Than hoạt tính bị nhầm lẫn với than thường do hình dáng chúng khá giống nhau. Cùng tìm hiểu than hoạt tính là gì và cách phân biệt chúng với than thường nhé!
Than hoạt tính là một loại than nhân tạo mang đến nhiều công dụng thú vị, hữu ích cho người dùng. Cùng Bách hoá XANH khám phá xem than hoạt tính là gì và cách phân biệt than hoạt tính với than thông thường bạn nhé!
Than hoạt tính là gì?
Than hoạt tính (còn được gọi là Activated Carbon) là một loại than đã được xử lý ở nhiệt độ cao và thường có màu đen, xốp, nhẹ. Chúng có nguồn gốc từ than đá, than bùn hay than cốc,… Thành phần của than hoạt tính gồm các nguyên tử cacbon ở dạng tinh thể vụn grafit hay vô định hình.
Than hoạt tính còn được gọi là Activated Carbon
Than hoạt tính có những công dụng đáng ngạc nhiên như:
- Lọc nước
- Lọc không khí
- Hấp thụ các loại độc tố có hại
- Làm mặt nạ chăm sóc da
- Giảm lượng cholesterol có trong máu,…
Cách phân biệt than hoạt tính với than thông thường
Dựa vào các đặc điểm bên ngoài
Bột than hoạt tính mịn hơn và khô hơn bột than thường
Nếu là than dạng thỏi thì không thể phân biệt được đâu là than hoạt tính, đâu là than thường. Nhưng ở dạng bột thì được đấy.
Với than hoạt tính, dạng bột của chúng khá mịn, có màu đen óng ánh, hạt đều và khô.
Còn với bột than thường, màu của chúng đen nhưng không sáng, bột thô, đôi lúc hơi ướt và các hạt không đều nhau.
Dựa vào độ cứng của than
Than hoạt tính cứng hơn so với than thường
Thông thường, nếu nhìn bằng mắt thôi sẽ rất khó mà phân biệt được than hoạt tính với than thường. Tuy nhiên, bạn có thể phân biệt được chúng thông qua độ cứng của từng loại.
Than hoạt tính sẽ cứng hơn than thường. Do đó, nếu bạn có thể bẻ gãy một thanh than thì đó không phải than hoạt tính vì than hoạt tính rất cứng nên khó có thể bị bẻ gãy bằng tay không.
Dùng nước phân biệt than hoạt tính
Than hoạt tính có khả năng lọc nước
Một trong những công dụng tiêu biểu của than hoạt tính cũng như điểm khác nhau giữa than hoạt tính với than thường là khả năng lọc nước. Vì thế, bạn có thể dựa vào yếu tố này để phân biệt than hoạt tính với than thường một cách nhanh chóng.
Đầu tiên, bạn chuẩn bị một cốc nước bẩn. Sau đó cho từng mẫu than vào cốc nước, nếu có hiện tượng sủi bọt và màu nước dần dần trong lại thì đó là than hoạt tính. Ngược lại, nếu cốc nước không có hiện tượng gì thì là than thường.
Đốt để nhận biết than hoạt tính
Than thường khi đốt rất dễ bắt lửa và cháy
Than hoạt tính đã được xử lý qua nhiệt độ rất cao, vì thế mà nó khó có thể đốt cháy trong điều kiện thường. Nhưng than thường thì lại rất dễ cháy.
Vì thế, để phân biệt than hoạt tính với than thường, bạn chỉ cần đem đốt chúng ở nhiệt độ bình thường, nếu than bắt lửa và dễ cháy thì đó là than thường, ngược lại thì đó chính là than hoạt tính.
Dựa vào khả năng lọc chất chlorine
Than hoạt tính có khả năng lọc chất chlorine có trong nước máy
Trong nước máy chứa một chất khử trùng gọi là chất chlorine với mùi khá khó chịu cho người tiêu dùng. Và than hoạt tính có khả năng loại bỏ được mùi này. Thế nên, bạn có thể phân biệt được than hoạt tính với than thường dựa vào khả năng loại bỏ mùi của chất chlorine có trong nước máy.
Đầu tiên, bạn chuẩn bị hai cốc nước máy, sau đó cho từng mẫu than vào 2 cốc nước, sau đó ngửi mùi của hai cốc nước. Nếu cốc nào đã hết mùi chlorine thì than đã cho vào cốc đó là than hoạt tính. Ngược lại là than thường.
Dùng điện để nhận biết than hoạt tính
Than hoạt tính có khả năng dẫn điện
Ngoài khả năng lọc nước thì than hoạt tính còn có khả năng dẫn điện. Bạn có thể dựa vào khả năng đặc biệt này của than hoạt tính mà phân biệt chúng với than thường đấy.
Trước tiên, bạn dùng một vật điện như bút thử điện hay bóng đèn, rồi để vật đó chạm vào than. Nếu vật điện đó hoạt động thì đó là than hoạt tính, ngược lại, nếu không có hiện tượng gì thì chính là than thường.
Các loại than hoạt tính hiện nay
Than hoạt tính dạng ống
Như tên gọi, than hoạt tính dạng ống được sản xuất có dạng hình ống lớn với đường kính từ 1-5 cm tùy loại. Loại than hoạt tính này thường được sử dụng trong công nghiệp, nơi có nhu cầu từ các hệ thống lọc lớn hơn.
Than hoạt tính dạng ống
Than hoạt tính dạng viên nén
Trong khi đó than hoạt tính dạng viên nén sẽ có dạng hình trụ ngắn, đường kính dao động từ 0.8-5mm. Bên trong than hoạt tính viên nén rất cứng cáp, bền hơn các loại khác và diện tích bề mặt tiếp xúc cũng lớn hơn nên dùng lọc khí độc tốt.
Than hoạt tính dạng viên nén
Than hoạt tính dạng bột
Đây là dạng dễ thấy của than hoạt tính, do dễ sản xuất, giá thành rẻ, hay dùng trong mỹ phẩm, kem đánh răng, xử lý hóa chất,…Than hoạt tính dạng bột có kích thước từ 0.2mm đến 0.5mm nên dễ rửa trôi, vì vậy chúng thường được dùng bổ trợ trong hệ thống xử lý nước phèn, màng lọc RO.
Than hoạt tính dạng bột
Than hoạt tính dạng hạt
Than hoạt tính dạng hạt có kích thước từ 0.2-5mm và hình dạng ngẫu nhiên không đồng nhất. Loại này rất cứng và bền hơn dạng bột, cũng như khó bị rửa trôi hơn, thích hợp dùng xử lý nước trong sinh hoạt hàng ngày, nước thải công nghiệp.
Than hoạt tính dạng hạt
Than hoạt tính dạng tấm
Than hoạt tính dạng tấm là sự kết hợp hoàn hảo của miếng mút đã được tẩm bột than hoạt tính với khung định hình để dùng trong việclọc không khí, bạn thường thấy chúng trong những máy lọc không khí hay máy lạnh.
Than hoạt tính dạng tấm
Cơ chế hoạt động của than hoạt tính
Với kết cấu có nhiều lỗ nhỏ, vết nứt nên than hoạt tính sẽ có thể hấp thụ dễ dàng các bụi bẩn, tạp chất, chất ô nhiễm trong nước, không khí như: Clo, benzen, SO2, CO2, H2S, bụi mịn,…Theo đó những chất ô nhiễm này sẽ bám trên bề mặt của than hoạt tính, nếu bề mặt tiếp xúc càng lớn thì hiệu quả lọc càng cao.
Cơ chế hoạt động của than hoạt tính
Than hoạt tính có tác dụng gì?
Dùng xử lý nước lọc để uống
Trong số những tác dụng của than hoạt tính thì dùng để xử lý nước lọc để uống là ứng dụng rộng rãi nhất, theo đó than hoạt tính sẽ có thể loại bỏ được những kim loại nặng, florua, cặn bẳn, tạp chất và các chất hóa học, chất hữu cơ,…cho nguồn nước được sạch và trong lành hơn trước khi uống.
Dùng xử lý nước lọc để uống
Dùng khử độc trong y tế
Đối với sức khỏe, than hoạt tính có tác dụng điều trị những chứng bệnh như: đầy hỏi, tiêu chảy, đau dạ dày, thải độc,…nhờ có đặc tính hấp thụ được những chất độc trong cơ thể và thải ra ngoài.
Đặc biệt, than hoạt tính được sử dụng nhiều trong mặt nạ phòng độc giúp bảo vệ hệ hô hấp.
Dùng than hoạt tính trắng răng
Một tác dụng của than hoạt tính mà được nhiều người áp dụng là làm trắng răng với bột than hoạt tính. Nhờ có chứa carbon mà than hoạt tính có tác dụng tẩy được trắng răng bằng cách bào mòn nhẹ nhàng, mà không ảnh hưởng đến men răng.
Dùng than hoạt tính trắng răng
Dùng để giảm cholesterol trong máu
Nhờ tính chất gắn vào cholesterol và acid mật chứa cholesterol trong ruột mà than hoạt tính có thể ngăn hấp thu cholesterol hiệu quả.
Qua nghiên cứu cho thấy, khi dùng 24g than hoạt tính mỗi ngày, duy trì trong 4 tuần sẽ góp phần giảm cholesterol 25%, giảm HDL 8%, giảm LDL 25%.
Dùng trong xử lý khí thải, khử mùi
Than hoạt tính các loại thường được sử dụng trong các máy khử mùi nhà bếp, máy lọc không khí, máy lạnh,…nhằm xử lý mùi hôi, diệt khuẩn, và nước thải một cách trong lành, an toàn cho sức khỏe.
Dùng trong xử lý khí thải, khử mùi
Dùng trong công nghiệp
Trong các bước xử lý kim loại, than hoạt tính thường được dùng vào bước cuối cùng, nhất là dùng trong tinh chế dung dịch mạ điện. Mặt khác, than hoạt tính còn dùng trong công nghiệp khai khoáng vàng, bạc, kim loại quý.
Một số ứng dụng khác
Ngoài ra, than hoạt tính còn được ứng dụng dùng trong một số loại mỹ phẩm, dầu tắm, sữa rửa mặt, kem đánh răng, mặt nạ,…để hút bụi bẩn từ cơ thể, thải độc tố nhanh chóng.
Các thắc mắc về than hoạt tính
Than hoạt tính mua ở đâu?
Bạn có thể tìm mua than hoạt tính ở những cửa hàng lọc nước, hay đặt mua trên các trang thương mại điện tử hiện nay đều có bán với đa dạng loại và mức giá khác nhau.
Chính vì vậy mà bạn cần lưu ý chọn mua ở những nơi uy tín, chất lượng nhé!
Than hoạt tính mua ở đâu?
Cách làm than hoạt tính như thế nào?
Bạn có thể dễ dàng làm than hoạt tính từ những nguyên liệu tự nhiên như gạo, bạn chỉ cần rang gạo cháy đen trên chảo rồi giã nhuyễn là có thể thu được than hoạt tính dùng dần.
Cách làm than hoạt tính như thế nào?
Than hoạt tính có an toàn không?
Về cơ bản, than hoạt tính được coi là an toàn trong nhiều trường hợp. Một số tác dụng phụ xảy ra khi dùng than hoạt tính quá liều, dẫn đến đầy hơi, nôn mửa, nhất là khi dùng chung với sorbitol, tắc ruột,…
Chính vì vậy bạn không nên tùy tiện sử dụng than hoạt tính mà cần hỏi ý kiến bác sĩ và thận trọng khi dùng.
Trên đây là thông tin về than hoạt tính và cách phân biệt loại than này với than thông thường. Hy vọng những thông tin này hữu ích với bạn. Chúc bạn nhiều sức khoẻ!
truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn
