp): Là sự kiện bao gồm nhiều tình tiết thực tế mà chỉ khi có đủ các tình tiết này mới có thể làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một quan hệ pháp luật.
Căn cứ vào hậu quả pháp lý
Sự kiện pháp lý được chia thành 3 loại: Sự kiện pháp lý làm phát sinh quan hệ pháp luật, sự kiện pháp lý làm thay đổi quan hệ pháp luật và sự kiện pháp lý làm chấm dứt quan hệ pháp luật.
Ý nghĩa của sự kiện pháp lý
Sự kiện pháp lý có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong hoạt động xây dựng pháp luật, làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quan hệ pháp luật. Đây là cơ sở để nhà nước điều chỉnh nhằm giải quyết các vướng mắc giữa các chủ thể khi phát sinh quan hệ pháp luật.
Ngoài ra, tình tiết pháp luật còn là cơ sở để xây dựng và hoàn thiện pháp luật, vì tình tiết pháp luật là sự kiện xảy ra hàng ngày, gắn liền với đời sống con người.
999+ tài khoản GPT Chat miễn phí, Acc OpenAI Free đăng nhập thành công 100%
