Tìm hiểu về dính thắng lưỡi ở trẻ và phương pháp điều trị

Dính thắng lưỡi ở trẻ là hiện tượng vô cùng phổ biến. Vậy làm cách nào để có thể nhận biết và điều trị trẻ bị dính thắng lưỡi? Cùng chuyên mục chăm sóc bé 0 – 3 tuổi để khám phá câu trả lời chi tiết cho vấn đề trên ba mẹ nhé!

1Dính thắng lưỡi ở trẻ em là gì?

Dính thắng lưỡi ở trẻ làhiện tượng dị tật bẩm sinh nhẹ do bị ngắn dây thắng lưỡi (một lớp màng niêm mạc mỏng dưới lưỡi) mà bất kỳ trẻ sơ sinh nào cũng có nguy cơ mắc phải khiến cử động của lưỡi bị hạn chế.

Theo dữ liệu thống kê, có khoảng 5% trẻ sau khi sinh ra sẽ mắc dị tật này và được phát hiện ngay khi trẻ được 1 tháng tuổi trong quá trình tiêm chủng hoặc khám sức khỏe định kỳ.

Bên cạnh đó, một số trường hợp dính thắng lưỡi ở trẻ sẽ được phát hiện muộn hơn khi ba mẹ thấy trẻ khó ăn, khó phát âm hoặc tăng cân chậm.

Trẻ bị dính thắng lưỡi nếu không được phát hiện kịp thời sẽ gây ảnh hưởng tới khả năng bú nuốt và phát âm, đồng thời tác động tới sự phát triển về thể chất và ngôn ngữ của trẻ.

Dính thắng lưỡi ở trẻ là dị tật bẩm sinh do bị ngắn dây thắng lưỡi. Nguồn: neu.edu.tr

2Biểu hiện của tật dính thắng lưỡi ở trẻ em

Dính thắng lưỡi ở trẻ là một trong những nguyên do chủ yếu gây nên tình trạng bú lâu, chậm lên cân. Tùy thuộc vào từng độ tuổi và mức độ mắc dị tật mà dấu hiệu bé bị dính thắng lưỡi sẽ khác nhau, cụ thể:

• Dây thắng lưỡi ngắn làm cử động của lưỡi trở nên khó khăn hơn.
• Đầu lưỡi của trẻ không thể thè ra phía ngoài môi.
• Đầu lưỡi không thể chạm tới nóc vòm họng.
• Ba mẹ quan sát sẽ thấy lưỡi trẻ có hình trái tim khi khóc.
• Lưỡi có hình vuông hoặc có đầu hơi nhọn khi trẻ thè ra.
• Trẻ gặp khó khăn khi bú mẹ.
• Trẻ không thể phát âm một cách rõ ràng.
• Răng cửa hàm dưới của trẻ bị nghiêng, khoảng cách giữa hai răng khá xa.

3Các mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ em

Dính thắng lưỡi ở trẻ là dị tật bẩm sinh hoàn toàn có thể chẩn đoán được thông qua quá trình quan sát và đo chiều dài của dây thắng lưỡi. Trẻ bị dính thắng lưỡi thường được phân loại với nhiều mức độ khác nhau dựa trên chiều dài của thắng lưỡi được đo từ vị trí bám ở sàn miệng tới nơi bám vào lưỡi.

Trên thực tế, dính thắng lưỡi được biểu hiện ở 4 mức độ:

• Mức độ 1: Dính thắng lưỡi thể nhẹ từ 12 – 16 mm.
• Mức độ 2: Dính thắng lưỡi thể trung bình từ 8 – 11 mm.
• Mức độ 3: Dính thắng lưỡi thể nặng từ 3 – 7 mm.
• Mức độ 4: Dính thắng lưỡi hoàn toàn dưới 3 mm.

Để đưa ra xác định chính xác nhất, các bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng và sử dụng các máy móc chẩn đoán hình ảnh để quan sát rõ cử động và hình dạng lưỡi của trẻ.

Dính thắng lưỡi ở trẻ thường được biểu hiện qua 4 mức độ. Nguồn: OSLT

4Ảnh hưởng của tật dính thắng lưỡi đối với bé

Mặc dù dính thắng lưỡi ở trẻ không gây nguy hiểm đến tính mạng, tuy nhiên nếu không được phát hiện kịp thời, trẻ sẽ phải đối mặt với một số nguy cơ như:

• Thể chất bị ảnh hưởng: Chứng dính thắng lưỡi khiến trẻ bú nuốt khó khăn hơn, dẫn tới tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ và chậm phát triển cân nặng.
• Khả năng ngôn ngữ bị hạn chế: Dính thắng lưỡi ở trẻ em có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc phát âm. Trẻ không chỉ nói ngọng hay khó nói mà còn có khả năng khiến trẻ chậm nói.
• Mất thẩm mỹ: Hàm răng bị ảnh hưởng bởi tật dính thắng lưỡi có thể khiến răng cửa hàm dưới của trẻ bị nghiêng hay xô lệch khi trẻ mọc răng.

5Cách điều trị dính thắng lưỡi ở trẻ em

Theo bác sĩ Trần Thị Thủy – Bác sĩ chuyên khoa II bệnh viện Tâm Anh TPHCM, điều trị tật dính thắng lưỡi ở trẻ sẽ phụ thuộc vào tình trạng của bệnh cũng như mức độ ảnh hưởng đến quá trình phát âm và cử động lưỡi.

Nếu trẻ bị dính thắng lưỡi ở mức độ nặng và ảnh hưởng nhiều đến việc bú, cần chỉ định cắt trong thời gian sớm nhất. Trường hợp dính thắng lưỡi làm khiến việc phát âm của trẻ bị hạn chế, cần thực hiện phẫu thuật trước khi khả năng ngôn ngữ của trẻ phát triển.

Thông thường, tật dính thắng lưỡi ở trẻ sẽ được điều trị theo các bước sau đây:

• Theo dõi và đánh giá: Ngay khi phát hiện trẻ bị dính thắng lưỡi, ba mẹ cần đưa trẻ tới bệnh viện chuyên khoa trong thời gian sớm nhất để được chẩn đoán và đánh giá chính xác mức độ dính thắng lưỡi.
• Thực hiện phẫu thuật dính thắng lưỡi: Bác sĩ sẽ gây tê hoặc gây mê và dùng dao bipolar để cắt thắng lưỡi cho trẻ. Thời gian phẫu thuật thường kéo dài khoảng 15 phút và trẻ hoàn toàn có thể xuất viện ngay trong ngày. Sau 3 tiếng phẫu thuật, trẻ có thể ăn uống bình thường. Thời gian hồi phục sẽ khoảng 1 – 2 tuần.

Cần đưa trẻ tới bệnh viện trong thời gian sớm nhất để được theo dõi. Nguồn: Flo Health

6Cách chăm sóc trẻ sau khi phẫu thuật thắng lưỡi

Sau ca phẫu thuật, ba mẹ không cần lo lắng quá nhiều nếu thấy tại vị trí cắt thắng lưỡi xuất hiện vệt trắng. Đây là hiện tượng vô cùng bình thường và sẽ biến mất hoàn toàn sau vài ngày.

Trong trường hợp vết cắt của trẻ chảy máu hay có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, ba mẹ cần đưa ngay trẻ tới cơ sở y tế uy tín trong thời gian sớm nhất. Bên cạnh đó, tuyệt đối không nên cho trẻ cắn hay ngậm bất kỳ đồ vật cứng nào để hạn chế tình trạng chảy máu. Đồng thời, không để trẻ chạm hay sờ vào vùng phẫu thuật thắng lưỡi, tránh hiện tượng nhiễm trùng.

Ngoài ra, ba mẹ cũng cần vệ sinh cho trẻ một cách sạch sẽ, đồng thời cho trẻ uống nhiều nước, ăn các loại đồ ăn mềm, lỏng, nguội. Nếu trẻ còn bú mẹ, hãy cho trẻ bú nhiều hơn để làm sạch lưỡi.

7Câu hỏi thường gặp về tật dính thắng lưỡi

Cắt thắng lưỡi có nguy hiểm không?

Phẫu thuật dính thắng lưỡi ở trẻ là một thủ thuật vô cùng đơn giản. Các bác sĩ chỉ cần dùng kéo cắt ngay phần màng, có thể không cần tiêm thuốc mê mà chỉ cần sử dụng xịt gây tê tại chỗ khi thực hiện cắt.

Phẫu thuật thắng lưỡi gần như không gây chảy máu và rất ít đau. Trẻ có thể bú mẹ ngay sau khi cắt khoảng 10 – 15 phút và không khiến trẻ ám ảnh tâm lý về sau. Vậy nên ba mẹ có thể hoàn toàn an tâm khi đưa con đi cắt thắng lưỡi.

Việc phẫu thuật dính thắng lưỡi ở trẻ nên được thực hiện càng sớm càng tốt, không nên trì hoãn lâu. Bởi trẻ càng lớn, mạch máu và thần kinh nuôi thắng lưỡi càng phát triển. Do đó, khi cắt, trẻ sẽ cảm thấy đau hơn và có thể bị chảy máu nhiều hơn.

Tuy nhiên, các trường hợp dính thắng lưỡi phía sau sẽ phải đợi tới khi trẻ đủ tuổi mới có thể tiến hành phẫu thuật gây mê tạo hình lưỡi dưới. Phụ thuộc và mức độ và tình trạng dính thắng lưỡi ở trẻ mà các bác sĩ sẽ đưa ra các quyết định khác nhau.

Trẻ bị rối loạn đông máu không nên cắt thắng lưỡi. Nguồn: Kaiser Health News

Khi nào không nên cắt thắng lưỡi cho bé?

Các chuyên gia cho biết, phần lớn trẻ khi bị dính thắng lưỡi đều nên tiến hành phẫu thuật càng sớm càng tốt. Cắt thắng lưỡi tuy chỉ là một thủ thuật nhỏ nhưng không nên thực hiện nếu trẻ bị nhiễm trùng răng miệng hay có dấu hiệu rối loạn đông máu. Trong trường hợp này, ba mẹ nên đưa trẻ tới gặp bác sĩ để được tư vấn tốt nhất.

Dính thắng lưỡi là nguyên nhân bé chậm nói?

Dính thắng lưỡi có thể khiến trẻ nói ngọng các âm tiết cần sự hỗ trợ của đầu lưỡi như “n”, “l”, “d”, “t”, “th”. Tuy nhiên, việc trẻ chậm nói hay nói ngọng còn chịu sự ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố như khả năng nghe kém do bị viêm tai giữa hay các bệnh lý như bại não, viêm não, rối loạn phát triển, do di truyền hoặc các bệnh liên quan tới vùng họng.

Chi phí phẫu thuật dính thắng lưỡi là bao nhiêu?

Chi phí cắt thắng lưỡi ở trẻ sẽ phụ thuộc vào phương pháp bác sĩ chọn gây mê hay gây tê tại chỗ. Bên cạnh đó, nó cũng sẽ phụ thuộc vào độ tuổi trẻ thực hiện phẫu thuật và mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ. Cụ thể như sau:

• Cắt thắng lưỡi bằng dao điện có chi phí ước tính khoảng 1 triệu đồng.
• Cắt thắng lưỡi bằng laser có chi phí khoảng 7 – 8 triệu đồng.

Sau phẫu thuật, nếu trẻ ổn định sức khỏe ngay, sẽ được cho về nhà trong ngày, theo đó ba mẹ sẽ không phải chi trả quá nhiều tiền viện phí.

Nếu ở mức độ 1,2, dính thắng lưỡi ở trẻ thường sẽ tự hết. Nguồn: Babocush

Dính thắng lưỡi có tự hết không?

Dính thắng lưỡi ở trẻ nếu được phát hiện ở mức độ 1 và 2 sẽ được các bác sĩ chẩn đoán và tiến hành theo dõi thêm. Phần lớn những em bé bị dính thắng lưỡi nhẹ sẽ không gây ảnh hưởng tới quá trình ăn uống, khả năng phát âm và có thể tự điều chỉnh để ổn định.

Tuy nhiên, trong trường hợp trẻ bị dính thắng lưỡi nặng, ảnh hưởng tới việc ăn và bú, sẽ cần chỉ định phẫu thuật sớm, tránh gây ảnh hưởng tới sự phát triển và khả năng ngôn ngữ của trẻ.

8Đôi lời từ truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn

Có thể khẳng định rằng, dính thắng lưỡi ở trẻ không phải là tình trạng bệnh lý nguy hiểm nhưng lại gây ảnh hưởng vô cùng lớn tới sức khỏe và khả năng phát triển của trẻ. Do đó, nếu thấy trẻ có bất kỳ biểu hiện nào của tật dính thắng lưỡi, ba mẹ cần đưa ngay con tới cơ sở y tế có chuyên môn để thăm khám và điều trị để nuôi con khỏe hơn.

Tổng hợp bởi Lan Anh

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm