1. Tiểu sử cuộc đời của Nguyễn Đình Thi:
Nguyễn Đình Thi sinh ngày 20 tháng 12 năm 1924 tại Luông Pha Băng (Lào). Tuy nhiên, quê ông ở làng Vũ Thạch, nay là phố Bà Triệu, phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Cha ông là một viên chức của Sở Bưu điện Đông Dương, từng làm việc ở Lào.
Nguyễn Đình Thi được coi là một nghệ sĩ đa tài, ông sáng tác nhạc, làm thơ, viết tiểu thuyết, kịch và tiểu luận phê bình. Ở lĩnh vực nào ông cũng có những đóng góp quý giá.
Năm 1942, nhà thơ Nguyễn Đình Thi bắt đầu viết sách triết học khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Các tác phẩm như: Dẫn nhập triết học, Triết học Nisso, Triết học Einstein, Siêu hình học, Triết học căng thẳng…
Thơ Nguyễn Đình Thi có cái nhìn mới, độc đáo và hiện đại. Bài thơ được coi là tâm đắc nhất của nhà thơ Nguyễn Đình Thi là bài “Đất Nước”, đây là một tác phẩm văn học bất hủ. Sau này, bài thơ “Đất nước” đã được nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc phổ thành bản giao hưởng – Hợp xướng cùng tên “Đất nước”.
Nhiều nhà phê bình đã nhận xét, kịch của Nguyễn Đình Thi đa dạng, giàu chất thơ, nhạc điệu triết lý, huyền ảo, đan xen hài hòa giữa hiện thực và mộng ảo khiến tác phẩm của ông mang một dấu ấn đặc biệt. Hình in độc đáo, duy nhất.
Nguyễn Đình Thi được coi là một nghệ sĩ đa tài, ông sáng tác nhạc, làm thơ, viết tiểu thuyết, kịch và cả tiểu luận phê bình. Ở lĩnh vực nào ông cũng có những đóng góp quý báu.
Năm 1942, nhà thơ Nguyễn Đình Thi bắt đầu viết sách triết học khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Các tác phẩm như: Nhập môn triết học, Triết học Nisso, Triết học Einstein, Siêu hình học, Triết học căng thẳng…
Thơ Nguyễn Đình Thi có cái nhìn mới, độc đáo và hiện đại. Bài thơ được coi là tâm đắc nhất của nhà thơ Nguyễn Đình Thi đó là bài “Đất nước”, đây là một tác phẩm văn học bất hủ. Sau này, bài thơ “Đất nước” đã được nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc phổ thành bản giao hưởng – Hợp xướng cùng tên “Đất nước”.
Những bài thơ tiêu biểu của ông:
Người chiến sỹ (1958)
Bài thơ Hắc Hải (1958)
Dòng sông trong xanh (1974)
Tia nắng (1985)
Đất nước (1948 – 1955)
Nhớ
Lá đỏ
Các tác phẩm văn xuôi của Nguyễn Đình Thi đã phản ánh kịp thời cuộc đấu tranh anh dũng của nhân dân ta trong các cuộc kháng chiến. Các tác phẩm của ông đều mang tính thời sự về các cuộc kháng chiến của dân tộc Việt Nam. Tiểu thuyết “Cú sốc” là tác phẩm văn học đầu tay của Nguyễn Đình Thi. “Xung kích” đã tái hiện sinh động trận đánh của một đại đội xung kích trong chiến thắng Trung Du năm 1951. Tác phẩm này đã đoạt giải thưởng mỹ thuật 1951-1952.
Tiểu thuyết được coi là thành công nhất trong lĩnh vực văn xuôi của Nguyễn Đình Thi là “Vỡ bờ”. Tác phẩm đã tái hiện bức tranh đa chiều về xã hội Việt Nam giai đoạn 1939-1945.
Các tác phẩm khác như: “Thu đông năm nay” (1954), “Bên bờ sông Lô” (1957), “Bên lửa” (1966), “Mặt trận trên cao” (1967)…
Nhà thơ Nguyễn Đình Thi còn là một nhà phê bình văn học nhạy bén. Bài văn “Nhận đường” của ông đã giúp cho thế hệ văn nghệ sĩ lúc bấy giờ tìm ra con đường đi đúng đắn, đó là “Văn nghệ phục vụ chiến đấu, nhưng chính chiến đấu đem lại cho văn nghệ một sức sống mới, ngọn lửa trước mắt là sự hun đúc nghệ thuật mới của chúng tôi “(“Nhận đường”).
Nhà thơ Nguyễn Đình Thi còn là tác giả của một số vở kịch như:
Con nai đen (1961)
Hoa và Ngần (1975)
Giấc mơ (1983)
Rừng trúc (1978)
Nguyễn Trãi ở Đông Quan (1979)
Người đàn bà hóa đá (1980)
Tiếng sóng (1980)
Cái bóng trên tường (1982)
Trương Chi (1983)
Hòn Cuội (1983 – 1986).
Trong đó, vở kịch “Rừng trúc” được tác giả viết năm 1979. Đây là vở kịch gây được tiếng vang không chỉ trong nước mà cả nước ngoài. Năm 1999, vở này đoạt Huy chương Vàng tại Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp.
Nguyễn Đình Thi còn được biết đến là một nhạc sĩ tài hoa. Ông là tác giả vở nhạc kịch bất hủ “Người Hà Nội”. Một tác phẩm khác của ông cũng đã đi vào lòng mỗi người Việt Nam, đó là bài “Đả đảo bọn phát xít”. Chỉ với hai bài hát này, Nguyễn Đình Thi hoàn toàn xứng đáng với danh hiệu nhạc sĩ, danh hiệu cao quý mà người hâm mộ âm nhạc đã trao cho ông.
Nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi qua đời ngày 18 tháng 4 năm 2003. tại Hà Nội.
Thành tích:
Huân chương kháng chiến chống Pháp hạng Nhất
Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất
Huân chương Độc lập hạng Nhất
Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng
Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I về văn học nghệ thuật.
2. Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Đình Thi:
Sinh ra ở Luông Pha Băng, Lào, năm 5 tuổi, Nguyễn Đình Thi theo cha mẹ về nước và đi học ở Hà Nội, Hải Phòng. Từ nhỏ Nguyễn Đình Thi đã nổi tiếng thông minh, học rất giỏi các môn, nhất là môn triết. Anh cùng một số bạn học bí mật nghiên cứu chủ nghĩa Mác.
Sau khi tốt nghiệp tú tài, ông học Luật tại Đại học Đông Dương và trở thành một trong những cán bộ chủ chốt của Hội Văn hóa cứu quốc.
Ông là một chiến sĩ cách mạng yêu nước, là đại biểu của Việt Minh trong Đảng Dân Chủ.
Những năm 1940, ông tham gia nhóm Văn công cứu quốc.
Năm 1945, ông dự Hội nghị toàn quốc Tân Trào, sau đó được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa đầu tiên của nước Việt Nam.
Tháng 7 năm 1945, Nguyễn Đình Thi dự Đại hội Quốc dân ở Tân Trào và được cử vào Ủy ban Mặt trận Dân tộc Giải phóng Việt Nam.
3. Phong cách sáng tác của Nguyễn Đình Thi:
3.1. Phong cách nghệ thuật:
Thơ Nguyễn Đình Thi luôn giản dị nhưng luôn giàu chất triết lý và sự sáng tạo trong cách viết của ông luôn thu hút một lượng lớn độc giả. Thơ ông thường nói về tình yêu đất nước và lòng tự hào dân tộc.
Ngoài tư cách là một nhà thơ nổi tiếng, Nguyễn Đình Thi còn được biết đến với tư cách là một nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận, nhà văn hóa và nhạc sĩ. Đêm đầu tiên của năm 1947, với tâm hồn nghệ sĩ say đắm cái đẹp, ông đã cho ra đời bài hát “Người Hà Nội” và sau đó bài hát được nhiều người biết đến và trở thành một kiệt tác âm nhạc. Âm nhạc Việt Nam thế kỷ trước. Một điều đặc biệt là tác phẩm được ra đời trên chiếc đàn piano cũ của một nhà dân và bằng những âm thanh tuyệt vời nhất Nguyễn Đình Thi đã cho ra đời một ca khúc đầy cảm xúc mang tên “Người Hà Nội”.
Nguyễn Đình Thi suốt đời nghiên cứu, khám phá, sáng tạo ngôn từ trong thơ. Cũng nhờ tâm hồn yêu nghệ thuật nồng nàn cùng với bản lĩnh dám thay đổi, dám sáng tạo mà thơ Nguyễn Đình Thi luôn mang đến cho người đọc một phong cách sâu sắc và độc đáo khiến người đọc một khi đã đọc thì khó quên.
Với lòng yêu nước nồng nàn, thơ Nguyễn Đình Thi luôn gắn liền với chủ đề quê hương. Có thể kể đến một số bài thơ như: Đất Nước, Nhớ, Biển Đen, Lá Đỏ. Đọc thơ Nguyễn Đình Thi, ta cảm nhận được triết lý sống, tình yêu thương, sự giản dị của con người Việt Nam.
Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Đình Thi gắn liền với hoạt động cách mạng. Nguyễn Đình Thi là một trong những danh nhân đã có công lớn cổ vũ, động viên tinh thần chiến đấu của nhân dân ta qua các thời kỳ gian khổ của cuộc kháng chiến chống Mỹ, Pháp. Trong lĩnh vực văn xuôi, ông có nhiều đóng góp, đặc biệt tác phẩm tiêu biểu làm nên thành công của ông là tiểu thuyết “Vỡ bờ”.
3.2. Tác phẩm tiêu biểu:
Triết luận: Triết học nhập môn, Siêu hình học, Triết học Kant, Triết học Nietzsche,…
Truyện, văn xuôi: Xung kích, Bên bờ sông Thao, Vào lửa, Vỡ bờ, Tuyết,…
Tiểu luận: Mấy vấn đề văn học, Công việc của người viết tiểu thuyết.
Thơ: Sóng reo, Người chiến sĩ, Việt Nam quê hương ta, Đất nước, Tia nắng,…
Kịch: Giấc mơ, Con nai đen, Hoa và Ngần, Cái bóng trên tường, Người đàn bà hóa đá,…
Nhạc: Người Hà Nội, Diệt phát xít.
3.3. Nhận định về Nguyễn Đình Thi:
Với nghệ thuật lãnh đạo và tài tổ chức kiệt xuất, một tài năng đặc biệt tỏa sáng vào thời điểm cách mạng đang chuyển sang giai đoạn rất cần sự sáng suốt, cùng với uy tín cá nhân cao, tầm nhìn rộng và sự kiên trì quyết định cách mạng, nhà văn Nguyễn Đình Thi có công lớn trong việc xây dựng và phát triển nền văn học, nghệ thuật nước ta hơn nửa thế kỷ qua(…). Bằng tài năng sáng tạo đa dạng, nhà nghiên cứu triết học, nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch, nhạc sĩ, nhà báo Nguyễn Đình Thi đã để lại cho chúng ta một di sản văn hóa đồ sộ. Trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật, ông đã để lại những tác phẩm tiêu biểu, có sức sống lâu bền và ảnh hưởng sâu rộng, trở thành niềm tự hào của giới văn học nghệ thuật nước nhà, được nhân dân gìn giữ. trân trọng
Nhà văn Nguyễn Đình Thi là một tài năng tổ chức và lãnh đạo văn nghệ xuất sắc của đất nước. Với uy tín cá nhân cao, sức tập trung rộng rãi và tính kiên định cách mạng, ông đã có công lao to lớn xây dựng và phát triển nền văn học-nghệ thuật của đất nước trong hơn nửa thế kỷ qua. Từ những năm đầu hoạt động văn học, ông đã tỏ ra là một nhà văn tài năng và nhiệt huyết. Ông đã sáng tác rất nhiều các tác phẩm văn học, những tác phẩm có ý nghĩa sâu sắc về tình yêu quê hương, tình yêu đất nước, tình yêu nhân dân và tình yêu đồng bào. Những tác phẩm của ông được xem là những kiệt tác văn học của thời đại đó.
Ngoài việc sáng tác văn học, ông còn là một nhà nghiên cứu triết học, nhà thơ, nhà văn, kịch tác gia, nhạc sĩ, nhà báo. Tài năng sáng tạo đa dạng của ông đã để lại cho chúng ta một di sản văn hoá đồ sộ. Trong nhiều lĩnh vực nghệ thuật, ông đã để lại những tác phẩm xuất sắc, có sức sống lâu bền, có ảnh hưởng sâu rộng, trở thành niềm tự hào của giới văn học – nghệ thuật nước nhà, được nhân dân giữ gìn, trân trọng. Đặc biệt, ông đã có những đóng góp to lớn trong việc cổ vũ, động viên tinh thần chiến đấu của nhân dân ta qua các giai đoạn kháng chiến chống Mỹ và chống Pháp khắc nghiệt.
Với tài năng tổ chức lãnh đạo văn nghệ xuất sắc, một tài năng đặc biệt toả sáng vào lúc cách mạng chuyển sang giai đoạn rất cần sự nhận đường sáng suốt, Nguyễn Đình Thi đã đóng góp không nhỏ trong việc phát triển và nâng cao văn hóa, nghệ thuật của đất nước, là một biểu tượng và hình mẫu cho thế hệ nghệ sĩ trẻ.
Không chỉ là một tác giả, Nguyễn Đình Thi còn là một nhà văn hóa, người đã đóng góp rất nhiều cho việc bảo tồn và phát triển nền văn hóa dân tộc. Ông đã tham gia hoạt động của nhiều tổ chức văn hóa, từ Viện Văn học đến Hiệp hội Nhà văn Việt Nam, và là một trong những người sáng lập và điều hành Hội Nhà văn TPHCM.
Ngoài sự nghiệp văn học, Nguyễn Đình Thi còn có đóng góp to lớn trong lĩnh vực chính trị và xã hội. Ông là một trong những người đồng sáng lập Hội Văn học cách mạng Việt Nam, một tổ chức có vai trò quan trọng trong việc chống Pháp và Mỹ trong giai đoạn kháng chiến.
THAM KHẢO THÊM:
