Nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi chậm nói mà ba mẹ cần chú ý

Cha mẹ lo lắng khi bé 3 tuổi vẫn chưa biết nói. Liệu trẻ có đang mắc bệnh chậm nói không? Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc trẻ 3 tuổi chậm nói. Hãy cùng truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn tìm hiểu những nguyên nhân gây ra vấn đề này và sớm tìm ra biện pháp can thiệp kịp thời phù hợp cho bé nhé!

Khi thấy trẻ chậm nói, cha mẹ đừng quá lo lắng. Vì tình trạng trẻ 3 tuổi chậm nói không quá hiếm gặp. Đây có thể là tình trạng tạm thời và một thời gian sau trẻ vẫn có thể nói chuyện bình thường.

Tuy nhiên, cha mẹ vẫn nên tìm hiểu đâu là nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi chậm nói. Vì đôi khi, tình trạng này là hậu quả của một số vấn đề nghiêm trọng sâu xa khác liên quan đến sức khỏe thể chất và trí tuệ của trẻ mà cha mẹ cần chú ý. Dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến việc trẻ 3 tuổi chậm nói:

1Trẻ 3 tuổi chậm nói do các vấn đề liên quan đến miệng

Các vấn đề về miệng nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi chậm nói. Nguồn: Internet

Cấu tạo miệng của trẻ gặp vấn đề

Gặp vấn đề ở miệng, lưỡi hoặc vòm họng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi chậm nói. Các vấn đề xảy ra khiến trẻ khó khăn trong việc hình thành âm thanh và từ ngữ. Tình trạng hay gặp nhất ở trẻ chậm nói là trẻ bị dính thắng lưỡi. Theo thống kê, có khoảng 4-5% trẻ sơ sinh mắc phải.

Dị tật này làm lưỡi của trẻ bị hạn chế chuyển động, gây khó khăn trong việc phát âm, đặc biệt một số âm thanh như d, l, r, s, t, gi, th…dẫn tới việc trẻ bị chậm nói. Đồng thời, dính thắng lưỡi cũng khiến trẻ khó khăn khi bú mẹ, lười ăn, chậm tăng cân.

Các cử động miệng của trẻ kém hiệu quả

Các cử động ở miệng như sử dụng và phối hợp môi, lưỡi và hàm của trẻ bị rối loạn, gây khó khăn trong việc tạo ra lời nói cũng dẫn tới tình trạng chậm nói ở trẻ. Điều này xảy ra khi các vùng não nơi chịu trách nhiệm tạo ra lời nói hoạt động kém hiệu quả.

Những đứa trẻ này ngoài việc khó tạo ra lời nói còn có thể gặp các vấn đề khác liên quan đến việc phối hợp giữa động tác bú và nuốt sữa rất khó khăn.

2Bệnh về tai khiến cho trẻ 3 tuổi chậm nói

Trẻ 3 tuổi chậm nói nguyên nhân xuất phát từ các bệnh về tai. Nguồn: Internet

Trẻ bị mất thính lực

Trẻ 3 tuổi chậm nói khả năng cao là gặp vấn đề về thính lực (thính giác), bởi khi không thể nghe rõ hoặc nghe sai từ sẽ dẫn đến việc hình thành và phát triển ngôn ngữ của trẻ kém đi. Tình trạng này khiến trẻ cảm thấy khó khăn trong việc nói, hiểu và sử dụng ngôn ngữ. Đó là lý do tại sao bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ tai mũi họng để được kiểm tra thính lực.

Hay cách đơn giản nhất để kiểm tra xem trẻ có nghe thấy hay không là theo dõi phản ứng của bé khi bạn gọi tên chúng một cách bất ngờ. Ngoài ra, vẫn còn nhiều dấu hiệu khác về mất thính lực. Việc nhận ra trẻ bị mất thính lực là vô cùng quan trọng nếu không kịp thời phát hiện được điều này thì khả năng chữa trị sẽ trở nên khó khăn hơn.

Trẻ bị nhiễm trùng tai

Nhiễm trùng tai, đặc biệt là nhiễm trùng mãn tính, có thể ảnh hưởng đến thính giác và khiến trẻ 3 tuổi vẫn chưa biết nói. Tuy nhiên, còn tùy vào mức độ bệnh mới xác định được độ ảnh hưởng. Ở mức độ nhẹ và không có biến chứng được điều trị kịp thời sẽ không ảnh hưởng đến khả năng nói của con.

Nếu bé nhà bạn chỉ có thính giác bình thường ở một bên tai cũng đừng lo nhé. Vì nó không ảnh hưởng đến sự phát triển lời nói và ngôn ngữ của bé.

3Trẻ 3 tuổi chậm nói do rối loạn ngôn ngữ

Trẻ 3 tuổi chậm nói nhưng có thể nghe, hiểu và giao tiếp phi ngôn ngữ. Ở tình trạng này, các bé có thể nói một vài từ nhưng không thể chuyển chúng thành các cụm từ dễ hiểu. Đây có thể là hậu quả của vấn đề chậm phát triển ngôn ngữ và lời nói.

Rối loạn ngôn ngữ ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp và khả năng học tập của trẻ, tác động xấu đến việc học chữ viết, tiếp thu kiến thức ở trường và trong đời sống xã hội. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm phát triển về ngôn ngữ và lời nói có thể là do chức năng não có vấn đề hoặc do sinh non.

Khi phát hiện tình trạng này ở trẻ, cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn cùng với việc dạy trẻ nói, sửa lỗi khi trẻ phát âm chưa đúng, khuyến khích động viên trẻ hòa nhập, vui chơi với mọi với bạn bè, mọi người xung quanh để trẻ có nhiều cơ hội giao tiếp.

4Hội chứng tự kỷ ở trẻ

Trẻ chậm nói dấu hiệu điển hình của bệnh tự kỷ. Nguồn: Internet

Trẻ chậm nói là một trong những dấu hiệu điển hình nhất của hội chứng tự kỷ. Đây là một hội chứng gây nên rối loạn phát triển lời nói và ngôn ngữ ở trẻ 3 tuổi. Ngoài ra, tự kỷ còn có một số biểu hiện khác ở trẻ như:

• Lặp đi lặp lại cùng một từ hay cụm từ (echolalia) thay vì tạo các cụm từ mới
• Nói những lời nói vô nghĩa
• Không thích giao tiếp với mọi người xung quanh
• Khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ và phi ngôn ngữ không được tốt
• Ít tương tác với xã hội: thích chơi một mình, ít cười, ít biểu lộ cảm xúc tình cảm với cha mẹ, mối quan tâm bị thu hẹp…

Khi nhận thấy con bạn có những biểu hiện trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa thăm khám để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

5Trẻ 3 tuổi chậm nói do vấn đề về thần kinh

Một số rối loạn thần kinh khiến trẻ 3 tuổi chậm nói như:

• Bệnh bại não (một chứng rối loạn vận động do tổn thương não)
• Bệnh loạn dưỡng cơ
• Chấn thương sọ não

Cha mẹ nên tham khảo trực tiếp với các bác sĩ chuyên môn để có giải pháp điều trị an toàn cho con.

6Do thiểu năng trí tuệ

Một số trường hợp trẻ 3 tuổi chậm nói có thể liên quan đến các bệnh khiếm khuyết não bộ xuất phát từ việc trẻ chậm phát triển trí tuệ hay thiểu năng trí tuệ. Đây là một dạng rối loạn phát triển thần kinh tổng quát về nhận thức và các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống bao gồm cả việc không có khả năng hình thành ngôn từ.

7Chứng mất phối hợp động tác Apraxia

Khi trẻ mắc phải chứng mất phối hợp động tác Apraxia. Não của trẻ rất khó phối hợp với cơ quan phát ra âm thanh là môi, hàm và lưỡi từ đó không thể tạo ra giọng nói.

Những người bệnh sẽ không thể phát ra đúng những từ họ muốn nói, từ ngữ họ nói ra có thể khác hoàn toàn, thậm chí là những từ vô nghĩa. Đa số những người mắc chứng rối loạn này đều bị khiếm khuyết thần kinh.

Trẻ 3 tuổi bị Apraxia sẽ khó có thể hiểu rõ được các âm tiết, âm thanh và các từ ngữ dẫn tới tình trạng trẻ 3 tuổi chậm nói. Có nhiều khả năng trẻ bị Apraxia như: Bị tổn thương thần kinh, các chấn thương về mặt thể chất, tinh thần hoặc bệnh tật,…

8Trẻ 3 tuổi chậm nói do tác động của môi trường sống

Trẻ 3 tuổi chậm nói do thiếu sự tương tác của môi trường xung quanh. Nguồn: Internet

Môi trường sống đóng vai trò quan trọng đối với việc giúp trẻ phát triển và hình thành ngôn ngữ. Trẻ em thường học ngôn ngữ thông qua sự bắt chước hay các tác động xung quanh trẻ.

2 nguyên nhân điển hình từ môi trường khiến trẻ chậm nói:

• Môi trường sống thiếu sự kích thích, tương tác ngôn ngữ: Trẻ không thể học được ngôn ngữ nếu những người xung quanh không ai nói chuyện với trẻ.
• Trẻ 3 tuổi sống trong một gia đình song ngữ: 3 tuổi là giai đoạn trẻ bắt đầu hình thành những câu nói dài. Việc sống trong một gia đình sử dụng nhiều ngôn ngữ khác nhau có thể ảnh hưởng đến ngôn ngữ và lời nói của trẻ.

9Kết luận

Hy vọng với những thông tin mà nhà truongptdtntthptdienbiendong.edu.vn cung cấp ở bài viết trên sẽ cung cấp cho cha mẹ những nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi chậm nói, sớm nhận biết tình trạng của trẻ chậm nói từ đó có cách điều chỉnh hoặc đưa trẻ đến các phòng khám uy tín để có thể điều trị kịp thời, dứt điểm.

Phạm Thủy tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Thùy Trang