1.Dàn ý thuyết minh tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên:
1.1. Mở bài:
– “Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên” là tác phẩm thành công trong việc xây dựng hình tượng người trí thức Việt Nam kiên quyết, chính trực chống lại cái xấu, cái ác.
-Cùng với các tác phẩm khác, truyện đã góp phần tạo nên sức sống cho Truyền Kỳ Mạn Lục – một “đại thiên cổ bút”.
1.2. Thân bài:
– Giới thiệu chung về tác phẩm:
Tác giả: Nguyễn Du.
Thể loại: Truyền thuyết có nguồn gốc từ Trung Quốc, được truyền vào Việt Nam khoảng cuối thế kỷ XV, đầu thế kỷ XVI. Truyền thuyết Việt Nam thấm đẫm chất dân gian, yếu tố hiện thực và tính nhân văn sâu sắc.
– Giới thiệu về giá trị của tác phẩm
Giá trị nội dung:
Ca ngợi Ngô Tử Văn – hình tượng người trí thức Việt Nam giàu lòng yêu nước, dũng cảm, kiên quyết chống cái ác, bảo vệ lãnh thổ Việt Nam.
Gửi gắm ước mơ công lý, thể hiện niềm tin vào cái thiện chiến thắng cái ác, lẽ phải trước cái ác.
Đặt trong bối cảnh lịch sử của thời đại, truyện còn mang giá trị hiện thực sâu sắc.
+ Giá trị nghệ thuật:
Một sự kết hợp thành công của các yếu tố ảo và thực.
Đó là sự tổng hòa các phương diện nghệ thuật từ cốt truyện đến bố cục và tình tiết.
– Đánh giá về đóng góp và giá trị của tác phẩm trong đời sống văn học và đối với mỗi người:
Đánh dấu bước phát triển quan trọng của văn xuôi tự sự Trung Quốc, ở thể loại truyền thuyết.
Dạy chúng em về lòng dũng cảm, cho chúng em niềm tin vào cuộc sống, vào chiến thắng của chính nghĩa.
1.3. Kết bài:
“Chuyện chức phán sự Đền Tản Viên” là bài ca về những chiến công anh hùng của một bậc quân tử chính trực giữa đời thường.
Câu chuyện còn mang đến cho chúng ta bài học cuộc sống: Phải biết dũng cảm đấu tranh với cái xấu, cái ác để cuộc sống của chúng ta ngày càng tốt đẹp hơn.
2. Thuyết minh Chuyện chức phán sự ở Đền Tản Viên hay nhất:
Truyền kì mạn lục là tác phẩm văn xuôi tiêu biểu của nền văn học trung đại Việt Nam. Trong tập sách này có nhiều tác phẩm hay và độc đáo, đặc điểm chung của các tác phẩm này là đều thể hiện những quan điểm, tư tưởng quan trọng của nhà văn Nguyễn Du về các vấn đề xã hội cũng như vấn đề con người. Một trong những tác phẩm hay nhất, đặc sắc nhất của tuyển tập huyền thoại này là tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, xoay quanh nhân vật Ngô Tử Văn, một người nóng nảy, cá tính mạnh, rất ngay thẳng, cương quyết, dám đốt chùa để trừ gian diệt ác. Nhân vật Ngô Tử Văn được nhà văn Nguyễn Dữ xây dựng với nhiều phẩm chất cao đẹp, qua nhân vật này nhà văn dường như muốn nói lên khát vọng công lí trong xã hội phong kiến xưa.
Ngô Tử Văn tên là Soạn, người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang. Anh vốn là người cương trực, ngay thẳng, không chấp nhận cái ác, lại càng không chịu cúi đầu trước cái ác: “Anh vốn bộc trực, nóng nảy, thấy ác thì không chịu nổi”. Xây dựng nhân vật Ngô Tử Văn với những tính cách đó, chính là cách mà Nguyễn Du để nhân vật của mình thực hiện một hành động vô cùng táo bạo mà không phải ai cũng làm được, không phải ai cũng dám làm, đó là đốt đền. Trong làng có ngôi chùa nổi tiếng linh thiêng, đây cũng là nơi người dân thường đến thắp hương cầu bình an, may mắn cho bản thân và gia đình.
Nhưng từ khi bại tướng họ Bạch, họ Thôi, tử trận gần đó, bèn vào chùa tạo ra một con yêu quái gây bao tai họa cho dân làng: “Tướng quân Mộc Thạnh có người họ hàng tên Bạch, tử trận gần đó. chùa chiền…, từ đó trong dân gian trở thành yêu quái, có người đổ hết của cải, của cải cũng không đủ cầu”. Vốn là người nóng nảy, không chấp nhận được cái ác hoành hành trong thiên hạ, Ngô Tử Văn đã có một quyết định liều lĩnh và táo bạo – Đốt chùa Ngô Tử Văn là một học giả, một nhà Nho nên ông không mấy quan tâm đến những điều kỳ diệu của thiên hạ. các vị thần và lời dạy của Đức Phật. Tử Văn không phải là khinh thường gian thần, mà xuất phát từ tấm lòng nhân nghĩa, vì nước muốn trừng trị diệt trừ cái ác, không cho nó hoành hành gây đau khổ, rắc rối cho người dân. Ta có thể thấy rất rõ, trước khi châm lửa đốt đền, Ngô Tử Văn đã tắm rửa sạch sẽ, “lạy trời rồi châm lửa đốt đền”, hành động “cầu trời” của ông đã thể hiện sự thành công. các vị thần và hy vọng rằng các vị thần có thể chứng thực cho trái tim thuần khiết và những việc làm nhân từ của bạn.
Như vậy, ta thấy, Ngô Tử Văn đốt chùa hoàn toàn không phải vì bản tính nóng nảy, lại càng không phải vì những hành động ngông cuồng, nhất thời. Anh ta hoàn toàn nhận thức được hành động anh ta muốn làm, sẽ làm. Chính vì vậy anh đã cầu nguyện, mong nhận được sự chứng giám của trời xanh. Ta cũng thấy, Ngô Tử Văn là người rất cương nghị, có trách nhiệm với những quyết định của mình, bởi sau khi đốt chùa, ai cũng lo cho ông, nhưng bản thân ông lại không màng đến hậu quả. sẽ phải nhận sau hành động đốt chùa này: “Ai cũng lắc đầu lè lưỡi, xấu hổ thay cho Tử Văn, nhưng Tử Văn xua tay, không cần gì cả”. Tuy là thư sinh nhưng tính tình ngang ngược, ương ngạnh của Tử Văn không thua gì lão bà.
Sau khi đốt chùa, Ngô Tử Văn lên cơn sốt: “Người khó chịu, đầu choáng váng, bụng cồn cào”. Trong cơn sốt, chàng gặp tướng giặc họ Thôi. Qua cách ứng xử của Ngô Tử Văn đối với tướng giặc, ta cũng thấy ông là một người vô cùng dũng cảm, có bản lĩnh kiên định, đặc biệt là đối với cái ác. Nghe bại tướng chỉ trích việc đốt chùa, ông yêu cầu Tử Văn xây dựng lại ngôi chùa cũ, nếu không khó tránh khỏi tai họa. Nhưng Ngô Tử Văn lại vô cùng thờ ơ, thậm chí khinh thường tướng giặc, ông không những không làm theo mà còn phớt lờ: “Tử Văn mặc kệ, vẫn ngồi ngơ ngẩn”.
Qua đây ta thấy Ngô Tử Văn không chỉ có trí tuệ mà còn có bản lĩnh hơn người. Trong hoàn cảnh hiểm nghèo, tính mạng có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào, không phải ai cũng bình tĩnh, sáng suốt như anh. Ngô Tử Văn không những không sợ sức mạnh của kẻ bại trận mà còn rất kiêu ngạo, trực tiếp tỏ ra chán ghét, khinh thường, thậm chí còn tỏ thái độ khiêu khích, sẵn sàng thách đấu. Ta cũng có thể thấy, Ngô Tử Văn không hề hối hận về những việc mình đã làm, bởi ông không hổ thẹn với lương tâm, mục đích của ông là hoàn toàn chính đáng. Điều này cũng thể hiện niềm tin của nhà văn Nguyễn Du vào những điều đúng đắn trong cuộc sống. Khi ốm đau rét run, tay chân lạnh cóng, dù biết đó là đòn trừng phạt của kẻ thù dành cho mình và có thể mất mạng bất cứ lúc nào nhưng Ngô Tử Văn quyết không nhượng bộ, không chịu đầu hàng. trước mặt tướng bại trận. Không thể xây lại đền thờ để tướng giặc làm quái hơn, dù phải hy sinh tính mạng, ta thấy Ngô Tử Văn không màng. Như vậy có thể thấy rằng, chủ nghĩa anh hùng hơn người, bản lĩnh kiên định khó ai sánh kịp.
Khi bị đày xuống địa ngục, trước mặt Diêm Vương, bản tính ngay thẳng, ngay thẳng của Tử Văn thể hiện qua lời nói với Diêm Vương: “Ngô Soạn này là người chính trực trong thiên hạ, có gì sai khiến ta. Anh không hề tỏ ra dao động, sợ hãi, kể cả ở nơi đáng sợ như địa ngục, anh vẫn tin vào hành động của mình, tin vào những việc làm chính nghĩa của mình. Trước sự vu khống của tướng giặc họ Thôi, Ngô Tử Văn không bỏ cuộc, không chấp nhận mà phản kháng đến cùng, đấu tranh đến cùng.
Trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc” nhưng Ngô Tử Văn vẫn rất tỉnh táo để cân nhắc, để tự vệ, ông nhớ đến lời dặn của địa chủ: “Nếu đại vương không tin, xin đem cho ông. Giấy đến đền Tản Viên hỏi sự thật, không có sự thật như vậy, tôi phải chịu tội nói dối.” Dù bị đặt vào thế bất lợi nhưng vì ông tin vào những điều chính nghĩa, vào sự trong sáng và trí tuệ của Diêm Vương, Ngô Tử Văn đã cố gắng trình bày và đưa ra mọi lý lẽ có thể để biện minh cho hành động chính nghĩa của mình. Đặc biệt, mục đích của anh ta ở đây không chỉ là minh oan cho bản thân mà còn để đòi lại công lý cho quê hương, cho những người dân vô tội đang sống trong lầm than, kiên quyết buộc kẻ ác phải chuộc tội, phải đầu hàng.
Sau khi được minh oan, bại tướng sẽ chỉ phải chịu những hình phạt thích đáng. Ngô Tử Văn được quan đất tiến cử làm phán sự ở đền Tản Viên. Đây là phần thưởng xứng đáng cho một người ngay thẳng và quyết đoán như Ngô Tử Văn. Khi trở thành giám khảo, anh không hề kiêu ngạo mà vẫn hòa đồng, thân thiện và tôn trọng mọi người như trước: “… Tử Văn chỉ biết chắp tay ngồi trong xe không nói một lời và cưỡi gió và biến mất.
“Chuyện người phán xử ở đền Tản Viên” là câu chuyện về một tấm lòng ngay thẳng, về sự đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác. Ngô Tử Văn được nhà văn Nguyễn Dữ xây dựng là một người anh hùng với nhiều phẩm chất đáng quý, đồng thời đây cũng là nhân vật có tư tưởng được nhà văn xây dựng để thể hiện khát vọng công lý.
3. Thuyết minh Chuyện chức phán sự ở Đền Tản Viên ấn tượng nhất:
Trong kho tàng văn học Việt Nam có rất nhiều tên tuổi nổi tiếng. Một trong những tác giả trở thành niềm tự hào của một thời văn học là Nguyễn Du. Tên tuổi của ông gắn liền với danh tiếng của “thiên cổ hùng văn” Thập kỷ Mạn ngữ lục, trong đó “Chuyện triều đình đền Tản Viên” là tác phẩm đặc sắc, ca ngợi nhân cách dũng cảm, kiên cường chính trực, dám chống cái ác đến cùng, trừ gian diệt của Ngô Tử Văn – một trí thức Việt Nam.
“Chuyện chức phán sự Đền Tản Viên” là một tác phẩm thuộc thể loại văn xuôi truyền kỳ, được viết bằng chữ Hán. Văn xuôi truyền thuyết là thể loại văn học sử dụng các yếu tố kì ảo, thần thoại để phản ánh hiện thực cuộc sống. Nhân vật trong truyện rất đa dạng, bao gồm người, quỷ, thần,… có mối quan hệ mật thiết với nhau, có khả năng xâm chiếm thế giới của nhau.
Bộ truyện “Truyền kì mạn lục” ra đời vào khoảng thế kỷ 16, vào thời điểm xã hội phong kiến Việt Nam đang trong tình trạng suy thoái, khủng hoảng, nhân dân bất bình với giai cấp thống trị, nhiều nho sĩ sa vào tham vọng. Trạng thái tuyệt vọng và tiếc nuối cho thời thịnh trị dưới thời vua Lê Thánh Tông. Trong thời gian ở ẩn, Nguyễn Du viết tập truyện này vừa để phản ánh thân phận xã hội, vừa để bộc lộ nhân sinh quan và tấm lòng của ông đối với cuộc đời.
Truyện kể về nhân vật chính Ngô Tử Văn. Ngô Tử Văn vốn là một học giả thanh liêm, chính trực. Ở ngôi làng nơi anh sống có một ngôi đền rất linh thiêng. Nhưng từ khi một tướng giặc Minh tử trận gần chùa, linh hồn của ông ta bắt đầu hành ác, hại dân, hại nước. Tức giận, mặc cho dân làng phản đối, Tử Văn phóng hỏa đốt chùa để trừ hại cho dân.
Sau khi đốt chùa, Tử Văn bắt đầu phát sốt. Trong lúc lên cơn sốt, chàng thấy yêu tinh đến đòi trả lại ngôi chùa và dọa bắt Tử Văn xuống âm phủ để Diêm Vương trừng phạt.
Nhưng đến tối, Thổ thần đến để tỏ lòng cảm kích trước hành động dũng cảm của Tử Văn. Anh được thổ thần cho biết tung tích và tội ác của tên ác thần, đồng thời hướng dẫn cách đối phó.
Đến đêm, khi bệnh trở nặng, Tử Văn thấy có hai yêu quái đến bắt mình xuống âm phủ. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn đã tố cáo tội ác của tên gian thần với đầy đủ chứng cứ. Cuối cùng công lý cũng được lập lại, Diêm Vương trừng phạt ác thần (bỏ tù Cửu U), cho phục chức Thổ thần, sai binh lính đưa Tử Vân về trần gian (nghĩa là Tử Vân đã sống lại). Một tháng sau, Tử Văn thấy Thổ thần đến tạ ơn. Đổi lại, Thổ thần tiến cử Tử Văn giữ chức phán sự ở đền Tản Viên.
Thông qua cuộc đấu tranh không khoan nhượng với cái ác trong bản Án ở đền Tản Viên, Nguyễn Du đã vạch trần bộ mặt xấu xa của những kẻ quen “bắt chước nói láo, thích làm bậy”. quan lại đương thời, đề cao “cái ác gốc khó lay” nhưng bênh vực kẻ ác và thực trạng xã hội phong kiến lúc bấy giờ còn quá nhiều danh lợi. Lạm quyền làm điều bất nghĩa Câu chuyện kết thúc có hậu, thể hiện truyền thống nhân đạo của dân tộc ta.
Về nghệ thuật, Nguyễn Du đã kết hợp nhuần nhuyễn các yếu tố thực và ảo trong truyện để chuyển tải nội dung. Cõi âm với yêu ma, ma quái, người chết đi sống lại từ dương đến âm phủ, từ âm sang dương tạo nên yếu tố huyền ảo cho truyện. Nhưng đồng thời tác giả cũng nêu tên tuổi, quê quán và thời gian, địa điểm xảy ra sự việc một cách cụ thể, đưa yếu tố thực xen lẫn yếu tố kì ảo. Giả tưởng và thực tế kết hợp với nhau để làm cho câu chuyện trở nên ly kỳ, hấp dẫn và mang tính xã hội sâu sắc.
Với những giá trị đó, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đã trở thành một tác phẩm nổi bật trong nền văn học trung đại Việt Nam, góp phần làm nên tên tuổi của Nguyễn Dữ. Rồi nhiều năm sau, tác phẩm đó vẫn còn nguyên giá trị.
