Quá trình tiêu hoá ở động vật là một chuỗi các phản ứng hóa học và vật lý mà thức ăn trải qua để được chuyển đổi từ dạng phức tạp thành các chất dinh dưỡng dễ dàng hấp thụ bởi cơ thể. Dưới đây là bài viết về chủ đề: Tiêu hoá ở động vật là gì? Các hình thức tiêu hóa ở động vật?, mời bạn đọc theo dõi.
1. Tiêu hoá ở động vật là gì?
Tiêu hoá là quá trình cơ bản trong cơ thể động vật và nhiều loài sinh vật khác, có nhiệm vụ tiếp nhận thức ăn, phân tách và phân huỷ thức ăn thành các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sự sống, cung cấp năng lượng và xây dựng
2. Các hình thức tiêu hóa ở động vật:
Tiêu hoá trong hệ thống cơ thể động vật là quá trình quan trọng và phức tạp, bao gồm một loạt các hình thức tiêu hoá khác nhau để chuyển đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng có thể hấp thụ và sử dụng. Các hình thức tiêu hoá trong động vật bao gồm tiêu hoá nội bào và tiêu hoá ngoại bào.
– Tiêu hoá nội bào (tiêu hoá trong tế bào):
+ Tiêu hoá nội bào diễn ra trong các tế bào của cơ thể động vật. Nó thường là quá trình phân giải thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn mà các tế bào có thể sử dụng.
+ Các tế bào có các bước tiêu hoá gồm phá vỡ thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn bằng cách sử dụng các enzyme. Các phân tử nhỏ này sau đó sẽ được vận chuyển và sử dụng để cung cấp năng lượng và xây dựng tế bào mới.
+ Tiêu hoá nội bào thường xảy ra ở các sinh vật như vi khuẩn, vi rút, và các tế bào đơn bào như amip.
– Tiêu hoá ngoại bào (tiêu hoá bên ngoài tế bào):
+ Tiêu hoá ngoại bào xảy ra bên ngoài tế bào, thường là trong các hệ thống tiêu hoá riêng biệt như dạ dày, dạ con, ruột, v.v.
+ Quá trình này bắt đầu từ việc tiếp nhận thức ăn thông qua miệng hoặc cơ quan tiếp nhận thức ăn khác, như móng, mỏ, vuốt, v.v. Các cơ quan này giúp cắt, nghiền, nát thức ăn thành các phần nhỏ hơn.
+ Sau đó, các chất enzim và acid tiêu hóa trong hệ thống tiêu hoá sẽ phân hủy các thành phần thức ăn thành các chất dinh dưỡng như đường, axit amin và axit béo.
+ Các chất dinh dưỡng này sau đó sẽ được hấp thụ qua
+ Những phần thức ăn không tiêu hóa hoặc các chất thải còn lại sẽ được tiếp tục di chuyển trong hệ thống tiêu thải của cơ thể để cuối cùng bị loại bỏ.
Tóm lại, tiêu hoá trong hệ thống cơ thể động vật bao gồm các hình thức tiêu hoá nội bào và tiêu hoá ngoại bào, cùng nhau đảm bảo rằng thức ăn được chuyển đổi thành các chất dinh dưỡng có thể sử dụng để duy trì sự sống và hoạt động của cơ thể.
3. Tiêu hóa ở động vật chưa có cơ quan tiêu hóa:
Trong thế giới của các loài động vật chưa có cơ quan tiêu hóa, một quá trình tiêu hoá độc đáo được thực hiện để chuyển đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể sử dụng. Điển hình cho những động vật này là các loài động vật đơn bào như trùng roi, trùng giày và amip.
Các động vật đơn bào không có cơ quan tiêu hóa đã phát triển một cách đáng kinh ngạc trong việc tiêu hoá thức ăn thông qua tiêu hoá nội bào. Điều này có nghĩa là quá trình tiêu hoá xảy ra bên trong các tế bào của chúng.
Quá trình tiêu hoá nội bào thường bao gồm ba giai đoạn quan trọng:
– Lõm màng tế bào để hình thành không bào tiêu hoá: Đầu tiên, một màng tế bào sẽ lõm vào bên trong tạo thành một không bào tiêu hoá. Thức ăn sẽ được chứa bên trong không bào này.
– Liên kết lizozom và phân hủy thức ăn: Các lizozom, các cấu trúc tế bào chứa các enzyme tiêu hoá, sẽ gắn vào không bào tiêu hoá. Enzyme từ lizozom sau đó sẽ tiến hành tiêu hóa các chất dinh dưỡng phức tạp trong thức ăn thành các chất đơn giản hơn mà tế bào có thể sử dụng.
– Hấp thu chất dinh dưỡng và tiêu thải: Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thu vào tế bào chất, cung cấp năng lượng và các nguyên liệu xây dựng cho tế bào. Trong khi đó, phần thức ăn không được tiêu hoá trong không bào tiêu hoá sẽ được đưa ra ngoài cơ thể thông qua một quá trình gọi là xuất bào.
Mặc dù có sự thiếu vắng của các cơ quan tiêu hóa truyền thống, quá trình tiêu hoá nội bào trong các động vật chưa có cơ quan tiêu hóa đã phát triển một cách độc đáo để đảm bảo rằng chúng vẫn có thể tận dụng các nguồn thức ăn để duy trì sự sống và hoạt động.
4. Tiêu hóa ở động vật có túi tiêu hóa:
Trong thế giới động vật, một số loài đã phát triển một hình thức tiêu hóa độc đáo gọi là “túi tiêu hóa.” Cụ thể, các động vật như ruột khoang và giun dẹp là những đại diện của hình thức này, và thủy tức, sán là những ví dụ tiêu biểu.
Cấu tạo của túi tiêu hóa rất độc đáo và hiệu quả trong việc xử lý thức ăn. Túi tiêu hóa thường có hình dạng giống túi, với một lỗ duy nhất chính ở đầu, đó vừa là cửa vào cho thức ăn và cũng là lối ra cho các chất thải tiêu hoá. Trên bề mặt bên trong của túi tiêu hóa, có nhiều tế bào chứa tuyến tiết enzyme tiêu hóa. Các enzyme này có nhiệm vụ tiêu hóa thức ăn trong túi tiêu hóa.
Quá trình tiêu hóa trong hình thức này diễn ra theo hai giai đoạn chính:
– Tiêu hoá ngoại bào: Khi thức ăn nhập vào túi tiêu hóa, các tế bào tuyến tiết enzyme tiêu hoá phân bố trên bề mặt bên trong túi sẽ tiết ra các enzyme này để thuỷ phân thức ăn thành các phần nhỏ hơn. Đây là một giai đoạn tiêu hoá ngoại bào, trong đó thức ăn vẫn ở bên ngoài các tế bào.
– Tiêu hoá nội bào: Sau khi thức ăn đã được tiêu hoá dở dang và đã trở thành các phần nhỏ hơn, chúng sẽ được vận chuyển vào trong tế bào biểu mô bên trong túi tiêu hóa. Tại đây, tiến hành tiêu hoá nội bào, tức là các phần thức ăn sẽ được tiếp tục tiêu hóa bên trong các tế bào để tách ra các chất dinh dưỡng quan trọng. Các chất dinh dưỡng này sau đó sẽ được giữ lại trong cơ thể, trong khi các chất thải tiêu hoá sẽ được loại bỏ qua lỗ thông.
Túi tiêu hóa là một cách tiêu hoá động vật độc đáo và phù hợp với loại thức ăn và
5. Quá trình tiêu hoá ở động vật:
Quá trình tiêu hoá ở động vật là một chuỗi các phản ứng hóa học và vật lý mà thức ăn trải qua để được chuyển đổi từ dạng phức tạp thành các chất dinh dưỡng dễ dàng hấp thụ bởi cơ thể. Quá trình này bao gồm nhiều giai đoạn và cơ chế khác nhau tùy theo loại động vật và cơ cấu tiêu hóa của chúng. Dưới đây là một mô tả chi tiết về quá trình tiêu hoá ở động vật:
– Tiêu hoá cơ học: Quá trình bắt đầu khi động vật ăn thức ăn. Cơ hàm, răng, vòi tự tiết và các cơ quan khác tham gia vào việc nghiền nát, cắt, xé thức ăn thành các phần nhỏ hơn. Mục tiêu là tạo điều kiện cho các phản ứng hóa học tiếp theo.
– Tiêu hoá hóa học: Đây là giai đoạn quan trọng, trong đó các chất hoá học được sử dụng để phân hủy các liên kết hóa học trong thức ăn, biến chúng thành các chất nhỏ hơn dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ.
a. Tiền tiêu hóa: Thường bắt đầu trong miệng, nơi tác động của nước bọt và enzym amylase bắt đầu phân hủy tinh bột thành đường đơn glucozơ.
b. Tiêu hóa trong dạ dày: Các hóa chất tiêu hóa như axit dạ dày và enzym pepsin tham gia vào việc phân hủy protein thành peptit. Quá trình này tạo ra chất dịch tiêu hóa gọi là chất dạ dày.
c. Tiêu hóa trong ruột non: Sau khi rời dạ dày, chất dạ dày chuyển vào ruột non. Tại đây, các enzym tiếp tục tiêu hóa thức ăn. Enzyme tiếp tục phân hủy các peptit thành các axit amin riêng lẻ.
– Hấp thụ: Sau khi tiêu hóa thành các phân tử nhỏ hơn, giai đoạn hấp thụ bắt đầu. Trong ruột già và ruột tịt, các chất dinh dưỡng như đường, axit amin, axít béo và các khoáng chất được hấp thụ vào mạch máu thông qua niêm mạc ruột.
– Tiêu thải: Các chất thải không thể tiêu hóa hoặc các chất còn dư thừa sau quá trình tiêu hóa được đẩy qua hệ tiêu thải và cuối cùng bị loại bỏ khỏi cơ thể.
– Chất thải: Các chất thải từ tiêu thải cuối cùng được lưu giữ trong ruột già hoặc ruột tịt cho đến khi chúng được loại bỏ khỏi cơ thể thông qua hậu môn hoặc vòi trực tràng, tùy thuộc vào cấu trúc của hệ tiêu thải của từng loài.
Quá trình tiêu hoá phức tạp và có sự tham gia của nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể động vật. Mỗi loài và mỗi hệ sinh học có sự thích nghi đặc biệt với thức ăn và môi trường sống của nó, dẫn đến sự đa dạng trong cơ cấu tiêu hóa và quá trình tiêu hoá.
