1. Hoàn cảnh lịch sử từ đầu thế kỉ XIX đến đầu XX:
Hoàn cảnh lịch sử từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX là một giai đoạn đầy biến động của thế giới. Trong thời gian này, chủ nghĩa tư bản đã chiến thắng hoàn toàn chế độ phong kiến trên toàn cầu. Điều này đã dẫn đến một sự chuyển đổi lớn trong nền kinh tế, xã hội và chính trị của nhiều quốc gia trên thế giới.
Trước khi chủ nghĩa tư bản chiếm ưu thế, chế độ phong kiến đã thống trị toàn cầu trong nhiều thế kỉ. Chế độ này tập trung quyền lực ở tay một vài quý tộc, thường có nguồn gốc từ triều đình hoặc các gia tộc quyền lực. Nhân dân lao động bị áp bức và khổ sở, chỉ có một số người giàu có mới được hưởng lợi. Chế độ phong kiến thường dẫn đến sự bất công và bất ổn trong xã hội.
Điều này đã thay đổi khi chủ nghĩa tư bản bắt đầu nổi lên. Chủ nghĩa tư bản tập trung vào việc sản xuất hàng hóa và tạo ra lợi nhuận. Họ tôn trọng quyền cá nhân và tự do kinh doanh, và muốn tạo ra một thế giới mà mỗi người đều có thể tận dụng tối đa tiềm năng của mình. Điều này dẫn đến sự phát triển của nền kinh tế thị trường, với các công ty tư nhân và các doanh nghiệp được thành lập để sản xuất và phân phối hàng hóa. Nền kinh tế thị trường này đã mở ra nhiều cơ hội mới cho nhân dân lao động và đưa đến sự phát triển và tiến bộ của xã hội.
Tuy nhiên, chủ nghĩa tư bản cũng có những hạn chế và vấn đề. Với chủ nghĩa tư bản, lợi nhuận và tiền bạc luôn được đặt lên hàng đầu, và điều này đã dẫn đến sự bất công và chênh lệch giàu nghèo. Nhiều người sẽ không thể tận dụng tiềm năng của mình nếu họ không có đủ tiền bạc để đầu tư vào việc kinh doanh hoặc không có tư cách vay vốn. Hơn nữa, chủ nghĩa tư bản cũng đưa ra nhiều thách thức cho môi trường, với sự khai thác tài nguyên và sản xuất hàng hóa gây ra ô nhiễm và tác động tiêu cực đến môi trường.
Trong tổng thể, thời kì từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX đã mang lại những thay đổi lớn đối với thế giới. Sự thắng lợi của chủ nghĩa tư bản đã đưa đến sự phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội, nhưng cũng đưa ra nhiều thách thức và vấn đề mới. Việc hiểu rõ về lịch sử này là cần thiết để có thể đánh giá và hiểu rõ hơn về sự phát triển của thế giới hiện đại.
2. Những thành tựu văn học từ đầu thế kỉ XIX đến đầu XX:
2.1. Ở phương Tây:
Trong thời kì này, khi giai cấp tư sản mở rộng việc xâm chiếm và đô hộ các nước thuộc địa, đời sống của nhân dân lao động bị áp bức ngày càng khốn khổ. Tuy nhiên, điều đáng kể là nhiều nhà văn, nhà thơ, và những người hoạt động trên lĩnh vực nghệ thuật đã phản ánh khá đầy đủ, toàn diện hiện thực xã hội trong tác phẩm của mình.
Trong thời kì đó, những nhà văn và nhà thơ nổi tiếng đã đem đến những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao. Ví dụ như nhà thơ, nhà tiểu thuyết, nhà viết kịch Pháp Vích-to Huy gô (1802-1885), người đã viết những tác phẩm xuất sắc về những người khốn khổ, thể hiện lòng yêu nước vô hạn đối với những con người đau khổ, mong tìm những giải pháp đem lại hạnh phúc cho họ.
Ngoài ra, nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi (1828-1910) cũng nổi tiếng với các tác phẩm như Chiến tranh và Hòa bình, An-na Ka-rê-ni-na, Phục sinh. Với chủ nghĩa hiện thực phê phán, qua các tác phẩm của mình, Tôn-xtôi đã chống lại trật tự xã hội phong kiến Nga hoàng, ca ngợi phẩm chất của người dân Nga trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cũng trong thời kì này, nhà văn Mác Tuên (1835-1910) của Mĩ đã viết các tác phẩm nổi tiếng như Những người I-nô-xăng đi du lịch, những cuộc phiêu lưu của Tôm Xoay-ơ. Với ngòi bút trào phúng, hài hước, mang tinh thần phê phán sâu sắc, Mác Tuên đã miêu tả chân thực cuộc sống xã hội Mĩ lúc bấy giờ, thể hiện lòng yêu thương với con người, trước hết là nhân dân lao động nghèo khổ.
Ngoài ra, còn có nhiều nhà văn, nhà thơ nổi tiếng khác, như Pu-skin (Nga, 1799-137), Ban-dắc (Pháp, 1799-1850), An-đéc-xen (Đan Mạch, 1805-1875); còn có thể kể đến Mô-pát xăng (Pháp, 1850-1893), Sê-khốp (Nga, 1860-1904), Giắc Lơn đơn (Mĩ, 1876-1916), Béc-tơn Brech (Đức, 1898-1956)… Các tác phẩm của họ đã phản ánh khá rõ nét đời sống nhân dân đương thời, đặc biệt là của những người lao động nghèo khổ.
Những tác phẩm của các nhà văn này đã góp phần làm thay đổi tư tưởng xã hội, lan tỏa những ý tưởng cách mạng, khơi gợi tình yêu đất nước, khát vọng độc lập và phát triển của nhân dân. Các tác phẩm này trở thành tài liệu quý giá cho lịch sử văn học, ngôn ngữ và văn minh của nhân loại.
2.2. Ở phương Đông:
Trong thời kỳ này, văn học ở phương Đông đã đạt được nhiều bước tiến bộ đáng kể. Những tác phẩm văn học phản ánh cuộc sống của nhân dân dưới ách thực dân phong kiến và tinh thần đấu tranh cho độc lập và dân tộc đã được viết ra. Những nhà văn nổi tiếng đã được sinh ra và để lại những tác phẩm vĩ đại cho thế hệ sau.
Ra-bin-đra-nát Ta-go là một nhà văn hóa lớn của Ấn Độ. Ông không chỉ là một nhà văn mà còn là một nhà thơ, nhà diễn xuất, nghệ sĩ, và là nhân vật chính trong phong trào độc lập Ấn Độ. Ông để lại cho đời 52 tập thơ, 42 vở kịch, 12 cuốn tiểu thuyết, nhiều truyện ngắn, luận văn, bút kí, ca khúc và tranh vẽ. Tập thơ Dâng của ông được trao giải Nobel năm 1913, và các tác phẩm của ông thể hiện rõ lòng yêu nước, yêu hòa bình và tinh thần nhân đạo sâu sắc.
Lỗ Tấn (1881-1936) là một nhà văn cách mạng nổi tiếng của Trung Quốc, với các tác phẩm lớn như: Nhật kí người điên, AQ chính truyện,… Ông đã được mệnh danh là “Người đàn ông đầy tình yêu cho người nghèo”. Tác phẩm của ông phản ánh sự thống trị của phong kiến và tình trạng bóc lột của giai cấp thống trị.
Hô-xê Ri-dan, một nhà văn, nhà thơ lớn của Phi-líp-pin, đã tố cáo tội ác của kẻ thù xâm lược và miêu tả cuộc kháng chiến giành độc lập của nhân dân Phi-líp-pin trong tác phẩm Đừng động vào tôi. Ông đã trở thành một trong những nhà văn nổi tiếng nhất ở Đông Nam Á và đóng góp vào việc phát triển văn học của khu vực này.
Hô-xê Mác-ti, một nhà văn Cu-ba, tiêu biểu cho tinh thần đấu tranh, niềm tin vào thắng lợi của cuộc đấu tranh cho độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội của nhân dân Cu-ba cũng như khu vực Mĩ Latinh. Tác phẩm của ông thể hiện sự phản kháng với chủ nghĩa đế quốc và tư tưởng cách mạng với mong muốn xây dựng một xã hội bình đẳng và công bằng hơn.
Ngoài ra, còn có rất nhiều nhà văn, nhà thơ nổi tiếng khác như Pushkin (Nga, 1799-137), Baudelaire (Pháp, 1799-1850), Andersen (Đan Mạch, 1805-1875), Mopassant (Pháp, 1850-1893), Chekhov (Nga, 1860-1904), Jack London (Mĩ, 1876-1916), Bertolt Brecht (Đức, 1898-1956) và nhiều tác phẩm của họ đã phản ánh khá rõ nét đời sống nhân dân đương thời, đặc biệt là của những người lao động nghèo khổ.
Những tác phẩm của các nhà văn này đã góp phần làm thay đổi tư tưởng xã hội, lan tỏa những ý tưởng cách mạng, khơi gợi tình yêu đất nước, khát vọng độc lập và phát triển của nhân dân. Các tác phẩm này trở thành tài liệu quý giá cho lịch sử văn học, ngôn ngữ và văn minh của nhân loại.
3. Những thành tựu về nghệ thuật từ đầu thế kỉ XIX đến đầu XX:
Trong thời cận đại, đặc biệt là vào cuối thế kỉ XIX và đầu thế kỉ XX, các lĩnh vực nghệ thuật đã phát triển mạnh mẽ.
Trong lĩnh vực nghệ thuật kiến trúc, nhiều công trình ấn tượng đã được xây dựng, bao gồm Cung điện Véc xai ở Pháp, một công trình nghệ thuật kiến trúc sâu sắc được hoàn thành vào năm 1708. Ngoài ra, có rất nhiều công trình kiến trúc độc đáo khác đã được xây dựng trong thời cận đại, mang đến cho thế giới những tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt và đầy ấn tượng. Nhiều tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng trong lịch sử nhân loại đã được trưng bày tại các bảo tàng lớn được thành lập vào thời cận đại, như bảo tàng Louvre ở Paris, Pháp.
Trong lĩnh vực nghệ thuật hội họa, các họa sĩ danh tiếng đã tập trung tại Paris (Pháp), tạo nên một trung tâm nghệ thuật sôi động. Các họa sĩ này bao gồm Van Gốc (Hà Lan), Phu-gi-ta (Nhật Bản), Pi-cát-xô (Tây Ban Nha), Lê-vi-tan (Nga), và nhiều người khác. Những tác phẩm của họ đã đem lại những trải nghiệm tuyệt vời cho người xem, đồng thời phản ánh những giá trị văn hóa của thời đại đó.
Trong lĩnh vực nghệ thuật âm nhạc, Trai-cốp-xki (1840-1893) được xem là một trong những nhà soạn nhạc hiện thực đáng chú ý nhất thế giới thời bấy giờ. Ông đã sáng tác nhiều tác phẩm nổi tiếng bao gồm vở opera Con đầm pích và các vở ba lê Hồ thiên nga, Người đẹp ngủ trong rừng, và nhiều tác phẩm khác. Những tác phẩm của ông đã mang đến cho người nghe những trải nghiệm âm nhạc đáng nhớ và ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của nghệ thuật âm nhạc.
Những thành tựu về nghệ thuật từ đầu thế kỉ XIX đến đầu XX đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển văn hóa và nghệ thuật toàn cầu. Đây cũng là thời kỳ đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của các lĩnh vực nghệ thuật, đem lại cho thế giới những tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt, ấn tượng và đầy tính chất cách mạng.
